"In de asielprocedures van niet begeleide minderjarige asielzoekers moeten de IND, maar ook DT&V de mogelijkheid hebben om een onafhankelijke deskundige in te schakelen om het belang van het kind in kaart te brengen."
"Behouden rechtsbijstand. Het recht op rechtsbijstand voor asielzoekers wordt niet beperkt en blijft in stand vanaf het begin van de asielprocedure. Gehoren worden afgenomen met aandacht voor het trauma dat asielzoekers kunnen hebben. Daarom vinden gehoren niet direct na aankomst in Nederland plaats en niet zonder voorbereiding door een advocaat."
"Richt een Centraal Planbureau Migratie op. Gebaseerd op een brede welvaartbenadering geeft dit planbureau zwaarwegende adviezen aan de overheid over migratie en de daarmee samenhangende maatschappelijke vraagstukken op het gebied van zorg, onderwijs en samenleven. Ook kan dit planbureau landeninformatie beter beoordelen en hierover adviezen geven aan de IND. Dit nieuwe college kan eventueel samengaan met de Adviesraad Migratie."
"Breng ‘migratie’ onder bij SZW. De hele migratieketen komt onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid te vallen. Zo kan ook een betere verbinding gemaakt worden tussen immigratie, integratie en arbeidsmarktbeleid. Migratie is uiteindelijk geen veiligheidsvraagstuk, maar een sociaal vraagstuk."
"Bundel de inspectie rond asiel en migratie. Het toezicht op instellingen en de migratieketen als geheel is versnipperd en niet goed ingericht. Er is meer onafhankelijk toezicht nodig op de zorgvuldigheid van besluitvorming en uitvoering in de asielketen. De vormen van toezicht die nu zijn ondergebracht bij andere inspecties worden bijeengebracht in een bij wet ingestelde onafhankelijke Inspectie voor Asiel en Migratie."
"Meer expertise nodig voor bekeerlingen en LHBTI-ers. Er komen meer gespecialiseerde hoor- en beslismedewerkers bij de IND om de geloofwaardigheid van een verhaal over bekering of geaardheid goed te kunnen beoordelen. Zo wordt het mogelijk om het asielrelaas van bijvoorbeeld christelijke bekeerlingen of LHBTI-ers beter te beoordelen. Aangeboden expertise van gespecialiseerde belangenbehartigers wordt meegenomen."
"Meer aandacht voor bijzondere positie meisjes en vrouwen. De IND is oplettend en sensitief bij de beoordeling of vrouwen en meisjes terug kunnen keren naar regio’s waar veel sekseongelijkheid, en onderdrukking van vrouwen plaatsvindt of waar vrouwen en meisjes het risico lopen slachtoffer te worden van genitale verminking. De periode van afhankelijkheid bij partner-verblijfsvergunningen wordt verkort. Deze leidt te vaak tot misbruik en uitbuiting van vrouwen. Na huiselijk geweld moet het mogelijk zijn een zelfstandig verblijfsrecht te krijgen."
"Nederland heeft oog voor kwetsbare vluchtelingen en biedt hen plaats in onze samenleving."
"Voorkom het vastlopen van het systeem. Onze asielprocedures zijn op papier snel, maar door politiek wanbeheer is het hele systeem vastgelopen. IND, COA en gemeenten krijgen daarom een robuuste, vaste basisfinanciering om een minimumcapaciteit aan opvang en vlotte beoordeling van asielverzoeken te kunnen waarborgen."
"Beter voorbereid op brandhaarden. IND, COA en gemeenten ontwikkelen een opschaalprotocol, zodat het mogelijk is om snel 20.000 extra plekken beschikbaar te hebben. Zo zijn we voorbereid op een situatie waarin nieuwe brandhaarden aan de randen van Europa ontstaan. Bij een lage instroom kan de vrijkomende opvangcapaciteit worden benut voor spoedzoekers, studenten of arbeidsmigranten."
"Eerlijke spreiding opvang over gemeenten. De opvang van asielzoekers wordt veel beter verdeeld over alle gemeenten. Gemeenten kunnen zelf of samen met andere gemeenten opvang verzorgen. De spreidingswet dient ingevoerd te worden, in een vorm die recht doet aan de adviezen van de Raad van State en de VNG."
"Naar kleinschalige opvang. In plaats van op efficiency en kostenbesparing gerichte grootschalige opvanglocaties op afgelegen terreinen, willen we kleinschalige opvang op een duurzame plek. Daardoor kunnen asielzoekers makkelijker een netwerk opbouwen via een plaatselijk kerk, sportvereniging of buurt. Voortbordurend op de spreidingswet willen we toe naar een systeem waarbij niet het COA maar gemeenten deze opvang verzorgen. Lokaal kan worden gekeken hoe zij goed kunnen worden opgevangen in de gemeenschap of kunnen worden voorbereid op vertrek."
"Maak extra middelen vrij voor kleinschaligheid. Kleinschalige opvang is duurder, maar heeft een positief effect op integratiemogelijkheden en draagvlak voor opvang. Daarom wordt een deel van het budget van het COA samen met aanvullende middelen hiervoor beschikbaar gesteld (eventueel via het gemeentefonds)."
"Een extra aanmeldcentrum. Om de druk op het aanmeldcentrum en de gemeenschap in Ter Apel te verlichten komt er ten minste één extra aanmeldcentrum. Een gemeente wordt hiervoor gecompenseerd, bijvoorbeeld door een lagere taakstelling in de spreidingswet, de taakstelling statushouders of via andere investeringen."
"Tussenvoorzieningen voor statushouders. Gezien de landelijke woningnood en het tekort aan sociale huurwoningen worden er tussenvoorzieningen gecreëerd waar statushouders worden opgevangen in afwachting van een (sociale huur)woning, terwijl zij wel kunnen starten met inburgering in de gemeente of regio waar ze kunnen blijven."
"Betere begeleiding minderjarige asielzoekers. Minderjarige asielzoekers verdienen maximale bescherming door de Nederlandse staat. Dit betreft onder andere de opvang, scholing, medische zorg en dagbesteding. […] Er zijn meer plekken nodig voor alleenstaande minderjarige asielzoekers. Deze plekken zijn bij voorkeur geen onderdeel van reguliere opvanglocaties. Deze jongeren krijgen zo snel mogelijk onderwijs in een Internationale Schakelklas. Deze klassen kampen met capaciteitsproblemen (leerklachten en lokalen). Hier wordt in geïnvesteerd."
"We willen niet dat kinderen de dupe zijn van keuzes van hun ouders en/of van trage procedures."
"Oplossing voor staatlozen in Nederland. De wet vaststellingsprocedure staatloosheid is aangenomen. Deze wet geeft staatlozen echter nog geen verblijfsrecht. We vinden dat erkende en gewortelde staatlozen ook verblijfsrecht in Nederland moeten krijgen."
"Voorkom strafbaarstelling van illegaliteit. Het vraagstuk van mensen die zonder verblijfsrecht in Nederland blijven is een sociaal-maatschappelijke kwestie en mag niet in de sfeer van het strafrecht getrokken worden."
"Zoek een oplossing voor in Nederland geboren en/of gewortelde ongedocumenteerden. Er komt een oplossing voor kinderen die al jaren in Nederland zijn, onderwijs hebben genoten en de taal vaak uitstekend spreken, maar geen verblijfspapieren hebben (zogenoemde Dreamers). Zij kunnen als ieder kind in Nederland een waardevolle bijdrage leveren aan de samenleving en op de arbeidsmarkt, en moeten onder voorwaarden een verblijfsvergunning krijgen."
"Creëer perspectief voor werkende ongedocumenteerden. In navolging van het Duitse Duldungsbeleid willen we dat er een regeling komt voor werkende ongedocumenteerden, waarbij een tijdelijk verblijfsrecht mogelijk is en perspectief op een verblijfsvergunning door te studeren of te werken in knelpuntberoepen."
"Maak een structurele regeling voor gewortelde kinderen. Voor kinderen die langer dan vijf jaar in Nederland hebben verbleven en altijd beschikbaar zijn gebleven voor de asielprocedure in die periode, is een oplossing nodig via een structurele verwortelingsregeling."
"Wel kunnen, niet willen. Migranten uit veilige landen die op goed geluk zijn binnengekomen en geen uitzicht hebben op asiel of een verblijfsvergunning moeten terug naar het land van herkomst. Nederland onderhoudt hier contact over met de landen van herkomst. Migranten die wel terug kunnen, maar dat niet willen, kunnen in detentie gehouden worden en worden uiteindelijk uitgezet."
"Sobere opvang. Detentie van onschuldige migranten die meewerken en in afwachting zijn van hun uitzetting kan worden vervangen door alternatieven, zoals een meldplicht en aparte sobere opvang. Waar vreemdelingendetentie, als laatste redmiddel, onvermijdelijk is, geldt een humaan regime: zo lang mogelijk uit cel, twee op een cel alleen vrijwillig en geen eenzame opsluiting (isolatie). Er wordt, net als bij reguliere detentie, ingezet op dagbesteding. Visitatie wordt verboden, bodyscans vormen waar nodig een alternatief."
"Maak afspraken over terugkeer. In navolging van bijvoorbeeld Duitsland onderzoeken we of we tot Europese afspraken kunnen komen met landen waaruit veel migranten komen die geen recht op verblijf hebben. In ruil voor het snel terugnemen van deze migranten, komen er bijvoorbeeld mogelijkheden voor tijdelijke arbeidsvergunningen, zoals in Frankrijk al het geval is."
"Goed toegerust personeel voor terugkeerprocedures. De Dienst Terugkeer & Vertrek heeft een complexe opdracht, waarbij veel van regievoerders gevraagd wordt. Er wordt geïnvesteerd in het opleiden van DT&V medewerkers, waarbij de nadruk ligt op een actieve houding die erop gericht is bijzondere omstandigheden van het individuele geval in kaart te brengen om zo een verantwoord vertrek tot stand te kunnen brengen."
"Zet mensenrechten voorop. Europa is een project van vrede en recht. Zeker mensen die vluchten bevinden zich in een afhankelijke en vaak kwetsbare positie en moeten kunnen rekenen op een rechtvaardige behandeling. Een nieuw Europees migratiebeleid dient stevig ingebed te zijn in het internationale recht en respecteert de rechten van de mens."
"Meer grip op migratie door uitnodigen naar Canadees model. De stip op de horizon is voor ons dat we op Europees niveau meer grip ontwikkelen op onze migratie. We kunnen daarbij leren van de positieve en negatieve kanten van het Canadees model, al is de Europese situatie in veel opzichten anders. We willen naar een transparant en rechtvaardig systeem van uitnodigingen voor alle vormen van migratie. Dat betekent dat lidstaten moeten kunnen aangeven in welke sectoren arbeidsmigranten welkom zijn, hoeveel studenten van buiten Europa ze willen toelaten en hoeveel extra ruimte er is om kwetsbare vluchtelingen uit te nodigen van UNHCR-lijsten. In combinatie met betere, geharmoniseerde Europese procedures kan die benadering leiden tot een eerlijk, effectief en ruimhartig Europees migratiebeleid."
"Een ruimhartig uitnodigingsbeleid voor vluchtelingen. We willen dat meer van de meest kwetsbare vluchtelingen in de wereld in Europa kunnen worden opgevangen. Nu worden bijvoorbeeld nog te weinig door de UNHCR geselecteerde vluchtelingen door Europa opgenomen."
"Geen quota voor vluchtelingen. We willen geen quota voor asielmigratie. Onze deur mag niet dichtvallen voor vluchtelingen die in levensgevaar zijn en zich bij ons melden."
"Werk toe naar veilige aanmeldmogelijkheden. Om een einde te maken aan gevaarlijke reizen over de Middellandse zee, willen we dat het in het nieuwe migratiebeleid niet uitmaakt of je een migratieverzoek doet binnen of buiten Europees grondgebied. Er komen veilige aanmeldmogelijkheden buiten Europees grondgebied. Zo breken we het verdienmodel van mensensmokkelaars."
"Europese solidariteit. Van iedere lidstaat wordt verwacht een bijdrage te leveren in de opvang van vluchtelingen die Europa zijn binnengekomen en kans maken op verblijf. Zij worden evenredig over de lidstaten verdeeld. Dit betreft alle asielverzoeken - zowel aanvragen aan de buitengrenzen, als in de lidstaten zelf - zodat doorreizen wordt verminderd. Nederland doet ruimhartig haar deel. Dit solidariteitsmechanisme geldt niet voor andere vormen van migratie."
"Geen illegale pushbacks. Frontex wordt hervormd en er komt stevig Europees toezicht op grensbewaking. Lidstaten die migranten (die asiel aanvragen) zonder procedure terugsturen (pushbacks) worden beboet."
"Effectieve samenwerking met landen rondom Europa. Om te voorkomen dat mensen de risicovolle oversteek over de Middellandse Zee wagen en nietsontziende mensensmokkelaars daarvan profiteren, is betere internationale samenwerking nodig. Onder meer met Turkije en Noord-Afrikaanse landen. Dat is beter dan het fortificeren van Europa en het bouwen van hekken. Onderzocht wordt of er Europese aanmeldcentra in Noord-Afrika kunnen worden ingericht. Bij afspraken daarover staan mensenrechten centraal en er is adequaat toezicht."
"Sta noodhulp altijd toe. Ngo’s en particuliere hulporganisaties die zich inzetten voor migranten op of rond de Middellandse Zee worden niet gecriminaliseerd voor het verstrekken van noodhulp aan migranten."
"Betere opvang in de regio. Nederland draagt bij aan het verbeteren van humane en veilige opvang in de regio, via gerichte ondersteuning door Nederlandse hulporganisaties en via meerjarige steun aan de UNHCR die veel mensen in de regio opvangt, maar structureel een financieringstekort heeft."
"Doe recht aan ontheemden uit de regio. Nu er een oorlog is in Oekraïne, op ons eigen continent, bieden we ruimhartige opvang aan de ontheemden. Zolang de situatie daar niet wezenlijk verandert moeten ze in Europa de status van ontheemden houden."