Stem voor kinderen website

"Dat zien we met de onhoudbaar hoge toestroom van mensen uit de rest van de wereld, die vaak helemaal geen recht hebben op asiel of uit een veilig gebied komen."

"Maatregelen nemen om de instroom te beperken. De VVD wil stevige maatregelen die bijdragen aan het verlagen van de instroom. Die maatregelen moeten gericht zijn op het terugkrijgen van grip op migratie, het verlagen van de instroom en zorgen dat we beschermen wie bescherming nodig heeft."

"Herhaalde aanvragen worden ontmoedigd en zo efficient mogelijk afgedaan, ook om misbruik te voorkomen. Om het asielverhaal te toetsen mag de IND gebruik maken van gegevens uit mobiele telefoons. Hiervoor wordt de telefoon aan het begin van de asielprocedure uitgelezen."

"De IND past minder snel het voordeel van de twijfel toe. Ook wordt het landenbeleid grondig herzien en aangescherpt. Net als in andere Europese landen wordt het landenbeleid niet meer openbaar gepubliceerd. En in veel meer gevallen werpt de IND een beschermingsalternatief tegen. Veel asielzoekers verbleven immers al lange tijd op een veilige plek, voordat ze naar Nederland kwamen. We passen de bewijslastverdeling aan, zodat het niet aan de IND is om te bewijzen dat iemand geen recht heeft om hier te blijven."

"We voorkomen toekomstige crises met een migratiewet. Die migratiewet zorgt dat het kabinet bij een te hoge instroom van asiel- en/of arbeidsmigranten de bestuursrechtelijke verplichting krijgt zich in te spannen om de instroom te beperken."

"Opschorting asielaanvragen in Nederland. Mocht het komen tot een overloop van asielzoekers in Nederland en alle overige maatregelen onvoldoende effect hebben, dan moet het mogelijk worden om asielaanvragen in Nederland tijdelijk op te schorten. Nederland zet zich er in de EU voor in dat een tijdelijke asielstop in crisissituaties juridisch mogelijk wordt."

"We voorkomen genitale verminking en uithuwelijking. Rechters moeten een uitreisverbod kunnen opleggen om te voorkomen dat meisjes in het buitenland worden besneden. We versterken de kennis van grenspersoneel op Schiphol om signalen van uitreis voor genitale verminking sneller te kunnen herkennen en te voorkomen. We borgen de expertise van het Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd Geweld van de politie."

“Voor statushouders hebben gemeenten de vrijheid om te bepalen hoe huisvesting vormgegeven wordt, bijvoorbeeld door middel van een eigen huis, flexwoningen, een tussenvoorziening of een andere vorm van tijdelijke opvang.”

“Om capaciteit te houden voor mensen die ons nodig hebben, worden de faciliteiten voor kansarme asielzoekers versoberd en locaties ingericht met een meer gesloten en sober regime. Hier worden asielaanvragen efficient en versneld afgehandeld.”

“De instroom moet omlaag. Dat staat voor de VVD voorop. Als er afspraken zijn gemaakt om dat voor elkaar te krijgen, vinden wij het ook eerlijk afspraken te maken over een evenwichtiger spreiding van asielopvang in Nederland. Want wij vinden niet dat een regio alles maar moet oplossen. Daarbij zijn voor ons tijdelijkheid, duidelijkheid over het maximumaantal te verdelen asielzoekers en financiele prikkels om gemeenten positief te stimuleren belangrijke elementen. Het voorliggende wetsvoorstel bevat deze elementen niet.”

“Daarnaast wordt op gezinslocaties onderwijs aan kinderen verzorgd in de taal van het thuisland.”

“Ook wordt financiering van opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers (de huidige landelijke vreemdelingenvoorziening) afgeschaft.”

“Illegaal verblijf wordt strafbaar gesteld. Faciliteren van illegaal verblijf door gemeenten wordt verboden.”

“Er wordt harder opgetreden tegen geweld tegen LHBTIQ+ers in opvanglocaties.”

"We beperken de groep nareizigers die hierheen kan komen, bijvoorbeeld door het kerngezin beter af te bakenen.”

“We willen een zogenaamd tweestatusstelsel met alle beperkingen die binnen EU-richtlijnen mogelijk zijn. Dit stelsel biedt de mogelijkheid om bescherming te bieden aan wie het echt nodig heeft. De beperkingen zijn bijvoorbeeld een wachttijd voordat gezinsleden kunnen overkomen, met daarnaast eisen aan bijvoorbeeld woonruimte, inkomsten, ziektekosten en inburgering, en een maximum voor het aantal per
maand. Dit biedt ons de mogelijkheid om bescherming te geven aan de mensen die dat echt nodig hebben. Er komen ook verschillen in reisdocumenten, sociale voorzieningen en integratievoorzieningen. We beperken de groep nareizigers die hierheen kan komen, bijvoorbeeld door het kerngezin beter af te bakenen. Asielzoekers die worden aangetroffen bij controles aan onze grenzen, moeten direct teruggestuurd kunnen worden naar Duitsland of Belgie. Nederland zet zich in om hierover afspraken te maken met Duitsland en Belgie.”

“We schaffen de asielvergunningen voor onbepaalde tijd af, hiermee worden asielvergunningen tijdelijk.Asielvergunningen voor vluchtelingen krijgen een duur van drie jaar, die voor zogenaamde subsidiair-beschermden een jaar. Na deze periode wordt de vergunning getoetst.”

“Daarnaast wordt op gezinslocaties onderwijs aan kinderen verzorgd in de taal van het thuisland.”

“Indien iemand niet meewerkt mag over worden gegaan op bewaring op speciale locaties.”

“Waar mogelijk worden termijnen ingekort en wordt direct ingezet op terugkeer.”

“We versterken de terugkeer. Asielzoekers die niet rechtmatig in Nederland verblijven moeten terugkeren naar hun land van herkomst. We gaan hierbij inzetten op intensieve begeleiding en een meldplicht. Indien iemand niet meewerkt mag over worden gegaan op bewaring op speciale locaties. Ook wordt de ongewenstverklaring aangepast, die vooral bedoeld is om iemand beschikbaar te houden voor vertrek. […] En tegen uitgeprocedeerde asielzoekers wordt een terugkeerbesluit uitgevaardigd dat in de hele EU geldt.”

“Via de EU kunnen we migratiedeals sluiten met derde landen. Met opvang in de regio als uitgangspunt kunnen we mensen gericht op uitnodiging toelaten.”

“Er wordt duidelijker en uitgebreider gecommuniceerd richting asielzoekers over maatregelen om de instroom te beperken, om te ontmoedigen dat asielzoekers via irreguliere routes naar Nederland komen.”

“We willen in de toekomst dat, om regio’s met veel vluchtelingen te ontlasten, Europese landen vluchtelingen kunnen uitnodigen om (tijdelijk) hierheen te komen via hervestiging. Hiermee voldoet de EU dan aan haar humanitaire verplichting en komt het recht op een asielaanvraag op Europees grondgebied voor de betreffende nationaliteiten te vervallen. Zo vervalt de prikkel om een gevaarlijke reis naar Europa te maken. Dit leidt tot zowel een humaner als een effectiever asielsysteem.”

“We scherpen grensprocedures aan. Deze procedure wordt opgestart na aanhouding van een illegale grensoverschrijding of wanneer iemand opgepikt is op zee. We willen dat wie illegaal naar of door de EU reist de mogelijkheid tot een asielaanvraag in de EU verliest.”

“Het VN-vluchtelingenverdrag wordt gemoderniseerd. Het Vluchtelingenverdrag stamt inmiddels alweer uit 1951. Als het aan de VVD ligt wordt het verdrag gemoderniseerd naar de huidige tijd, zodat opvang in de regio het uitgangspunt wordt.”

“Hervestiging voor specifieke groepen. Het jaarlijks hervestigingsquotum blijft in eerste instantie op maximaal 500. Wanneer de irreguliere instroom naar Nederland door migratiedeals substantieel daalt, kan hervestiging als onderdeel van deze deals worden verhoogd. Hierbij kan speciale aandacht worden gegeven aan kwetsbare vluchtelingen of groepen met een hoge kans op integratie en participatie in de Nederlandse samenleving.”

"We krijgen grip op alle vormen van migratie: arbeidsmigratie, studiemigratie en asielmigratie."

"Wij pleiten voor een bewust, actief en selectief migratiebeleid, dat rekening houdt met de draagkracht van de Nederlandse samenleving. Hierbij past naar onze mening een richtgetal voor een migratiesaldo van maximaal 50.000 per jaar. Dit aantal omvat dus zowel arbeids-, studie-, asiel- als gezinsmigratie. Hiermee zal de totale omvang van de bevolking rond 2050 onder de 20 miljoen blijven."

"De eerste groep van vervolgden mag altijd een asielberoep doen. Voor de tweede en verreweg grootste groep, die meestal vanuit een veilig land hierheen komt, willen we een opvang op basis van een ‘eerlijk aandeel’. Deze opvang is tijdelijk; de nadruk ligt op terugkeer naar het land van oorsprong zodra dat weer mogelijk is."

"Het gebrek aan opvangcapaciteit voor asielzoekers heeft de afgelopen jaren geleid tot schrijnende situaties. We breiden de capaciteit van het COA voor de eerste opvang structureel uit, zodat er sprake is van een humane opvang, in het bijzonder wanneer het (gezinnen met) kinderen betreft. Er moet een einde komen aan het jojobeleid rond eerste opvang; de asielketen moet ook tijdelijke pieken in de instroom aankunnen."

"We zijn tegen de voorliggende Spreidingswet; we willen gemeenten pas verplichten om een aandeel te leveren in de eerste opvang van kansrijke asielzoekers als de centrale randvoorwaarden op orde zijn."

"Nederland zien we een toename van alleenreizende minderjarigen (amv-ers) die door criminele smokkelaars op een gevaarlijke reis vooruit worden gestuurd, om als anker te dienen voor gezinshereniging. Dat vinden wij een zorgelijke en onwenselijke ontwikkeling."

"Als een alleenstaande minderjarige in Nederland een verblijfstitel heeft gekregen en om nareis wordt verzocht, dient de aanvraag daarvoor voortaan niet meer door de minderjarige vanuit Nederland maar door de persoon die wil nareizen te worden gedaan vanuit het land van herkomst of verblijf."

"Gezinshereniging moet mogelijk blijven voor gezinnen die elkaar op de vlucht zijn kwijtgeraakt."

"We willen het tweestatusstelsel opnieuw invoeren, ofwel onderscheid maken tussen persoonlijk vervolgden en mensen die tijdelijk humanitaire bescherming zoeken vanwege grootschalig geweld. De eerste groep van vervolgden mag altijd een asielberoep doen. Voor de tweede en verreweg grootste groep, die meestal vanuit een veilig land hierheen komt, willen we een opvang op basis van een ‘eerlijk aandeel’. Deze opvang is tijdelijk; de nadruk ligt op terugkeer naar het land van oorsprong zodra dat weer mogelijk is."

"Bij onvoldoende medewerking en ongewenst gedrag wordt sneller ingezet op een (zwaar) inreisverbod en detentie."

"Neem verantwoordelijkheid voor migranten en vluchtelingenkinderen in de Europese Unie en kom de beloftes over relocatie na. Zorg dat Nederland en andere EU-landen de opvang en procedures in lijn brengen met het VN-Kinderrechtenverdrag We zetten ons in voor een Europese aanpak van de problematiek, gebaseerd op opvang in de regio, een scherpe controle aan de buitengrens, een gezamenlijke definitie van ‘veilige landen’ en een eerlijk aandeel in de asielopvang voor iedere lidstaat. Ook onderzoeken we de mogelijkheid om asielprocedures uit te voeren buiten de EU."

"NSC zet in op externalisering van het migratiebeleid en noemt zelfs als optie een EU-opt out. Het door NSC voorgestelde maximale migratiequotum voor Nederland bemoeilijkt samenwerking op grond van solidariteit binne de EU."

"Veel migranten verblijven in een veilig land voordat ze naar Nederland komen. Dit wordt nadrukkelijker betrokken bij het beoordelen van asielaanvragen. Mocht het niet lukken om tot goede regelgeving te komen die werkt, overwegen wij met andere EU-landen afspraken te maken over binnengrenzen (asiel-Schengen) of zelfs in uiterste geval een ‘opt out’ van het Europese beleid."

"Een migratiepact met een derde land kan zowel bilateraal als in EU-verband worden afgesloten. Hiervan moet een onderdeel zijn dat asielaanvragen plaatsvinden in veilige derde landen."

"De discretionaire bevoegdheid keert terug. We zoeken voortdurend naar mogelijkheden om het beleid rechtvaardiger en realistischer te maken. Daarom komt er een Staatscommissie rechtvaardig en realistisch migratiebeleid, die ook kijkt naar onbedoelde effecten van beleid."

"Binnen Nederland gaan we de chaos binnen de asielketen te lijf. Goede opvang vereist een eerlijke spreiding van asielzoekers over het hele land. Daarom willen we dat alle gemeenten evenredig bijdragen aan de opvang van asielzoekers. Ze krijgen een wettelijke taak om voldoende kleinschalige opvangvoorzieningen te realiseren, met voorzieningen voor gezondheidszorg en onderwijs. We richten financiering van asielopvang meer op de lange termijn en stellen gemeenten in staat om een buffervoorraad aan te houden. Daarbij hanteren we realistische prognoses. Zo voorkomen we dat vluchtelingen buiten moeten slapen, zoals vorig jaar in Ter Apel. Bovendien is de samenleving minder geld kwijt aan onnodig dure noodopvang."

"Dat betekent dat we investeren in snelle en zorgvuldige procedures, asielzoekers eerlijk spreiden over het land, kiezen voor kleinschalige opvang en dat we hen snel helpen met werk en taal."

"We kijken streng toe op de gemeenteverplichting om ervoor te zorgen dat kinderen binnen drie maanden na aankomst in Nederland naar school kunnen. Bij de opening van een opvanglocatie moet er van tevoren gekeken worden hoe het onderwijs daar geregeld wordt."

"Ook besteden we extra aandacht aan de veiligheid van niet-begeleide minderjarigen in de procedure en de opvang."

"De toegang tot gespecialiseerde psychische en lichamelijke zorg voor asielzoekers, in het bijzonder voor kinderen, wordt sterk verbeterd door de zorg via het reguliere systeem van huisartsen en medische instellingen te organiseren. Laagtalige en toegankelijke informatie over mentale gezondheid en de jeugd-ggz moet beschikbaar worden gesteld."

"Om de rechten van het kind in asielopvang te waarborgen wordt er een Nationaal Programma Asielopvang gerealiseerd, waarin de belangen van het kind en het recht op bijvoorbeeld onderwijs en zorg zijn verankerd gebaseerd op het Internationaal Verdrag voor de rechten van het Kind."

"Er wordt zoveel mogelijk voorkomen dat asielzoekers tijdens de asielprocedure moeten verhuizen, zeker als het om kinderen gaat."

"We staan voor het recht op gezinsleven. Dat betekent dat we niet meewerken aan het scheiden van kinderen en ouders uit oorlogsgebieden."

"Het uit elkaar scheuren van gezinnen gaan we simpelweg niet doen."

"We staan voor het recht op gezinsleven. Dat betekent dat we niet meewerken aan het scheiden van kinderen en ouders uit oorlogsgebieden."

"Het bij elkaar houden en herenigen van gezinnen is een kwestie van beschaving en medemenselijkheid. Daar doen we geen afbreuk aan. Juridisch kwetsbare voorstellen voor vluchtelingenbeleid, die mensenrechten schenden, kunnen niet op onze steun rekenen."

"We willen onder voorwaarden een regeling om de kleine groep van mensen die al langdurig als ongedocumenteerde in Nederland werkt en kinderen die zonder documenten in Nederland zijn opgegroeid perspectief te bieden: we vragen een commissie van wijzen om de inzet van de discretionaire bevoegdheid te onderzoeken."

"Pushbacks aan de buitengrenzen van Europa worden niet geaccepteerd. Detentie van kinderen kan nooit aan de orde zijn."

"Vreemdelingendetentie mag alleen onder strikte voorwaarden, in lijn met Europese regelgeving. Voor gezinnen komen speciale gezinsvriendelijke locaties."

"Het vraagt ook om de snelle terugkeer van mensen die geen recht hebben op asiel en om een effectief Europees asielbeleid, waarmee we reguliere migratie bevorderen en irreguliere migratie ontmoedigen."

"Asielzoekers krijgen sneller uitsluitsel, en zo wordt ook sneller duidelijk wie geen recht heeft op asiel in Nederland."

"Mensen die vluchten voor oorlog en vervolging zullen we altijd helpen. We staan voor het VN-Vluchtelingenverdrag. Mensen houden het recht om op Europees grondgebied asiel aan te vragen. Iedereen heeft recht op een individuele beoordeling."

"Omdat Europa één buitengrens deelt is een meer gezamenlijk asielbeleid gewenst. Dat beleid behelst onder andere meer gelijkheid tussen lidstaten als het gaat om de behandeling van en verantwoordelijkheid voor asielzoekers, duidelijke afspraken over een evenredige verdeling van vluchtelingen en afspraken over terugkeer met herkomstlanden. We steunen de inspanningen van de Europese Commissie hiertoe. Het is echter onwenselijk als lidstaten deze verplichting kunnen afkopen. We spreken ons uit tegen de mogelijkheid om verplichtingen af te kopen, mensen in maandenlange procedures aan de Europese buitengrens vast te zetten en kinderen in detentie terecht te laten komen."

"Als het niet lukt om overeenstemming te bereiken in Europa over een rechtvaardig en effectief asielbeleid, zullen we met een ‘coalition of the willing’ afspraken maken."

“Asielstop en algeheel restrictief immigratiebeleid”

“De PVV kiest wél voor Nederland en maakt een einde aan de discriminatie van Nederlanders. Wij zetten Nederlanders op 1! Dat kan alleen met substantiële maatregelen. Zoals het invoeren van een asielstop. We hebben ons maximum aan asielzoekers inmiddels ruimschoots bereikt. En echte vluchtelingen kunnen in veilige landen in de eigen regio worden opgevangen.”

“Geen dwangwet: gemeenten nooit verplichten asielzoekers op te vangen”

“En met het pamperen van illegalen moeten Nederlanders zelfs betalen voor mensen die hier niet eens mogen zijn.”

“Naast het indammen van de instroom moet de uitstroom van migranten juist worden vergroot. Illegalen moeten worden vastgezet of uitgezet.”

“De Nederlandse grensbewaking wordt in ere hersteld, pushbacks van asielzoekers die uit onze veilige buurlanden Nederland in willen komen.”

“Strafbaar stellen illegaliteit: illegalen vastzetten en uitzetten.”

“Opt out EU-regelgeving asiel en migratie, opzeggen VN-Vluchtelingenverdrag”

“Eerder pleitten we al voor een opt-out op EUregelgeving, het strafbaar stellen van illegaliteit en het herinvoeren van nationale grensbewaking. Wij steunen, op weg naar de door ons beoogde en noodzakelijke asielstop, maatregelen die de instroom van asielzoekers en andere migranten fors zullen verminderen.”

"BBB heeft dit anders voor ogen. BBB wil de asielinstroom drastisch beperken, de huizen weer eerlijk verdelen en de asielprocedures aan de buitengrenzen van de EU laten doorlopen. Hier gaan we ook hard met onze vuist voor op tafel slaan bij de EU.”

“Asiel is alleen mogelijk voor mensen die op basis van de gronden van de Conventie van Genève (vervolging politieke en religieuze redenen) hiervoor in aanmerking komen. Niet wegens armoede, ontheemding etc., want daarvoor is opvang in de regio bedoeld.”

“Om draagvlak te behouden, is het belangrijk om te kijken wat ons land aankan. Daarom voeren we een asielquotum van 15.000 asielzoekers in. Alle asielzoekers die hoger dan dit quotum in ons land willen komen, kopen we af bij de Europese Unie onder de nieuwe migratiedeal. Dit quotum kan door de Tweede Kamer naar boven of beneden worden bijgesteld.”

“Nederland geeft veel vaker een verblijfstatus af dan omliggende Europese landen. We gaan ervoor zorgen dat dit in evenwicht komt en we kijken dus waar Nederland te soepel handelt.”

“Voor iedereen die wel recht heeft op verblijf in Nederland gaan we echt eerlijk spreiden. In heel Nederland gaan we per inwonersaantal evenveel mensen opvangen. Nu zien we dat de Noordelijke provincies veel meer opnemen dan randstedelijke provincies. We stoppen dus met spreiden op basis van landoppervlak en gaan spreiden op basis van inwonersaantallen en draagvlak. Gelijke monniken, gelijke kappen, iedereen pakt zijn eerlijke verantwoordelijkheid.”

“Om draagvlak te behouden, is het belangrijk om te kijken wat ons land aankan. Daarom voeren we een asielquotum van 15.000 asielzoekers in. Alle asielzoekers die hoger dan dit quotum in ons land willen komen, kopen we af bij de Europese Unie onder de nieuwe migratiedeal. Dit quotum kan door de Tweede Kamer naar boven of beneden worden bijgesteld.”

“Asielzoekers die geen enkel recht hebben op verblijf in Nederland moeten zo snel mogelijk terug naar het land van herkomst.”

“Een Europese aanmeldbalie voor verzoek tot asiel voorkomt mensenhandel. De EU kan ook aanmeldcentra in de regio inrichten zodat asielzoekers daar terecht kunnen en de procedure daar ook wordt afgehandeld, zoals bijvoorbeeld in Tanzania, Malawi, Namibië of Senegal. Nu trekken asielzoekers door de Sahara en blijft het verdienmodel van de mensenhandelaren intact.”

“Het vluchtelingenverdrag stamt uit 1951. Deze is zeer gedateerd en nooit bedoeld voor de enorme aantallen zoals we die nu kennen. Daarom zet Nederland zich in om deze te vernieuwen of anders op te zeggen. Bij het openen van Europese verdragen bedingt Nederland een opt-out op het gebied van migratie en natuurbeleid.”

“Kinderrechten, zoals vastgelegd in het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK), worden in de Vreemdelingenwet vastgelegd.”

“Mensen die in Nederland een verblijfsvergunning aanvragen, krijgen snel een zorgvuldig besluit over hun verblijfsrecht. De wachttijd bij de IND wordt aanzienlijk verkort.”

“We maken een einde aan uitzichtloosheid in asielzoekerscentra. Mensen die verblijven in een asielzoekerscentrum kunnen zich voortaan ontplooien en hebben recht op goede begeleiding, taalcursussen en zorg, en minderjarigen hebben recht op onderwijs. Daarnaast komt er meer aandacht voor psychische hulp, want mensen die asiel zoeken, hebben vaak een heftige reis achter de rug en/of trauma’s opgelopen in het gebied waaruit ze gevlucht zijn.”

Jongeren die hier zijn opgegroeid en onderwijs hebben genoten verdienen gelijke toegang tot mbo, hbo en wo, ook na hun achttiende verjaardag.”

“De Partij voor de Dieren wil daarom humane opvang met goede begeleiding en snel duidelijkheid over de status van een asielaanvraag.”

"Ook niet-traditionele vormen van familie, zoals queer families en banden buiten het ‘kerngezin’, komen in aanmerking voor hereniging."

"Gewortelde kinderen worden niet uitgezet."

“Geld voor ontwikkelingssamenwerking wordt aangewend om mensen elders perspectief te bieden, niet voor migratie- en asielbeleid.” en krijgen een verblijfsvergunning.”

"Europese landen sturen mensen terug het gevaar in, bijvoorbeeld naar Afghanistan. Nederland is hieraan medeplichtig.”

“Uiteindelijk komt een groot deel van de mensen die vluchten niet in Nederland of in Europa terecht. Rond 70% van de vluchtelingen wordt in de regio opgevangen, vaak onder erbarmelijke leefomstandigheden. De meeste landen die vluchtelingen opvangen zijn lage- en middeninkomenslanden. 76% van alle vluchtelingen wordt opgevangen in lage- en middeninkomenslanden. Alleen meer geld voor de opvang in de regio maakt het beleid dus nog steeds niet rechtvaardig. Een eerlijke verdeling van vluchtelingen naar draagkracht zou het uitgangspunt moeten zijn. Humanitaire hulp moet gebaseerd zijn op twee pijlers: het verbeteren van de directe leefomstandigheden en het creëren van toekomstperspectief.”

“Wij willen een wereld waarin iedereen overal gelijk behandeld wordt. Een wereld waarin de plek waar je geboren bent niet de rest van je leven bepaalt. Er zijn tienduizenden mensen gestorven op de Middellandse Zee, onder andere doordat welvarende landen geen veilige vluchtwegen willen bieden. Onderweg naar Europa komen mensen terecht in mensonterende kampen en detentiecentra.”

“Internationale verdragen zoals het Vluchtelingenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens vormen het uitgangspunt bij migratiebeleid. Nederland gaat niet akkoord met afspraken, zoals de Tunesie-deal, die hiermee strijdig zijn.”

“We zetten ons in voor het faciliteren van meer veilige en legale vluchtwegen en het gebruik van humanitaire doorgangen.”

“Nederland en de EU vangen hun eerlijke deel op van mensen die wereldwijd op de vlucht zijn. Er komt ook een eerlijke verdeling van vluchtelingen in Europa naar draagkracht. Het quotum van de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) wordt verhoogd.”

“Nederland tornt niet aan het VN-Vluchtelingenverdrag en stuurt dus geen mensen terug naar hun land van herkomst als zij daar worden vervolgd vanwege hun geaardheid, religie, politieke overtuiging of etnische afkomst. Ook dienstplichtigen die vluchten wegens gewetensbezwaren worden humaan opgevangen.”

“We zorgen voor een migratiebeleid dat werkt. We beschermen kwetsbare mensen op de vlucht. Zorgen voor een snelle en zorgvuldige asielprocedure.”

“Bij schrijnende gevallen beslist het hoofd van de IND. De IND wordt geadviseerd door een breed samengestelde commissie.”

“[…] zorgen voor een stabiele en robuuste opvangketen met menswaardige opvang voor vluchtelingen […]”

“We willen zo snel mogelijk af van crisisnoodopvang en noodopvang alleen gebruiken in uitzonderlijke situaties. We investeren in langdurige opvanglocaties van goede kwaliteit, met oog voor specifieke groepen zoals kinderen.”

“Op opvanglocaties is oog voor de specifieke uitdagingen en behoeften van vrouwelijke asielzoekers, zoals ondersteuning bij het omgaan met gendergerelateerd geweld of de zorg voor kinderen. Ook is er standaard psychosociale hulp en ondersteuning vanaf dag één.”

“In Nederland moeten we zorgen voor meer stabiliteit in de opvangvoorzieningen. Hiervoor hebben we een stabiele voorraad aan voorzieningen nodig van goede kwaliteit, verspreid over het land, ondersteund door een spreidingswet. We zetten zo veel mogelijk in op permanente (of op z’n minst zeer langdurige) locaties, meer kleinschalige opvang, mogelijkheden voor gemeenten om zelf de opvang te organiseren, en opvanglocaties met open deuren naar de omwonenden.”

“Gemeenten krijgen ruimte om opvang in te passen in de lokale context, bijvoorbeeld door meer mogelijkheden te creëren voor kleinschalige opvang. Ze krijgen meer verantwoordelijkheden en het budget dat zij nodig hebben. De spreidingswet gaat helpen om opvang beter te verspreiden over het hele land: er is een evenredige bijdrage van gemeenten nodig om voor de lange termijn meer stabiliteit in de opvangketen te krijgen én om onmenselijke omstandigheden in de centra van Ter Apel en Budel te voorkomen.”

“We willen zo snel mogelijk af van crisisnoodopvang en noodopvang alleen gebruiken in uitzonderlijke situaties. We investeren in langdurige opvanglocaties van goede kwaliteit, met oog voor specifieke groepen zoals kinderen.”

“Voor alle vluchtelingen geldt hetzelfde recht op gezinshereniging zoals vastgesteld in de Europese gezinsherenigingsrichtlijn.”

“D66 wil alternatieven voor Vreemdelingenbewaring, zoals een meldplicht of het ondertekenen van een garantstelling. Vreemdelingenbewaring moet het laatste middel zijn voor mensen die niet willen vertrekken.”

“Ontwikkelingshulp mag niet afhankelijk zijn van samenwerking op het gebied van uitgeprocedeerde asielzoekers. Ontwikkelingsgeld wordt dan ook besteed aan ontwikkelingsdoeleinden, niet aan het tegenhouden van asielzoekers.”

“Ook bij migratie ligt de kern van ons beleid in Europa. We willen betere afspraken over een eerlijke verdeling van vluchtelingen en meer veilige routes.”

“Voorop staat dat wij ons te allen tijde aan het Vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties houden bij de opvang van mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld.”

“Wereldwijd zijn helaas meer dan 100 miljoen mensen op de vlucht. De meeste opvang van vluchtelingen gebeurt in de regio. Slechts een klein deel van de vluchtelingen komt uiteindelijk naar Europa en naar Nederland. We hebben een gedeelde verantwoordelijkheid om mensen op de vlucht te beschermen, vooral waar het gaat om kinderen in oorlogsgebieden.”

“Om onmenselijke taferelen op de Middellandse Zee te stoppen, gaan we mensen op de vlucht voor oorlog en geweld hervestigen. Bij hervestiging worden kwetsbare vluchtelingen, zorgvuldig geïdentificeerd door UNHCR, uitgenodigd zich te vestigen in bijvoorbeeld Nederland of een ander (EU-)land. D66 wil dat het nationale quotum van het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen (UNHCR) omhooggaat van 500 naar 5000 mensen per jaar. We onderzoeken nadrukkelijk de mogelijkheden om in de toekomst alle migratie te laten lopen via hervestiging. Nederland zet zich binnen de Europese Unie in voor een verplicht quotum in alle lidstaten.”

“We handhaven bestaande EU-wetgeving over standaarden in alle lidstaten voor opvang en procedures. Er mag geen sprake meer zijn van pushbacks – zeker niet door Frontex –, mishandeling of illegale detentie van mensen. Ook harmoniseren we ons beleid met dat van andere EU-landen, zodat vluchtelingen in alle Europese landen een gelijke kans hebben om een verblijfsvergunning te krijgen.”

"Juist in rijkere buurten wordt ruimte gemaakt voor de huisvesting van bijvoorbeeld asielzoekers. Vluchtelingen hebben recht op een veilig en menswaardig onderkomen. Alle gemeenten moeten naar draagkracht een bijdrage leveren aan menswaardige opvang."

"Mensen die vluchten voor oorlog, geweld en vervolging vangen we op."

"Asielopvang moet snel onder controle worden gebracht. Mensen die recht hebben op asiel moeten hier snel duidelijkheid over hebben en daarna zo snel mogelijk Nederlands kunnen leren en worden opgenomen in onze samenleving. Daarbij is het belangrijk dat mensen ook aan het werk worden geholpen of op een andere wijze de mogelijkheid krijgen om een bijdrage te leveren aan onze samenleving."

"Vluchtelingen hebben recht op een veilig en menswaardig onderkomen. We voelen de plicht om landen in de buurt van conflictgebieden die hun opvang organiseren beter te steunen. Als vluchtelingen niet veilig in de eigen regio kunnen worden opgevangen, nemen we ze op in de EU, tot ze veilig kunnen terugkeren. Alle lidstaten moeten hier een bijdrage aan leveren. Dit doen landen naar draagkracht, ook ons land. Dat betekent dat vluchtelingen beter verdeeld worden."

"In de asielprocedures van niet begeleide minderjarige asielzoekers moeten de IND, maar ook DT&V de mogelijkheid hebben om een onafhankelijke deskundige in te schakelen om het belang van het kind in kaart te brengen."

"Behouden rechtsbijstand. Het recht op rechtsbijstand voor asielzoekers wordt niet beperkt en blijft in stand vanaf het begin van de asielprocedure. Gehoren worden afgenomen met aandacht voor het trauma dat asielzoekers kunnen hebben. Daarom vinden gehoren niet direct na aankomst in Nederland plaats en niet zonder voorbereiding door een advocaat."

"Richt een Centraal Planbureau Migratie op. Gebaseerd op een brede welvaartbenadering geeft dit planbureau zwaarwegende adviezen aan de overheid over migratie en de daarmee samenhangende maatschappelijke vraagstukken op het gebied van zorg, onderwijs en samenleven. Ook kan dit planbureau landeninformatie beter beoordelen en hierover adviezen geven aan de IND. Dit nieuwe college kan eventueel samengaan met de Adviesraad Migratie."

"Breng ‘migratie’ onder bij SZW. De hele migratieketen komt onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid te vallen. Zo kan ook een betere verbinding gemaakt worden tussen immigratie, integratie en arbeidsmarktbeleid. Migratie is uiteindelijk geen veiligheidsvraagstuk, maar een sociaal vraagstuk."

"Bundel de inspectie rond asiel en migratie. Het toezicht op instellingen en de migratieketen als geheel is versnipperd en niet goed ingericht. Er is meer onafhankelijk toezicht nodig op de zorgvuldigheid van besluitvorming en uitvoering in de asielketen. De vormen van toezicht die nu zijn ondergebracht bij andere inspecties worden bijeengebracht in een bij wet ingestelde onafhankelijke Inspectie voor Asiel en Migratie."

"Meer expertise nodig voor bekeerlingen en LHBTI-ers. Er komen meer gespecialiseerde hoor- en beslismedewerkers bij de IND om de geloofwaardigheid van een verhaal over bekering of geaardheid goed te kunnen beoordelen. Zo wordt het mogelijk om het asielrelaas van bijvoorbeeld christelijke bekeerlingen of LHBTI-ers beter te beoordelen. Aangeboden expertise van gespecialiseerde belangenbehartigers wordt meegenomen."

"Meer aandacht voor bijzondere positie meisjes en vrouwen. De IND is oplettend en sensitief bij de beoordeling of vrouwen en meisjes terug kunnen keren naar regio’s waar veel sekseongelijkheid, en onderdrukking van vrouwen plaatsvindt of waar vrouwen en meisjes het risico lopen slachtoffer te worden van genitale verminking. De periode van afhankelijkheid bij partner-verblijfsvergunningen wordt verkort. Deze leidt te vaak tot misbruik en uitbuiting van vrouwen. Na huiselijk geweld moet het mogelijk zijn een zelfstandig verblijfsrecht te krijgen."

"Nederland heeft oog voor kwetsbare vluchtelingen en biedt hen plaats in onze samenleving."

"Voorkom het vastlopen van het systeem. Onze asielprocedures zijn op papier snel, maar door politiek wanbeheer is het hele systeem vastgelopen. IND, COA en gemeenten krijgen daarom een robuuste, vaste basisfinanciering om een minimumcapaciteit aan opvang en vlotte beoordeling van asielverzoeken te kunnen waarborgen."

"Beter voorbereid op brandhaarden. IND, COA en gemeenten ontwikkelen een opschaalprotocol, zodat het mogelijk is om snel 20.000 extra plekken beschikbaar te hebben. Zo zijn we voorbereid op een situatie waarin nieuwe brandhaarden aan de randen van Europa ontstaan. Bij een lage instroom kan de vrijkomende opvangcapaciteit worden benut voor spoedzoekers, studenten of arbeidsmigranten."

"Eerlijke spreiding opvang over gemeenten. De opvang van asielzoekers wordt veel beter verdeeld over alle gemeenten. Gemeenten kunnen zelf of samen met andere gemeenten opvang verzorgen. De spreidingswet dient ingevoerd te worden, in een vorm die recht doet aan de adviezen van de Raad van State en de VNG."

"Naar kleinschalige opvang. In plaats van op efficiency en kostenbesparing gerichte grootschalige opvanglocaties op afgelegen terreinen, willen we kleinschalige opvang op een duurzame plek. Daardoor kunnen asielzoekers makkelijker een netwerk opbouwen via een plaatselijk kerk, sportvereniging of buurt. Voortbordurend op de spreidingswet willen we toe naar een systeem waarbij niet het COA maar gemeenten deze opvang verzorgen. Lokaal kan worden gekeken hoe zij goed kunnen worden opgevangen in de gemeenschap of kunnen worden voorbereid op vertrek."

"Maak extra middelen vrij voor kleinschaligheid. Kleinschalige opvang is duurder, maar heeft een positief effect op integratiemogelijkheden en draagvlak voor opvang. Daarom wordt een deel van het budget van het COA samen met aanvullende middelen hiervoor beschikbaar gesteld (eventueel via het gemeentefonds)."

"Een extra aanmeldcentrum. Om de druk op het aanmeldcentrum en de gemeenschap in Ter Apel te verlichten komt er ten minste één extra aanmeldcentrum. Een gemeente wordt hiervoor gecompenseerd, bijvoorbeeld door een lagere taakstelling in de spreidingswet, de taakstelling statushouders of via andere investeringen."

"Tussenvoorzieningen voor statushouders. Gezien de landelijke woningnood en het tekort aan sociale huurwoningen worden er tussenvoorzieningen gecreëerd waar statushouders worden opgevangen in afwachting van een (sociale huur)woning, terwijl zij wel kunnen starten met inburgering in de gemeente of regio waar ze kunnen blijven."

"Betere begeleiding minderjarige asielzoekers. Minderjarige asielzoekers verdienen maximale bescherming door de Nederlandse staat. Dit betreft onder andere de opvang, scholing, medische zorg en dagbesteding. […] Er zijn meer plekken nodig voor alleenstaande minderjarige asielzoekers. Deze plekken zijn bij voorkeur geen onderdeel van reguliere opvanglocaties. Deze jongeren krijgen zo snel mogelijk onderwijs in een Internationale Schakelklas. Deze klassen kampen met capaciteitsproblemen (leerklachten en lokalen). Hier wordt in geïnvesteerd."

"We willen niet dat kinderen de dupe zijn van keuzes van hun ouders en/of van trage procedures."

"Oplossing voor staatlozen in Nederland. De wet vaststellingsprocedure staatloosheid is aangenomen. Deze wet geeft staatlozen echter nog geen verblijfsrecht. We vinden dat erkende en gewortelde staatlozen ook verblijfsrecht in Nederland moeten krijgen."

"Voorkom strafbaarstelling van illegaliteit. Het vraagstuk van mensen die zonder verblijfsrecht in Nederland blijven is een sociaal-maatschappelijke kwestie en mag niet in de sfeer van het strafrecht getrokken worden."

"Zoek een oplossing voor in Nederland geboren en/of gewortelde ongedocumenteerden. Er komt een oplossing voor kinderen die al jaren in Nederland zijn, onderwijs hebben genoten en de taal vaak uitstekend spreken, maar geen verblijfspapieren hebben (zogenoemde Dreamers). Zij kunnen als ieder kind in Nederland een waardevolle bijdrage leveren aan de samenleving en op de arbeidsmarkt, en moeten onder voorwaarden een verblijfsvergunning krijgen."

"Creëer perspectief voor werkende ongedocumenteerden. In navolging van het Duitse Duldungsbeleid willen we dat er een regeling komt voor werkende ongedocumenteerden, waarbij een tijdelijk verblijfsrecht mogelijk is en perspectief op een verblijfsvergunning door te studeren of te werken in knelpuntberoepen."

"Maak een structurele regeling voor gewortelde kinderen. Voor kinderen die langer dan vijf jaar in Nederland hebben verbleven en altijd beschikbaar zijn gebleven voor de asielprocedure in die periode, is een oplossing nodig via een structurele verwortelingsregeling."

"Wel kunnen, niet willen. Migranten uit veilige landen die op goed geluk zijn binnengekomen en geen uitzicht hebben op asiel of een verblijfsvergunning moeten terug naar het land van herkomst. Nederland onderhoudt hier contact over met de landen van herkomst. Migranten die wel terug kunnen, maar dat niet willen, kunnen in detentie gehouden worden en worden uiteindelijk uitgezet."

"Sobere opvang. Detentie van onschuldige migranten die meewerken en in afwachting zijn van hun uitzetting kan worden vervangen door alternatieven, zoals een meldplicht en aparte sobere opvang. Waar vreemdelingendetentie, als laatste redmiddel, onvermijdelijk is, geldt een humaan regime: zo lang mogelijk uit cel, twee op een cel alleen vrijwillig en geen eenzame opsluiting (isolatie). Er wordt, net als bij reguliere detentie, ingezet op dagbesteding. Visitatie wordt verboden, bodyscans vormen waar nodig een alternatief."

"Maak afspraken over terugkeer. In navolging van bijvoorbeeld Duitsland onderzoeken we of we tot Europese afspraken kunnen komen met landen waaruit veel migranten komen die geen recht op verblijf hebben. In ruil voor het snel terugnemen van deze migranten, komen er bijvoorbeeld mogelijkheden voor tijdelijke arbeidsvergunningen, zoals in Frankrijk al het geval is."

"Goed toegerust personeel voor terugkeerprocedures. De Dienst Terugkeer & Vertrek heeft een complexe opdracht, waarbij veel van regievoerders gevraagd wordt. Er wordt geïnvesteerd in het opleiden van DT&V medewerkers, waarbij de nadruk ligt op een actieve houding die erop gericht is bijzondere omstandigheden van het individuele geval in kaart te brengen om zo een verantwoord vertrek tot stand te kunnen brengen."

"Zet mensenrechten voorop. Europa is een project van vrede en recht. Zeker mensen die vluchten bevinden zich in een afhankelijke en vaak kwetsbare positie en moeten kunnen rekenen op een rechtvaardige behandeling. Een nieuw Europees migratiebeleid dient stevig ingebed te zijn in het internationale recht en respecteert de rechten van de mens."

"Meer grip op migratie door uitnodigen naar Canadees model. De stip op de horizon is voor ons dat we op Europees niveau meer grip ontwikkelen op onze migratie. We kunnen daarbij leren van de positieve en negatieve kanten van het Canadees model, al is de Europese situatie in veel opzichten anders. We willen naar een transparant en rechtvaardig systeem van uitnodigingen voor alle vormen van migratie. Dat betekent dat lidstaten moeten kunnen aangeven in welke sectoren arbeidsmigranten welkom zijn, hoeveel studenten van buiten Europa ze willen toelaten en hoeveel extra ruimte er is om kwetsbare vluchtelingen uit te nodigen van UNHCR-lijsten. In combinatie met betere, geharmoniseerde Europese procedures kan die benadering leiden tot een eerlijk, effectief en ruimhartig Europees migratiebeleid."

"Een ruimhartig uitnodigingsbeleid voor vluchtelingen. We willen dat meer van de meest kwetsbare vluchtelingen in de wereld in Europa kunnen worden opgevangen. Nu worden bijvoorbeeld nog te weinig door de UNHCR geselecteerde vluchtelingen door Europa opgenomen."

"Geen quota voor vluchtelingen. We willen geen quota voor asielmigratie. Onze deur mag niet dichtvallen voor vluchtelingen die in levensgevaar zijn en zich bij ons melden."

"Werk toe naar veilige aanmeldmogelijkheden. Om een einde te maken aan gevaarlijke reizen over de Middellandse zee, willen we dat het in het nieuwe migratiebeleid niet uitmaakt of je een migratieverzoek doet binnen of buiten Europees grondgebied. Er komen veilige aanmeldmogelijkheden buiten Europees grondgebied. Zo breken we het verdienmodel van mensensmokkelaars."

"Europese solidariteit. Van iedere lidstaat wordt verwacht een bijdrage te leveren in de opvang van vluchtelingen die Europa zijn binnengekomen en kans maken op verblijf. Zij worden evenredig over de lidstaten verdeeld. Dit betreft alle asielverzoeken - zowel aanvragen aan de buitengrenzen, als in de lidstaten zelf - zodat doorreizen wordt verminderd. Nederland doet ruimhartig haar deel. Dit solidariteitsmechanisme geldt niet voor andere vormen van migratie."

"Geen illegale pushbacks. Frontex wordt hervormd en er komt stevig Europees toezicht op grensbewaking. Lidstaten die migranten (die asiel aanvragen) zonder procedure terugsturen (pushbacks) worden beboet."

"Effectieve samenwerking met landen rondom Europa. Om te voorkomen dat mensen de risicovolle oversteek over de Middellandse Zee wagen en nietsontziende mensensmokkelaars daarvan profiteren, is betere internationale samenwerking nodig. Onder meer met Turkije en Noord-Afrikaanse landen. Dat is beter dan het fortificeren van Europa en het bouwen van hekken. Onderzocht wordt of er Europese aanmeldcentra in Noord-Afrika kunnen worden ingericht. Bij afspraken daarover staan mensenrechten centraal en er is adequaat toezicht."

"Sta noodhulp altijd toe. Ngo’s en particuliere hulporganisaties die zich inzetten voor migranten op of rond de Middellandse Zee worden niet gecriminaliseerd voor het verstrekken van noodhulp aan migranten."

"Betere opvang in de regio. Nederland draagt bij aan het verbeteren van humane en veilige opvang in de regio, via gerichte ondersteuning door Nederlandse hulporganisaties en via meerjarige steun aan de UNHCR die veel mensen in de regio opvangt, maar structureel een financieringstekort heeft."

"Doe recht aan ontheemden uit de regio. Nu er een oorlog is in Oekraïne, op ons eigen continent, bieden we ruimhartige opvang aan de ontheemden. Zolang de situatie daar niet wezenlijk verandert moeten ze in Europa de status van ontheemden houden."

"Gemeenten tonen solidariteit met Ter Apel en dragen allemaal naar vermogen bij aan asielopvang en de huisvesting van statushouders en daarvoor is de spreidingswet noodzakelijk. Gemeenten huisvesten asielzoekers zoveel mogelijk in kleinschalige vorm, in verbondenheid met de lokale gemeenschap."

"In lijn met het EU-recht worden asielvergunningen tijdelijk. Na vijf jaar kan een beroep gedaan worden op een permanent verblijfsrecht met de daarbij behorende eisen die gericht zijn op deelname aan de samenleving. De
verantwoordelijkheid om gezinshereniging mogelijk te maken brengen we in lijn met de Europese verplichting dat nareizen alleen mogelijk is voor het kerngezin, minderjarige kinderen en meerderjarige kinderen wanneer medische redenen voor deze laatstgenoemde groep daar aanleiding toe geven. In tijden van migratiestromen die de draagkracht van de opvang en de samenleving overvragen, zoals vorig jaar in ter Apel, zijn andere noodmechanismes in lijn met
het EU-recht mogelijk die tijdelijk de instroom kunnen beperken."

"Voor mensen in nood moet er plek zijn. We kiezen daarom voor een twee-statusstelsel waarin we het internationaal vastgelegde onderscheid maken tussen permanente vluchtelingen en mensen die tijdelijk bescherming zoeken."

"Procedures moeten korter worden en bezwaarprocedures beperkt waarbij het van belang is dat er een effectiever terugstuurbeleid komt. Veiligelanders’ zetten we met voorrang uit en overlastgevers worden ongewenst verklaard, om capaciteit en draagvlaak te behouden voor de kansrijke asielzoekers die we versneld perspectief kunnen bieden."

"Inhumane mensensmokkel moet worden beëindigd. In de toekomst komen asielmigranten idealiter op uitnodiging naar de EU (het zogeheten Canadees model). Daarvoor is het noodzakelijk dat we nu afspraken maken met landen aan de Europese buitengrens om irreguliere migratie tegen te gaan en terugkeer te bevorderen op basis van internationale verplichtingen. De UNHCR of een Europese asielinstantie beoordeelt en coördineert dan de opvang van vluchtelingen."

"Tot die tijd is invoering van de Europese buitengrensprocedure nodig zodat asielzoekers met een ‘kansrijke’ asielaanvraag snel vanuit de Europese-solidariteit herplaatst kunnen worden en asielzoekers met een afgewezen aanvraag direct terugkeren. De mensen die via eigen routes Nederland bereiken, komen ook in de buitengrensprocedure zoals we die nu ook al kennen op Schiphol. Het brede Europese asielpact dient zo snel mogelijk van kracht te worden. Nederland voert samen met andere Europese landen een actief beleid om ervoor te zorgen dat de opvanglocaties in de regio geen uitzichtloze kampen zijn maar echte asielsteden waar vluchtelingen zich met goed onderwijs en economische activiteiten kunnen voorbereiden op een nieuwe fase in hun leven, inclusief hulp om terugkeer naar het geboorteland mogelijk te maken."

“Wij willen als uitgangspunt van immigratie: de toegevoegde waarde voor Nederland. Naar Australisch model. We bepalen zelf hoeveel mensen we toelaten en wie dat zijn. Daarbij speelt culturele compatibiliteit met de Nederlandse samenleving een doorslaggevende rol.”

“De mogelijkheid om eerst naar Nederland te komen en hier vervolgens asiel aan te vragen, vervalt. Daarnaast willen we een moratorium op asielaanvragen van ten minste 10 jaar.”

“Geen asieldwangwet, geen verplichte plaatsing van AZC’s.”

“Illegaliteit wordt strafbaar. In Nederland verblijven naar schatting vele tienduizenden illegalen, onder wie uitgeprocedeerde asielzoekers die weigeren ons land te verlaten. In gemeenten als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht wordt illegaal verblijf zelfs aangemoedigd door middel van bed-bad-brood regelingen. Ook dit moet stoppen.”

“Geen asieldwangwet, geen verplichte plaatsing van AZC’s.”

“Een moratorium op asielaanvragen voor ten minste 10 jaar - met ruimte voor enkele uitzonderingen voor politiek asiel, zoals voor Julian Assange en Edward Snowden.”

“Asielbeleid met als uitgangspunt opvang in de regio en terugkeer naar het land van herkomst. De mogelijkheid om op Nederlands grondgebied asiel aan te vragen vervalt.”

“Illegaliteit strafbaar stellen. Gevolgd door actief opsporings- en uitzetbeleid.”

“Herinvoering grenscontroles”

“Het uitgangspunt van asielbeleid wordt opvang in de regio. De mogelijkheid om eerst naar Nederland te komen en hier vervolgens asiel aan te vragen, vervalt. Daarnaast willen we een moratorium op asielaanvragen van ten minste 10 jaar.”

“Internationale verdragen opzeggen die ons immigratie- en asielbeleid belemmeren: het VN-Vluchtelingenverdrag en het verdrag van Schengen.”

“Investeren in snelle en adequate afhandeling van asielaanvragen.”

“Een vaste verblijfsvergunning pas na zeven jaar in plaats van vijf.”

“Een stop op het stapelen van procedures en indienen van kansloze aanvragen.”

“De geldigheid van de tijdelijke verblijfsvergunning verkorten naar drie jaar.”

“Een definitieve streep door de dwangsomregeling voor asielzoekers, waardoor miljoenen uit de staatskas moeten worden uitgekeerd vanwege het niet tijdig beslissen over asielaanvragen.”

“Investeren in snelle en adequate afhandeling van asielaanvragen.”

“De SGP is tegen de Spreidingswet zoals die door het kabinet is voorgesteld. Er mag geen sprake zijn van dwang bij het plaatsen van een azc. Voor dorpen en gemeenschappen die dat willen, moet het makkelijker worden gemaakt om kleinschalige azc’s te plaatsen.”

“De Nederlandse nareisvoorwaarden moeten niet langer soepeler zijn dan die in omringende landen.”

“Misbruik wordt tegengegaan door nareis alleen toe te passen voor het kerngezin.”

“De grens is nu echt bereikt. Er komen te veel migranten naar Nederland. Daarom is de invoering van een migratiequotum noodzakelijk."

"SGP wil dat Nederland zich binnen de Europese Unie inzet voor een opt-out voor lidstaten op het asieldomein, zodat er ruimte ontstaat om eigen asielbeleid te voeren”

“Internationale en EU-verdragen moeten worden herzien, juist om dienstbaar te blijven aan een barmhartig en rechtvaardig asielbeleid.”

“Het huidige asielsysteem is onmenselijk en moet daarom op de schop. Smokkelaars verdienen grof geld, terwijl veel migranten verdrinken bij hun oversteek. De zwaksten blijven vaak achter. De SGP wil daarom investeren in ruimhartige ontwikkelingshulp en menswaardige asielaanvraag en -opvang in de buurt van het land van herkomst.”

“Volt wil dat de rechten van kinderen worden gegarandeerd, waarbij toegang tot onderwijs, een veilige leefomgeving en sociale ontwikkeling voorop staan.”

“De opvang van vluchtelingen kan en moet veel beter. Op het moment dat een mens asiel heeft aangevraagd is Nederland verantwoordelijk voor diens veiligheid en welzijn.”

“Volt wil een evenredige spreiding van opvang van vluchtelingen in Nederland, via een wettelijke verplichting. De wet die hiervoor zorgt moet simpel en uitvoerbaar zijn, en moet verplichten dat opvang altijd veilig en geschikt is voor de verschillende groepen mensen die opvang nodig hebben.”

“De veiligheid en het (psychische) welzijn van kwetsbare mensen, zoals kinderen, gezinnen en lhbtiq+’ers, moet altijd gewaarborgd zijn, ook in nood- en crisisopvang.”

“Volt wil zo snel mogelijk twee extra aanmeldcentra, zodat de druk en de overlast in Ter Apel afneemt.”

“Volt wil dat de rechten van kinderen worden gegarandeerd, waarbij toegang tot onderwijs, een veilige leefomgeving en sociale ontwikkeling voorop staan.”

“Op het moment dat een asielverzoek definitief is afgewezen, moet terugkeer op een menselijke manier worden geregeld, met name wanneer het gaat om kinderen en gezinnen. De detentie van kinderen is bewezen schadelijk voor het welzijn en de ontwikkeling van kinderen. Volt wil de detentie van kinderen in de terugkeerprocedure volledig verbieden.”

“Op het moment dat een asielverzoek definitief is afgewezen, moet terugkeer op een menselijke manier worden geregeld, met name wanneer het gaat om kinderen en gezinnen.”“Volt wil dat de rechten van kinderen worden gegarandeerd, waarbij toegang tot onderwijs, een veilige leefomgeving en sociale ontwikkeling voorop staan. We willen meer aandacht voor onbegeleide kinderen. Een betere registratie en begeleiding zorgt ervoor dat zij niet uit het zicht raken.”

“Volt wil dat Nederland zich inzet voor een Europees Asiel- en Migratiepact (oftewel: een Europese spreidingswet) die tot solidariteit verplicht en ervoor zorgt dat de controle van onze Europese buitengrenzen gezamenlijk wordt aangepakt. Volt streeft ernaar dat Nederland zich inzet voor de afschaffing van de Dublinverordening. In plaats daarvan pleiten wij voor een systeem waarbij mensen die asiel willen aanvragen in de EU, zelf het land kunnen kiezen waar zij hun aanvraag willen indienen.”

“Nederland zal niet langer de Dublin-verordening handhaven en zal geen mensen meer terugsturen naar andere EU-landen. Deze aanpak zal bijdragen aan een rechtvaardiger en humaner asielbeleid in lijn met de openheid van en solidariteit binnen de EU.”

“We willen bovendien dat de mensenrechten van (Venezolaanse) vluchtelingen in het Caribisch deel van het Koninkrijk worden gegarandeerd. Grensbewaking is een Koninkrijksaangelegenheid, dus de landen van het Koninkrijk moeten werken aan een humane asielprocedure voorzien van waarborgen voor de fundamentele rechten en vrijheden van alle vluchtelingen die het Koninkrijk bereiken.”

“We sluiten niet langer dubieuze deals met dictators van landen rondom de EU, zoals Tunesië. In plaats daarvan wil Volt legale migratieroutes openen. We dwingen mensen niet langer in een gammel bootje te stappen, met het risico te verdrinken in de Middellandse Zee.”

“In ieder (bilateraal) verdrag waarin voorwaarden over migratie worden opgenomen, moet staan dat het verdrag direct wordt opgeschort op het moment dat mensenrechten geschonden worden. Op het moment dat zo’n concrete voorwaarde ontbreekt moet Nederland tegen het sluiten van dit verdrag stemmen.”

“Je baan - en ook vrijwilligerswerk - geeft je een plek in onze samenleving.”

“Toch zijn er nog veel mensen die meer kunnen en willen werken, maar die dat om allerlei redenen nog niet lukt. Ook krijgen te veel kinderen door moeilijke omstandigheden thuis niet de kansen die zij verdienen.”

“We willen dat werken loont, en dat mensen gestimuleerd worden om meer uren of voltijd te werken. Daarom willen we de belasting op werk verlagen, zodat middengroepen er meer op vooruit gaan en het loont om (meer) te gaan werken. We verruimen de werkkostenregeling, zodat werkgevers hun personeel kunnen belonen, bijvoorbeeld met een meerurenbonus.”

“Een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel. We gaan door met de ingezette vereenvoudiging van het belasting- en toeslagenstelsel, waarbij bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslag op termijn wordt afgeschaft. Uiteindelijk willen af van het hele toeslagenstelsel. Naast eenvoudiger maken wij het stelsel zo ook voorspelbaarder, waardoor het beter te overzien is en we armoede verder voorkomen. Hierbij is de koopkracht van middengroepen rand voorwaardelijk.”

“Meer inzicht in hoe meer werken loont. Veel goedbedoelde regelingen maken meer werken minder lonend. Daarom gaan we bij financiële besluiten vooraf standaard het effect op de marginale druk inzichtelijk maken en meewegen. De overheid zorgt ervoor dat het effect van meer uren werken op je nettoloon snel en eenvoudig uit te rekenen is. En werkgevers geven iedere werknemer een begrijpelijk en overzichtelijk loonstrookje, zodat mensen snappen wat ze verdienen en waar ze voor betalen.”

“Goedkopere kinderopvang voor werkenden. We hervormen de kinderopvangtoeslag naar bijna gratis kinderopvang voor werkenden. We nemen voor deze hervorming zorgvuldig de tijd vanwege de krappe arbeidsmarkt en houden vast aan de diversiteit in de opvang. Daarbij passen we slimme prijsregulering toe, om te voorkomen dat de kosten te veel stijgen. De huidige opvangcapaciteit wordt als eerste ingezet voor werkenden.”

“Goedkoper naar je werk kunnen. Om naar je werk gaan betaalbaar te houden, willen we de belastingvrije reiskostenvergoeding standaard indexeren. En in ieder arbeidscontract moet een afspraak over een reiskostenvergoeding gemaakt zijn. Ook verlagen we de accijnzen op benzine, zodat autorijden betaalbaar blijft.”

“Lagere belasting op de energierekening. De energiebelasting in Nederland hoort tot een van de hoogste van Europa, terwijl de rekeningen ook al hoog zijn. Wij willen de belasting op de energierekening verlagen.”

“In Nederland zou je met een voltijdsbaan rond moeten kunnen komen. We stellen onszelf het doel om werkende armoede zo snel mogelijk terug te dringen. Om dit te bereiken verhogen we het minimumloon.”

“We gaan anders naar het bestrijden van armoede kijken. Kinderen kunnen er niks aan doen dat zij in armoede geboren worden. We willen dat nog meer kinderen dan nu de armoede ontgroeien. Zij verdienen gelijke kansen. We steunen gezinnen met kinderen.”

“We gaan het doorverkopen van schulden als verdienmodel tegen. We gaan ‘Buy Now, Pay Later’ constructies streng reguleren. Dit wordt voor minderjarigen of bij grote bedragen verboden, om kwetsbaren te beschermen tegen het aangaan van te grote betalingsverplichtingen. We verlagen de maximaal toegestane boetes bij het missen van een betaling. En we verplichten het vooraf actief attenderen van gebruikers over de kosten en rentes.”

“Het niet-gebruik van sociale regelingen is veel te hoog. Dat pakken we aan. Het kan bijvoorbeeld niet zo zijn dat iemand in armoede leeft omdat sociale diensten geen contact mogen opnemen.”

“Daarom zetten wij in op vroeg signaleren van schulden. Zodra schulden problematisch worden, is het in veel gevallen al te laat. We willen werkgevers en gemeenten helpen om beginnende schuldenproblematiek sneller op te sporen en dit effectief op te pakken voor de situatie escaleert.”

“Als rekeningen zich opstapelen raken veel mensen in de stress. Zij durven de stap naar de schulphulpverlening vervolgens niet te nemen. Gemeentes moeten in gesprek gaan met mensen die hun brieven niet beantwoorden en structurele betalingsachterstanden hebben. Ook moet er een meldplicht bij de gemeente zijn voor aanbieders van vaste lasten als rekeningen structureel niet betaald worden.”

“Het armoede- en schuldenbeleid van gemeenten moet gericht zijn op het zo snel mogelijk ontzorgen van mensen met problematische geldzorgen. Wij willen dat professionals zo vroeg mogelijk meehelpen om orde op zaken te stellen en zo nodig overgaan op schuldhulpverlening.”

“Na een schuldhulpverleningstraject is de kans op terugval groot. We willen dat mensen weerbaar gemaakt worden tegen terugkerende armoede. Gemeenten moeten deze doelgroep extra goed in de gaten houden en contact onderhouden om de geldsituatie bespreekbaar te houden.”

“Snel een nieuwe baan bij werkloosheid. We willen mensen die werkloos zijn geworden in staat stellen zich volledig te richten op het vinden van een nieuwe baan. Daarom komen we direct na het werkloos worden met een hogere WW-uitkering, die stapsgewijs afbouwt.”

“Mensen uit de bijstand aannemen belonen. Het aannemen van iemand die lang niet gewerkt heeft, kent risico’s voor een werkgever. We laten de overheid een deel van dit risico dragen, zodat meer werkgevers deze groep een kans gaan bieden. We vragen een bijdrage van bedrijven en de overheid om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. We verhogen de taal eis in de bijstand, omdat Nederlands leren cruciaal is op weg naar een baan.”

“Meer hulp om aan de slag te komen. Mensen die lang in de bijstand zitten, moeten veel actiever door gemeenten geholpen worden. We willen dat zij na één jaar opnieuw een intakegesprek krijgen bij de gemeente, waarbij er een re-integratieplan opgesteld wordt.”

“Het garanderen van de bestaanszekerheid van alle burgers, door het voeren van een rechtvaardig inkomensbeleid en het veiligstellen van de toegang tot essentiële voorzieningen zoals onderdak, energie, voedsel en water.”

“Om de bestaanszekerheid te bevorderen, nemen we een aantal maatregelen, die verder gaan dan alleen aandacht voor een toereikend minimumloon. Het centrale probleem is dat de noodzakelijke kosten van levensonderhoud in Nederland zo hoog zijn. Het neoliberale beleid van de afgelopen decennia heeft de beschikbaarheid en betaalbaarheid van noodzakelijke levensbehoeften overgelaten aan de markt. De overheid dient de productie van basisvoorzieningen niet te nationaliseren, maar wel te reguleren. Wij willen werken aan strategieën voor de betaalbaarheid en beschikbaarheid van voedsel, wonen, energie en andere basisvoorzieningen.”

“Bestaanszekerheid betekent allereerst dat we het wettelijk minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen herijken. Dat doen we in de loop van 2024 bij de implementatie van de Europese richtlijn inzake toereikende minimumlonen. Het inkomen van huishoudens uit arbeid moet volgens deze richtlijn ten minste ‘toereikend’ zijn om in de basisbehoeften te kunnen voorzien. Bij het bepalen van het niveau houden we rekening met het gegeven dat Nederland reeds in de Europese top 3 staat van EU-landen met het hoogste minimumloon en met de effecten op de werkgelegenheid. We behouden het minimum jeugdloon, maar brengen het niveau dichter bij het volwassen minimumloon.”

“We willen onrechtvaardigheden in het stelsel van sociale zekerheid terugdringen die ertoe leiden dat mensen plotseling zonder inkomen komen te zitten of te maken krijgen met hoge boetes of terugvorderingen door een klein foutje. We stellen middelen beschikbaar voor reparaties in de verschillende wetten die de uitkering regelen voor mensen die bijvoorbeeld arbeidsongeschikt zijn (zoals Participatiewet en WIA), ook om deze wetten te laten voldoen aan internationale verdragen (ILO).”

“Bestaanszekerheid betekent in zijn algemeenheid dat basisvoorzieningen voor iedereen betaalbaar en bereikbaar zijn, zowel in normale tijden als in tijden van schaarste. Zo dient Nederland – samen met zijn buren – een plan te hebben om zelfvoorzienend te zijn in de voorziening van voedsel bij een stilvallende wereldhandel en een voorraad aan te houden voor noodsituaties. Nieuwe plannen, zoals de afbouw van goedkoop gas voor tuinders, dienen expliciet getoetst te worden op de gevolgen voor voedselzekerheid.”

“Bestaanszekerheid betekent ook betaalbare energie: we voeren een sociaal tarief in bij de energiebelasting op gas. Dit betekent dat huishoudens over de eerste 1000 m3 gas minder belasting betalen dan nu. Het gas dat in de Noordzee gewonnen wordt, moet ook beschikbaar zijn voor Nederlandse huishoudens in tijden van crisis. We herhalen niet de fout van Groningen, waarbij we al het gas verkocht hadden aan het buitenland en Nederlandse consumenten het voor woekerprijzen weer moesten inkopen. Het Noordzeegas zal gebruikt worden om in de overgangsfase naar duurzame energie de leveringszekerheid en betaalbaarheid van Nederlandse gebruikers te garanderen.”

“De regering zorgt voor watervoorraden, voorraden contant geld, voedselvoorraden en andere essentiële voorzieningen voor tijden van schaarste of nood. De aanbevelingen in het rapport van de Algemene Rekenkamer uit 2022 hierover zijn leidend.”

“Het hebben van onderdak is een basisvoorziening. Het aanpakken van de wooncrisis heeft voor ons een hoge prioriteit en wordt uitgewerkt in een apart hoofdstuk.”

“Het is in ons huidige stelsel moeilijk om uit de armoede te raken door (meer) te gaan werken. We hebben een doolhof gecreëerd van belastingen, premies, kortingen, toeslagen en specifieke maatregelen voor huur, energie en zorgkosten die ertoe leiden dat werken voor veel mensen niet loont. In de komende vier jaar willen we een ambitieuze start maken met een hervorming van het belastingstelsel. We doen dit op een zodanige manier dat de marginale druk bij lagere en middeninkomens afneemt en het gaat lonen om (meer) te werken. Een speciale parlementaire commissie gaat deze hervorming, die al zo lang nodig is, voorbereiden.”

“Steeds meer mensen kampen door dalende inkomsten, prijsstijgingen en betalingsachterstanden met problematische schulden. Door boetes en incassokosten belanden veel mensen in een ‘schuldenfuik’. Eén op de vijf huishoudens heeft volgens het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) geldproblemen en zo’n 620.000 huishoudens kampen met problematische schulden. Er is veel geld en aandacht beschikbaar voor deze problemen, maar de resultaten blijven achter. We streven naar een significante daling van het aantal huishoudens met problematische schulden op korte termijn en naar een halvering van deze groep in 2030.”

"Geen woning hebben zorgt er ook voor dat kinderen in onzekerheid opgroeien.”

“Steeds meer mensen krijgen door de sterk stijgende energieprijzen te maken met energiearmoede. De overheid moet bij een sterk stijgende energieprijs kunnen ingrijpen (prijsplafond) en inkomenssteun geven aan kwetsbare huishoudens. Veel mensen kunnen de verwarming simpelweg niet nóg lager zetten en veel simpele besparingsmaatregelen zijn in de praktijk al getroffen. We gaan energiearmoede tegen door gemeenten in staat te stellen om energiebesparende maatregelen te vergoeden.”

“Iedereen doet ertoe. We maken ons hard voor de groeiende groep mensen die hun hoofd niet of nauwelijks boven water kan houden. De toenemende armoede en ongelijkheid maakt ongelukkig en ziek, zet mensen tegen elkaar op en ondermijnt de toekomst van veel kinderen en jongeren. De verzorgingsstaat die door zijn morele ondergrens is gezakt, aanvaarden wij niet langer. Daarom verruimen en verlengen we het bestaanszekerheidsbeleid en krijgt iedereen voldoende inkomen om een waardig bestaan te kunnen leiden.”

“Ieder kind verdient een goede start. We werken toe naar kinderopvang als gratis basisvoorziening, gaan de strijd aan met de vroege selectie en onderadvisering in het onderwijs en maken de bijles- en coachingsindustrie op termijn overbodig. Zo voorkomen we dat achterstanden vroeg worden opgelopen.”

“We zorgen ervoor dat iedereen een vrij, waardig en zeker bestaan kan leiden. Vaak zijn het juist die mensen die onmisbaar werk doen in onze samenleving, zoals schoonmakers, bouwvakkers en supermarktpersoneel, die de meeste moeite hebben om rond te komen. Daarom verhogen we het minimumloon naar € 16 per uur (60% van het mediaan brutoloon) en verankeren het minimumloon op 60% van het meidane loon in de wet, in lijn met de Europese richtlijn. Het minimumloon gaat gelden voor iedereen vanaf achttien jaar en we passen ook de staffeling voor het jeugdloon onder de 18 jaar hierop aan. Uitkeringen als de AOW en de bijstand stijgen mee. We zorgen ervoor dat iedereen kan meedoen en niemand meer kopje-onder gaat. Dat doen we met een stevig sociaal vangnet, de invoering van publieke basisbanen, breed toegankelijke publieke voorzieningen en inkomensondersteuning die uitgaat van vertrouwen. Ook ieder kind doet mee. Ontwikkelkansen zoals sporten en muziekles horen niet af te hangen van de portemonnee van je ouders of van waar je woont. Daarom krijgen gemeenten extra middelen om gezinnen met lage inkomens te ondersteunen en komt er beleid specifiek gericht op het verstevigen van de positie van kwetsbare kinderen.”

“Een 32-urige werkweek. Hoewel werken zeker een sociale functie kan hebben, is werk niet het hoogste goed in het leven. We werken aan een ontspannen en gezonde samenleving waarin iedereen de ruimte heeft om het eigen leven vorm te geven en om werk te combineren met andere belangrijk zaken, zoals(mantel)zorg of vrijwilligerswerk. Daarom streven we ook naar een 32-urige werkweek, met behoud van inkomen. Dit draagt bij aan een gelijkwaardige verdeling van arbeid en zorg tussen vrouwen en mannen. We vinden het belangrijk dat de personeelstekorten in cruciale sectoren zoals de zorg en het onderwijs hierbij niet verder oplopen.”

“Meer verlof voor geboorte, zorg en verlies. We verlengen en verhogen het geboorteverlof. Het volledig geboorteverlof en het aanvullend geboorteverlof (dat deels wordt betaald) wordt verlengd zodat nieuwe ouders meer tijd met hun kinderen kunnen doorbrengen. Daarbij garanderen we dat iedereen in ieder geval het minimumloon krijgt. Het kortdurende zorgverlof breiden we uit met een week extra en het langdurig zorgverlof wordt deels betaald. Werknemers krijgen recht op twee weken betaald rouwverlof wanneer het een eerstegraads familielid betreft. Werknemers krijgen recht op transitieverlof (medisch en anderszins).”

“Toegankelijkere, eerlijkere en duidelijkere sociale zekerheid. We werken in stappen toe naar inkomenszekerheid en perspectief voor de mensen die een beroep moeten doen op het sociale vangnet. Daarvoor is het nodig om een langetermijnvisie te ontwikkelen op het sociale vangnet van de toekomst. We maken op termijn in ieder geval een Bestaanszekerheidswet die de huidige Participatiewet vervangt.”

“Overbodig maken van toeslagen. We willen het toeslagenstelsel op termijn overbodig maken door te zorgen voor fatsoenlijke uitkeringen en inkomens, lagere lasten voor werkenden en goede publieke voorzieningen. We verhogen het minimumloon naar € 16 per uur en de uitkeringen gaan hierin mee. De kinderopvang wordt in publieke handen gebracht, zodat de kinderopvang gratis is voor alle kinderen. De kinderopvangtoeslag verdwijnt daarmee. We vormen de kinderopvang om tot een publieke voorziening, zodat de kinderopvangtoeslag kan verdwijnen. We integreren het kindgebonden budget in de kinderbijslag en onderzoeken hoe we ook de huurtoeslag kunnen afschaffen zonder dat huurders erop achteruitgaan. Met een lagere zorgpremie en lager eigen risico is ook de zorgtoeslag niet langer nodig. We onderzoeken hoe heffingskortingen, studiefinanciering en aftrekposten kunnen worden vervangen door een onvoorwaardelijk, maandelijks basisbedrag voor iedereen vanaf 18 jaar tot de AOW-leeftijd, uitgevoerd door de Sociale Verzekeringsbank of een nieuw op te richten instantie gecombineerd met meer belasting voor de hogere inkomens. Hierbij blijft de studiefinanciering voor jongeren tot 18 jaar overeind.”

“Een rechtvaardige bijstand. We accepteren geen armoede. We verhogen het niveau van de bijstand in lijn met het voorstel daarover van de commissie Sociaal Minimum. Ook voor Caribisch Nederland stellen we een sociaal minimum vast dat voorziet in een fatsoenlijk bestaan. We trekken het bijstandsniveau voor jongeren tussen de 18 en 21 jaar gelijk met dat voor volwassenen. We stoppen met de verplichting om een maand zonder uitkering naar werk of een opleiding te zoeken voor jongeren onder de 27 die bijstand aanvragen. We schaffen de kostendelersnorm af en geven mensen meer ruimte om mantelzorg te verlenen zonder gevolgen voor hun uitkering. Omdat niemands wereld ophoudt bij gemeentegrenzen, trekken we de ondergrens bij gemeentelijke armoederegelingen gelijk door het hele land. Overal wordt de doelgroep voor gemeentelijke minimaregelingen gelijkgesteld op mimimaal 120% van het wettelijk sociaal minimum. Voor mensen net boven die grens komen er ruimere mogelijkheden binnen de bijzondere bijstand. Waterschappen en gemeenten kunnen lokale belastingen kwijtschelden. Voor mensen met een uitkering en een vermogensgrens die gelijk is aan die van de bijstand, komt er automatisch kwijtschelding van deze belastingen. Wanneer gepensioneerden met een laag inkomen of enkel AOW een kwijtschelding krijgen, krijgen ze die bij een ongewijzigde situatie (inkomensstijging of samenwonen) voor de rest van hun leven.”

“Een stevige basis voor iedereen. We zorgen voor een effectieve en doelmatige manier om armoede te bestrijden en een basis in ieders bestaan te leggen zonder geld over te maken aan mensen die het helemaal niet nodig hebben. We zijn voor een negatieve inkomstenbelasting. Binnen de huidige Belastingdienst is dit niet uitvoerbaar. We gaan onderzoeken wat nodig is om dit wel te kunnen uitvoeren. We evalueren de pilots omtrent ‘gewoon geld geven’ om te bezien welke groepen hier daadwerkelijk voor in aanmerking kunnen komen.” ‘Gewoon geld geven’

“Aanpak niet-gebruik van inkomensondersteunende regelingen. Zolang er nog toeslagen bestaan, gaat de overheid mensen actief benaderen om hen te doen toekomen waar zij recht op hebben. Dat doet zij door bestanden en gegevens slim te koppelen – met een wettelijke grondslag en aandacht voor de bescherming van persoonsgegevens. Dit gebeurt bij life-events, zoals verlies van werk, geboorte, scheiding, verhuizing of overlijden. Ook zetten we verder in op gemeentelijke loketten waar mensen in één keer overzicht krijgen waar zij recht op hebben en waar zij alle regelingen in één keer en met één formulier kunnen aanvragen. Al deze communicatie moet op B1-taalniveau zijn, ook richting niet rechthebbenden. We zorgen dat de Belastingdienst, Toeslagen en UWV hier ook stappen in zetten. De grote groep minima die geen aangifte doet voor de inkomstenbelasting wordt voortaan proactief benaderd door de fiscus als ze geld terugkrijgen over de afgelopen vijf jaar.”

“Betere aanpak van problematische schulden. We moedigen mensen aan om hulp te vragen bij schulden. We voeren een landelijke pauzeknop in: zodra je hulp vraagt, gaat de inning van nieuwe schulden op pauze. Wanneer iemand schuldhulp accepteert, vervalt beslag op loon, goederen of uitkering. Iedereen die onder het sociaal minimum dreigt te komen door schulden, krijgt automatisch recht op een betalingsregeling. Gemeenten krijgen meer bevoegdheden om deze betalingsregelingen af te dwingen bij schuldeisers. Wanneer tweederde van de schuldeisers akkoord is, maken we de schuldenregeling bindend. Om ervoor te zorgen dat mensen niet door het ijs zakken, verhogen we de beslagvrije voet tot het sociaal minimum en helpen we mensen met de afbetaling van problematische schulden. Als dat nodig is, bieden we ze een traject richting opleiding, werk of vrijwilligerswerk. Er komen landelijke richtlijnen voor de organisatie van nazorg, gemeenten krijgen daarvoor meer middelen. We onderzoeken de mogelijkheid voor een generaal pardon en stellen hier een commissie voor in. Huisuitzettingen, zowel door woningcorporaties als particuliere verhuurders, kunnen enkel nog wanneer er sprake is van criminele activiteiten en niet meer vanwege betaalachterstanden. Het afsluiten van gas, water en licht wordt verboden.”

“Herstel Toeslagen. Ook het toeslagenschandaal heeft veel levens kapot gemaakt en het vertrouwen in de overheid doen verdampen. De hersteloperatie is vastgelopen in bureaucratie en complexiteit. Er zijn geen simpele oplossingen, maar we gaan de bureaucratie en complexiteit verminderen. De basis is heldere kaders en vertrouwen. We creëren een route waarbij we de regie meer bij ouders leggen en waarbij snellere en simpelere afhandeling mogelijk is. Dat betekent dat we in die gevallen niet langer de geleden schade tot achter de komma uitrekenen, maar slachtoffers een bedrag geven waarmee ze verder kunnen in hun leven. Ook zoeken we samen met de slachtoffers naar een passende manier om het toeslagenschandaal deel te maken van ons collectieve geheugen.”

“Einde aan dakloosheid. Het is onacceptabel dat mensen onvrijwillig dak- en thuisloos zijn. Het recht op een woning wordt de basis van ons beleid. We blijven vasthouden aan het doel om in 2030 onvrijwillige dakloosheid te beëindigen, zoals afgesproken in de Lissabon Verklaring. In de tussentijd zorgen we dat kwalitatieve en toegankelijke opvang en zorg gegarandeerd zijn, ook voor migranten (of zij nou EU-burgers, asielzoekers of ongedocumenteerden zijn). We zetten in op housing first om dakloosheid te voorkomen en te verhelpen. We investeren fors in de bouw van basiswoningen. Iedereen die dakloos raakt, krijgt direct zo’n basiswoning toebedeeld. Vervolgens krijgen zij hulp om een nieuwe woning te vinden en hun leven verder op te bouwen. We willen dat alle gemeenten evenredig bijdragen aan de huisvesting van mensen die uitstromen uit beschermd wonen en de maatschappelijke opvang.”

“Verlaging BTW op boodschappen van 9% naar 0.”

“Verlagen energierekening (lagere belasting en btw).”

“Verhogen wettelijk minimumloon.”

“We zorgen dat de gezinnen die het slachtoffer zijn van het toeslagenschandaal op korte termijn financieel worden gecompenseerd. We streven naar een snelle gezinshereniging, daar waar kinderen onterecht uit huis zijn geplaatst.”

“Het huidige toeslagenstelsel afschaffen en vervangen door een systeem waarbij bijvoorbeeld de eerste 30.000 euro inkomen voor werknemer en werkgever belasting- en premievrij is.”

“BBB is voor financiële educatie aan kinderen en jongeren en overheidscommunicatie moet hier een belangrijke rol in spelen.”

“We zorgen ervoor dat niemand buiten zijn schuld onder het bestaansminimum terecht komt en verhogen, op lange termijn, de sociale uitkeringen en het minimumloon. We houden daarbij rekening met de inflatie en de gestegen kosten van levensonderhoud. Zo zorgen we voor bestaanszekerheid.”

“We willen zo snel mogelijk een stelsel voor kinderopvang invoeren, met een beperkte eigen bijdrage. Dat doen we voor iedereen die aantoonbaar een bijdrage levert in loondienst, als ondernemer of als vrijwilliger of mantelzorger.”

“We laten de tijd van hebzucht en de illusie van een alsmaar groeiende economie achter ons. Er is namelijk al genoeg voor iedereen. Er wordt meer geproduceerd dan er wordt geconsumeerd. En zelfs tegen de achtergrond van alle verspilling is er een enorme kloof ontstaan tussen arm en rijk. Er wordt veel geld verdiend, maar dat verdwijnt in diepe zakken van grote bedrijven. De welvaart moet eerlijker worden verdeeld zodat kinderen niet meer in armoede hoeven op te groeien. Maar ook zodat we een gezonde en aantrekkelijke publieke sector kunnen garanderen, waarin leraren en zorgpersoneel krijgen wat ze verdienen: meer salaris en meer collega’s.”

“Ons belastingstelsel wordt eerlijker en groener. Grote bedrijven, miljonairs en vervuilers gaan meer belasting betalen. Werkenden betalen minder belasting en vooral mensen met een laag inkomen gaan er flink op vooruit.”

“Nederland heeft steeds meer miljonairs, de rijkste Nederlanders (1%) bezitten een kwart van al ons vermogen en grote bedrijven maken woekerwinsten. Als de welvaart eerlijker verdeeld wordt, hoeven er in Nederland geen kinderen in armoede op te groeien, zorgen we ervoor dat leraren, zorgmedewerkers en zoveel anderen fatsoenlijk betaald worden en zorgen we ervoor dat mensen met zware beroepen na maximaal veertig jaar met pensioen kunnen. We verdienen beter.”

“Het lage tarief van de inkomstenbelasting wordt verlaagd en het hoge tarief wordt verhoogd. Topverdieners gaan meer bijdragen aan de samenleving, via een derde schijf met een hoger tarief voor de inkomstenbelasting. Mensen met een hoog inkomen profiteren relatief veel van de basisvoorzieningen (zoals goed onderwijs en infrastructuur). Het is niet meer dan redelijk om van hen een eerlijke bijdrage te vragen.”

“Omdat de inflatie de bestaanszekerheid bedreigt, verhogen we het minimumloon naar 16 euro per uur. Aangezien de inflatie niet verdwenen is, hanteren we de vuistregel dat het minimumloon meebeweegt met de andere inkomens en minimaal 60% van het mediane inkomen in Nederland is. Uitkeringen, waaronder de AOW, WIA, Wajong en bijstand, stijgen mee.”

“We halen het wantrouwen uit regels voor de sociale zekerheid. Mensen in hetzelfde huishouden hebben recht op een bijstandsuitkering. We schrappen daarom de kostendelersnorm en partnertoets. Bijverdienen wordt mogelijk voor mensen in de bijstand. We versoepelen het giftenbeleid voor mensen met een bijstandsuitkering. En we eisen geen tegenprestatie meer van mensen met recht op bijstand.

“We gaan mensen met hoge schulden beter en sneller helpen. Schuldhulp bereikt nu nog veel te weinig mensen. Het moet makkelijker worden om hulp te vragen en we maken schuldtrajecten korter, zodat mensen sneller verder kunnen met hun leven. Dat scheelt bovendien in maatschappelijke kosten.”

“Kinderopvang wordt gratis voor mensen met een laag inkomen. De arbeidseis, dat beide ouders moeten werken om in aanmerking te komen, wordt afgeschaft.”

“We maken ook de kinderbijslag inkomensafhankelijk.”

“We investeren in de kwaliteit van de kinderopvang en pakken het tekort aan medewerkers aan, onder andere door het vak van pedagogisch medewerker aantrekkelijker te maken met meer professionele zeggenschap.”

“We maken uiteindelijk alle toeslagen overbodig. Hierbij geldt het uitgangspunt dat iedereen voldoende inkomen heeft om normaal in alle basisbehoeften te kunnen voorzien.”

“Een basisinkomen kan de onderhandelingsmacht van werkenden ten opzichte van werkgevers versterken en geeft voor iedereen inkomenszekerheid. Mogelijke vormen zijn een vast maandelijks bedrag voor iedereen, of een negatieve inkomstenbelasting zodat mensen met een laag of zonder inkomen een aanvulling krijgen van de Belastingdienst. We starten een pilot met verschillende vormen van een basisinkomen.”

“De verlofregeling voor ouders verruimen we: de bestaande verlofregeling van negen weken, deels betaald, wordt omgezet in drie maanden volledig betaald. Ouderschapsverlof voor alle ouders wordt mogelijk.”

“Zwangerschapsverlof en partnerverlof worden gelijkgetrokken, dus even lang en 100% betaald.”

“Uithuisgeplaatste kinderen en hun ouders worden, waar mogelijk, snel herenigd. Er komt een fonds waaruit slachtoffers van uithuisplaatsing (ouders en kinderen) hun afgebroken opleiding kunnen afmaken.”

“We maken het makkelijker voor jonge ouders om te werken. Belangrijkste stap hierin is de bijna-gratis kinderopvang, waar ouders maar een kleine eigen bijdrage hoeven te betalen. De rijke schooldag (zie hoofdstuk 3, paragraaf Ontdek je talent in het onderwijs) zal ook leiden tot betere aansluiting van school- en werktijden.”

“Nog steeds groeien te veel kinderen op in armoede. Een baan hebben is niet voldoende om ook zeker te zijn van een stabiel inkomen. We hebben een systeem van toeslagen gebouwd dat als doel heeft om mensen te ondersteunen, maar dat maar weinig mensen nog begrijpen. De hulp die nodig is, voelt niet meer als hulp. De zorgen die daarbij horen, hebben ook nog eens invloed op je gezondheid. De gezondheidszorg barst uit zijn voegen. Met de huidige manier van werken, zou in 2040 één op de vier mensen in de zorg moeten werken, terwijl we ondertussen ook mensen nodig hebben bij bedrijven, in het onderwijs, bij de politie en voor de klimaattransitie. Kwaliteit van leven is ons kostbaarste bezit, maar dan moet de basis wel op orde zijn. Ongeacht waar je wieg staat. Met een dak, een fatsoenlijk inkomen en zorg waar je op kunt rekenen.”

“Iedereen moet kunnen terugvallen op een stevige basis als het leven tegenzit. Ongeacht je huidige situatie of die waaruit je komt. We versterken de basis met gratis kinderopvang, toegang tot opleidingen ook na je 25ste en mogelijkheden om vanuit een uitkering aan de slag te gaan. We willen dat veel minder mensen en kinderen in armoede leven. Daarvoor moet het bestaansminimum flink omhoog. We willen bescherming voor alle werkenden, ongeacht het type contract dat ze hebben. We maken een echt thuis voor meer mensen werkelijkheid door meer huizen te bouwen en verbouwen. En we maken niet alleen meer betaalbare huizen beschikbaar, maar richten ook gezonde wijken en buurten in. Een sterkere positie van woningcorporaties helpt daarbij. Zo zetten we vol in op een hoge kwaliteit van leven, een goede basis voor iedereen en financiële zekerheid.”

“Door het minimumloon en de uitkeringen flink te verhogen leven minder mensen en kinderen in armoede. We schaffen de toeslagen af en maken een nieuwe start met een basisbedrag voor iedere volwassene. We laten werken meer lonen en we voeren daarbij ook een financieel urenvoordeel in voor wie meer dan drie dagen per week werkt.

“Ook maken we de kinderopvang bijna gratis. Elk kind krijgt toegang tot vijf dagen kinderopvang per week, van één tot twaalf jaar. Hiermee verdwijnt de kinderopvangtoeslag. Niet alleen kinderen van werkende ouders, maar alle kinderen krijgen recht op deze bijna-gratis kinderopvang.”

“We verhogen het minimumloon naar tenminste €17,50 in 2028, de bijstand stijgt volledig mee. Daarnaast laten we de koppeling van de AOW en het minimumloon los, om koopkrachtondersteuning voor beide groepen gerichter uit te kunnen voeren. We verhogen de AOW, zodat gepensioneerden er netto op vooruit gaan en de AOW meer in evenwicht komt met andere uitkeringen. We verlagen de lasten voor lage- en middeninkomens. Zo kunnen mensen met een laag inkomen gemakkelijker hun rekeningen betalen en wordt het tegelijkertijd aantrekkelijker om te gaan werken vanuit een uitkering.”

“We hebben speciale aandacht en aanpak voor kinderarmoede. De positie van kinderen binnen het huidige stelsel is zeer kwetsbaar en moet worden versterkt. De eerste stap is het samenvoegen van de kinderbijslag met het kindgebonden budget en die aanzienlijk verhogen, ongeacht de leeftijd. En andere stap is het uitkeren van kinderopvangtoeslagen direct aan de kinderopvang, zonder tussenkomst van ouder(s)/verzorger(s). Juist de gezinnen met een lager inkomen krijgen dan meer inkomensondersteuning.”

“We introduceren een individueel basisbedrag voor elke meerderjarige Nederlander. Dit is een verzilverbare heffingskorting die met je belasting wordt verrekend en die in geld wordt uitgekeerd bij geen of te lage inkomsten. Naast dat we hiermee een eerste stap doen in het afschaffen van de toeslagen, is het ook een tegemoetkoming voor de hogere kosten die het gevolg zijn van de energietransitie”

“D66 werkt uiteindelijk toe naar meer bestaanszekerheid in een stelsel helemaal zonder toeslagen. Het basisbedrag wordt dan steeds verder verhoogd, waardoor andere vormen van inkomensondersteuning verder afgebouwd kunnen worden. Dit gebeurt zodra de effecten op overheidsfinanciën en economie dit toelaten en er geen grote negatieve effecten voor de werkgelegenheid zijn. Zo maken we het systeem eenvoudiger, stoppen we met het complexe rondpompen van geld en zorgen we voor meer inkomenszekerheid voor iedereen. Op termijn moet dit leiden naar een systeem van negatieve inkomstenbelasting.”

“Er zijn 1,4 miljoen mensen in Nederland voor wie schulden een serieus probleem vormen. Dat zijn er 1,4 miljoen te veel. Meer dan de helft van deze groep werkt. Schulden leiden er vaak toe dat mensen met genoeg inkomen toch niet rond kunnen komen. Het is een groot maatschappelijk probleem, waar een steeds groter deel van de mensen mee te maken krijgt. D66 wil menswaardig en zo efficiënt mogelijk mensen in financiële nood helpen. Het kwijtschelden of opkopen van een schuld kan ervoor zorgen dat het niet van kwaad naar erger gaat in een gezin. Geldproblemen van vandaag ondermijnen de mentale gezondheid en keuzes van morgen.”

“Bij de hersteloperatie voor het toeslagenschandaal moeten getroffen ouders en hun kinderen sneller duidelijkheid krijgen over de bedragen waar zij recht op hebben. Dit geeft hun de rust om hun leven weer op te pakken. De leefwereld van de ouders en kinderen moet daarbij leidend zijn, niet de systeemwereld van de overheid.”

“De huidige werkwijze met de Commissie Werkelijke Schade werkt niet goed. Het duurt te lang, en ouders en kinderen moeten te veel uitleggen en verdedigen dat zij grote (emotionele) schade hebben geleden. D66 is daarom voorstander van het werken met normbedragen om benadeelde gezinnen te compenseren met onder andere vaste vergoedingen voor vaker voorkomende schade (zoals scheidingen). Ook kan het werken met
vaststellingsovereenkomsten helpen om ouders sneller duidelijkheid te geven. Uiteraard onder begeleiding van de juiste rechtshulp.”

“Met een landelijk aanvalsplan gaan we armoede en schulden bestrijden en ook voorkomen. Armoede onder kinderen moet zo snel mogelijk worden uitgebannen. Mensen met schulden worden voortaan beter geholpen, door goede en toegankelijke schuldhulpverlening en met één herkenbaar verwijsloket. Incassobureaus die zich misdragen verliezen hun vergunning. Deurwaarders en bewindvoerders mogen niet langer commercieel zijn, dit wordt een publieke taak. De maximale rente op kredieten wordt verlaagd. Voedselbanken moeten overbodig worden.”

“Het stelsel van toeslagen maken we overbodig, door alle inkomens te verhogen en door de zorg, het wonen en de kinderopvang voortaan voor alle inkomens betaalbaar te maken. Daardoor stoppen we met het nutteloos rondpompen van geld, met de bureaucratie en zeker ook met het mensen ten onrechte beschuldigen van fraude. De ‘kostendelersnorm’, een korting op de uitkering, schaffen we geheel af. Mantelzorgers mogen geen boete krijgen voor de steun die zij verlenen. Het vervallen van toeslagen mag nooit leiden tot achteruitgang in inkomen.”

“Wij verlagen de inkomstenbelasting voor iedereen tot en met een modaal inkomen en verhogen het minimumloon tot 16 euro per uur. We laten de koppeling tussen lonen en uitkeringen in stand. De aan het minimumloon gekoppelde uitkeringen (zoals bijvoorbeeld de AOW-uitkering en bijstand) stijgen daardoor mee. Een verhoging van het minimumloon leidt ook tot verhoging van alle salarissen. Het minimum jeugdloon vanaf 18 jaar schaffen we af, zodat ook jongeren een gelijk loon krijgen voor gelijk werk. Gelijke beloning geldt ook voor mannen en vrouwen bij gelijk werk. Stagiairs krijgen een eerlijke vergoeding en worden niet misbruikt als goedkope arbeidskrachten.”

“We geloven dat de overheid er juist is voor de meest kwetsbare mensen. Als een schild voor de zwakkere. We kiezen niet voor de grote winsten, maar voor eerlijke verhoudingen in onze economie. Armoede zet mensen klem en raakt de sociaal en economisch kwetsbaren het hardst. Dit klopt niet met het recht van ieder mens, zoals de Bijbel daarover spreekt. Er komt een hoger sociaal minimum, een hoger minimumloon en de zorgpremie gaat fors omlaag. Mensen en gezinnen kunnen beter rondkomen van de bijstand en AOW. We staan op tegen kinderarmoede en pakken de schuldenindustrie aan. Er komt een belastingstelsel dat socialer, eenvoudiger en rechtvaardiger is.”

“De eerste 1000 dagen zijn van cruciaal belang voor de toekomst van een kind. Daarom wordt in iedere gemeente het actieprogramma Kansrijke Start aangeboden. Elke ouder kan worden ondersteund door dit programma. In het aanbod wordt ook verbinding gelegd met de aanpak (en signalering) van armoede en schulden.”

“Kinderopvang. Het kinderopvangstelsel moet worden herzien. Het huidige systeem met kinderopvangtoeslag zorgt voor veel problemen en onwenselijk hoge terugvorderingen. Wij willen dat ouders zelf kunnen kiezen hoe zij arbeid en zorg combineren in het huishouden. Daarvoor is een eerlijk belastingstelsel en kwalitatief goede en betaalbare kinderopvang noodzakelijk. Er is veel geld beschikbaar om het stelsel van kinderopvang te hervormen en het voor werkende ouders goedkoper te maken. Gezien de uitvoeringdiscussies en personeelstekorten in de sector is het nog zoeken naar de manier die daadwerkelijk voor alle ouders eerlijk uitpakt. Bij de verdere uitwerking staan voor de ChristenUnie dan ook een aantal uitgangspunten centraal. De keuzevrijheid van ouders staat voorop. We voeren de hervorming zo door dat de kinderopvang een goede voorziening wordt voor alle kinderen. Samen spelen en leren op de kinderopvang heeft (bewezen) positieve effecten voor met name kinderen tussen 2 en 4 jaar. Het stelsel zou zo vormgegeven kunnen worden dat (als eerste stap) de kinderopvang juist voor deze groep voor twee dagen een algemeen toegankelijke voorziening wordt.”

“Prijsregulering kinderopvang. Een winstoogmerk is gezien de grote maatschappelijke functie van kinderopvang en financiering met veel gemeenschapsgeld niet gepast. Alle kinderopvangorganisaties worden daarom non-profit. Dit betekent ook een einde van private equity partijen (externe investeringsmaatschappijen met winstoogmerk) in de kinderopvang.”

“Creëer tijd om te zorgen voor elkaar. Wereldwijd maar ook in Nederland zijn er werkgevers die inzetten op een betere balans tussen betaald werk, (mantel)zorg, en privé. Met een maatschappelijke beweging naar een 4-daagse werkweek is er voor iedere Nederlander de tijd om te werken en de ruimte om te zorgen. Als ChristenUnie willen we stimuleren en onderzoeken of de wereldwijd aangetoonde positieve effecten van een betere balans tussen werken en zorg ook in Nederland mogelijk zijn.”

“We geven prioriteit aan armoedebestrijding. Het is onbestaanbaar dat in een welvarend land er veel kinderen met schaamte en tekorten opgroeien. Dat arbeid niet loont voor veel werkende armen is een schandvlek. Daarom gaat het minimumloon omhoog en maken we een rechtvaardiger belastingstelsel. Op de woningmarkt is er veel scheefgegroeid. Daardoor kunnen gezinnen geen goede start maken en hebben singles, studenten, jongeren en ook ouderen geen woonplek die hen past. De ChristenUnie heeft realistische plannen voor de woningmarkt die eerlijk en beter uitpakt voor iedereen. Ook willen we de arbeidsmarkt hervormen. Het is christelijk-sociaal om iedereen mee te laten doen en een eerlijke boterham te laten verdienen. Zekerheid voor werknemers betekent minder flexibele en meer vaste banen. Ook wil de ChristenUnie een bezinning op goed werk dat bijdraagt aan een meer duurzame economie en samenleving.”

“Een hoger bestaansminimum. Wij voeren het advies van de Commissie Sociaal Minimum uit. De minimumuitkeringen en AOW gaan omhoog door de verhoging van het minimumloon. In plaats van een inkomensnorm worden uitgaven het uitgangspunt voor de sociaalminimumnorm. Het sociaal minimum wordt periodiek herijkt.”

“Een goed functionerend armoedebeleid. Het niet-gebruik van regelingen wordt teruggedrongen. Hiervoor kan gegevensuitwisseling een oplossing bieden. De landelijke fondsen tegen armoede en de gemeentelijke voorzieningen sluiten op elkaar aan en zijn breed bekend.”

“In actie tegen generatiearmoede. Armoede die van generatie op generatie wordt doorgegeven moet worden doorbroken. In gebieden en wijken waar intergenerationele armoede disproportioneel sterk aanwezig is, zoals in de voormalige Veenkoloniën of verschillende stadswijken, investeren we extra in het budget van gemeenten voor structurele armoedebestrijding.”

“Geen huisuitzetting met kinderen. Huisuitzettingen bij gezinnen moeten worden verboden. Wanneer iemand in een schuldhulpverleningstraject zit, kan van huisuitzetting ook geen sprake zijn. Dit geldt ook voor afsluiting van water, gas, en elektra.”

“Ondersteun jongeren die in de knel zitten. Voor jongeren van 18 tot 21 jaar die dakloos zijn, in een instelling wonen of in omstandigheden raken waarbij ouders/verzorgers hun onderhoudsplicht niet volledig kunnen nakomen, worden oplossingen via de bijstand mogelijk gemaakt. Gemeenten zijn verplicht om deze jongeren ruimhartig te helpen, zonder willekeur. Bijvoorbeeld via de bijzondere bijstand of individueel maatwerk via de Participatiewet. We schaffen de zoekperiode van vier weken in de bijstand af”

“Het is in Nederland te makkelijk geworden om in een moeras van schulden te belanden. Consumenten moeten beter beschermd worden tegen het aangaan van financiële verplichtingen. Buy now, pay later (BNPL) is als betalingsmethode enorm in opkomst. Door dit soort betaalmethodes vervaagt de norm om alleen iets te kopen bij voldoende geld op de rekening. Het verdienmodel van deze diensten is niet het innen van de oorspronkelijke vordering, maar de kosten voor te late betalingen. Ook de overheid moet zorgen dat zij zelf minder vaak veroorzaker is van grote schulden. De aanpak ‘geldzorgen, armoede en schulden’ wordt met eenzelfde voortvarendheid voortgezet onder coördinatie van één bewindspersoon.”

“Een hoger minimumloon. Het minimumloon is te laag om van rond te komen. De ChristenUnie stelt voor het minimumloon de komende kabinetsperiode te verhogen naar 60% van het mediane salaris. Dit betekent dat we het minimumloon, bovenop de normale verhogingen, met meer dan 10% extra verhogen, waarmee het minimumloon in 2028 uitkomt op bijna € 18 per uur.”

“Voorkom dakloosheid. We voorkomen dakloosheid door te investeren in bestaanszekerheid, het creëren van voldoende betaalbare woningen en het voorkomen van huisuitzettingen bij betalingsachterstanden.”

“Maak een einde aan dakloosheid. Iedereen heeft een dak boven het hoofd nodig. Housing first is het uitgangspunt. Wanneer iemand een fatsoenlijk dak boven zijn hoofd heeft, kan iemand vanuit daar begeleid worden bij alle andere problemen die iemand heeft. Het is ons doel om in 2030 geen daklozen meer te hebben in Nederland.”

“Weeskinderen beschermen we beter. Weeskinderen krijgen het recht om na het overlijden van hun ouders in de huurwoning te blijven wonen. Verhuurders mogen weeskinderen niet meer uit een sociale huurwoning zetten.”

“Schaf de toeslagen af. We willen dat er nooit meer een situatie als het kinderopvangtoeslagenschandaal kan ontstaan. Bovendien willen we dat er een einde komt aan de vele ouderen en gezinnen die vergeten om toeslagen aan te vragen, terwijl ze er wel recht op hebben. En aan de vele terugvorderingen door de Belastingdienst, één of enkele jaren later, waardoor mensen in de problemen kunnen komen. We zetten ons in om de komende periode
de kinderopvangtoeslag, het kindgebonden budget, de kinderbijslag en de zorgtoeslag te schrappen. De huurtoeslag wordt omgezet in huursubsidie, waarbij op basis van het inkomen van twee jaar geleden huurders met lage inkomens worden bijgestaan in het kunnen betalen van de huur. Met een vangnetregeling om schrijnende situaties te voorkomen. Door deze veranderingen verdwijnt het op basis van voorschotten uitkeren van toeslagen en worden mensen voortaan ondersteund zonder dat ze soms grote bedragen moeten terugbetalen. Hiermee komt ook een einde aan het niet-gebruik van toeslagen. Op dit moment krijgt namelijk meer dan tien procent van de huishoudens geen toeslagen, terwijl ze daar wel recht op hebben.”

“Voer een verzilverbare basiskorting in. In plaats van toeslagen komt er een maandelijks uitkeerbare belastingkorting. Deze belastingkorting, een vorm van negatieve inkomstenbelasting, houdt rekening met de samenstelling van het huishouden (equivalentiebenadering) en is onafhankelijk van het inkomen. De eerste persoon in het huishouden krijgt € 400 per maand (€ 4.800 per jaar), de tweede volwassene € 200 per maand (€ 2.400 per jaar). Per kind wordt het bedrag € 333,33 per maand (€ 4.000 per jaar), wat meer is dan de huidige kinderbijslag en het kindgebonden budget. Een gezin met drie kinderen krijgt als het aan de ChristenUnie ligt dus voortaan een basiskorting van € 1.600 per maand. Deze basiskorting vervangt – in combinatie met een hoger minimumloon en hogere uitkeringen – de huidige algemene heffingskorting, de zorgtoeslag, het kindgebonden budget en de kinderbijslag.”

“We helpen gezinnen die niet rond kunnen komen door hun bestaanszekerheid te vergroten. De belastingheffingen en toeslagen worden hervormd, zodat meer werken meer loont. Gezinnen gaan er in koopkracht op vooruit door een verhoging van de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Kinderopvang wordt voor de meeste mensen bijna gratis.”

“Om gezinnen meer financiële rust en ruimte te geven, verhogen we de kinderbijslag voor álle gezinnen. Voor gezinnen met een laag inkomen verhogen we ook het kindgebonden budget als extra ondersteuning in de kosten voor hun kinderen.”

“De noodzaak om de bestaanszekerheid te vergroten, geldt als eerste voor onze gezinnen. Daarvoor hervormen we het belasting- en toeslagenstelsel. We verlagen de lasten op arbeid en hervormen de kinderopvangtoeslag naar een systeem van directe financiering aan kinderopvanginstellingen. Daarbij vragen we wel een inkomensafhankelijke bijdrage van hoge inkomens om de grote druk op de kinderopvang niet uit de hand te laten lopen. Voor lage en middeninkomens wordt de kinderopvang bijna gratis. Bij de invoering hiervan moet aandacht zijn voor de capaciteit en kwaliteit van de kinderopvang, de aanpak van overwinsten, het behoud van diversiteit in het aanbod (ieder kind is uniek) en voor de rol van gemeenten die nu voorschoolse educatie faciliteren”

“De kinderopvang wordt voor alle kinderen van 2 tot 4 jaar gedurende twee dagen per week volledig door de overheid vergoed. Daarmee wordt de ontwikkeling van peuters gestimuleerd.”

“Omdat de hervorming van de kinderopvang complex en tijdrovend is, zorgen we op korte termijn voor verbeteringen in het huidige stelsel van kinderopvangtoeslag door dit te vereenvoudigen en de risico’s op terugvordering te verlagen.”

“Voorkomen van problematische schuldenlasten bij mensen in armoede.”

“Omzetting kinderbijslag in forse kindgebonden aftrekpost in de aangifte inkomstenbelasting, die pas in werking treedt boven de belastingvrije voet.”

“Grondige vereenvoudiging van het belasting-, toeslagen- en premiestelsel.”

“Hogere belastingvrije voet van € 30.000 voor iedere werkende Nederlander, idealiter in combinatie met lage vlaktaks.”

“De hoge BTW verlagen van 21% naar 19% en de lage BTW verlagen van 9% naar 6%.”

“Om gezinnen te ondersteunen, moet er een kinderbijdrage worden ingevoerd, gebaseerd op eenvoud en keuzevrijheid. Het faciliteren en financieren van kinderopvang is geen overheidstaak. Het budget voor kinderopvang moet worden geïnvesteerd in alle gezinnen. De financiële ondersteuning van kinderen richten we meer op gezinnen met lage en middeninkomens.”

“Er komt een maatschappelijke alliantie van bedrijven, kerken en maatschappelijke organisaties om mensen met geldzorgen bij te staan.”

“Gemeenten verdienen voldoende ruimte om gezinnen in armoede te helpen vanuit de bijzondere bijstand. Financiële ondersteuning vanuit kerken en maatschappelijke organisaties moet niet direct en volledig verrekend worden met de uitkering.”

“De SGP gaat voor halvering van de kinderarmoede, onder andere door een vereenvoudigde kinderbijdrage in te voeren. En er komt een inhaaloperatie voor de sociale minima en eenverdieners. De overheid dient de kracht van laagdrempelige hulpverleners als diaconieën en schuldhulpmaatjes beter te benutten.”

“Energiearmoede moet voorkomen worden. Dat kan door verhoging van de zogenaamde belastingvermindering in de energiebelasting. Bij de vormgeving van de energiebelasting moet rekening gehouden worden met de positie van grote gezinnen.”

“Er is te veel ongelijkheid, en te veel armoede. Die armoede neemt zelfs toe in Nederland: in 2024 zal een miljoen mensen in armoede leven, waaronder 230.000 kinderen. Daarom werkt Volt aan gelijke kansen en het bestrijden van armoede.”

“Opgroeien in armoede zorgt ervoor dat je niet dezelfde kansen hebt als iemand die niet opgroeit in armoede. Volt wil dat de participatiewet vernieuwd wordt op basis van vertrouwen: de bijstand wordt verhoogd en de menselijke maat is de standaard. Daarnaast moet je erop vooruitgaan als je vanuit de bijstand gaat werken of wanneer je meer gaat werken. Om dit te bereiken wil Volt dat er werk wordt gemaakt van het basisinkomen, zodat toeslagen niet meer nodig zijn. En niemand meer afhankelijk hoeft te zijn van voedselhulp, fondsen, passen, stichtingen en de spaghetti aan regels in de participatiewet. Dit vraagt om een radicaal ander belastingsysteem en dat kost tijd. Om daar niet op te wachten, willen we dat gelijktijdig ook al op korte termijn stappen worden ondernomen.”

“Het sociaal minimum moet omhoog, zodat het voldoende is om bestaanszekerheid te garanderen. Dat moet in ieder geval hoog genoeg zijn om de eigen bijdrage in de zorg te kunnen betalen, je huis te verwarmen, je energierekening te betalen en een laptop en smartphone te betalen. We werken toe naar een basisinkomen dat een structurele oplossing biedt in de strijd tegen armoede.”

“We willen een nationaal schuldenpardon voor mensen die in armoede leven én mensen met problematische schulden.”

“We willen dat de hersteloperatie naar aanleiding van de toeslagenaffaire snel wordt afgerond, in samenspraak met gedupeerden en gemeenten. Vooral door minder ambtelijke bureaucratie en te werken op basis van vertrouwen.”

“Er komt een maandelijkse huishoudtoelage die alle toeslagen vervangt. Deze inkomensonafhankelijke toelage bestaat uit een vaste basisuitkering per huishouden. Boven op die basis wordt er per volwassene en per kind extra geld uitgekeerd. Ook alleenstaande ouders ontvangen extra geld boven op de basisuitkering.”

“De jeugdzorg hervormen. We gaan door met de Hervormingsagenda jeugdzorg. De meest kwetsbare jongeren en gezinnen moeten kunnen rekenen op hulp als zij die nodig hebben. Gezinnen die kampen met meerdere problemen worden geholpen met een totaalplan en vaste regisseur. We versterken de rol van de ouders door vrijwillige vormen van ondersteuning bij opvoedkundige taken breed beschikbaar te maken. Verbetering van gesprekken bij jeugdbeschermingsvragen moet ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing voorkomen. Kloven in wetgeving waardoor jongeren niet de hulp en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben, pakken we aan.”

“Problematiek op tijd in beeld. We willen ervoor zorgen dat (mentale) problematiek sneller gezien en verholpen wordt, om erger te voorkomen. We verstevigen de rol van sportverenigingen, het onderwijs en de werkgevers hierbij. Bij mensen met psychische klachten moet breder gekeken worden naar oorzaken. Samenwerking met andere terreinen, zoals hulp bij schulden, is daarbij noodzakelijk. We bevorderen het opzetten van mentale gezondheidscentra en laagdrempelige herstel- en zelfregiecentra door heel Nederland. We gaan door met het verkorten van wachttijden in de ggz en we willen een groter aanbod van digitale ggz-zorg.”

“Betere hulp voor mensen met ernstige psychische problemen. De ggz in Nederland moet beter worden georganiseerd. Zodat mensen die zware mentale zorg vragen en hulp hard nodig hebben die ook krijgen.”

“Passende hulp voor personen met verward gedrag. We versterken de leidende rol van de ggz bij hulp aan personen met verward gedrag, zoals een betere samenwerking met de politie. Dit ontlast de politie en zorgt er tegelijkertijd voor dat personen met verward gedrag de juiste hulp krijgen. We verbeteren veilige informatiedeling tussen gemeentes en ggz-instellingen zodat zorg en veiligheid beter en veilig aan elkaar verbonden worden. Daarmee ondersteunen we ook de politie."

“Ons uitgangspunt is dat gezondheidszorg, welzijn en jeugdzorg beschikbaar zijn voor iedereen die het nodig heeft. Wij streven naar een goede gezondheid van de Nederlandse bevolking door preventie van ziekte en goede zorg gedurende de gehele levensloop.”

“Al op jonge leeftijd moet geïnvesteerd worden in de juiste voeding, mentale gezondheid, goede mondhygiëne, sport en bewegen, het tegengaan van alcohol-, drugs- en tabaksgebruik, een veilig (t)huis en inkomenszekerheid. Met elkaar zullen we ons als samenleving verantwoordelijk moeten voelen voor een gezonde leefstijl van de jeugd, zeker waar het gaat over drank, drugs en mentale weerbaarheid.”

“Het moet makkelijker worden om ouderen dicht bij hun volwassen kinderen te laten wonen door tijdelijke woonunits te plaatsen. Dit mag geen gevolgen hebben voor de uitkering”

“Al veel decennia zetten wij ons in Nederland in voor zorg aan kwetsbare kinderen, jongeren en gezinnen. Het blijkt een ingewikkelde opgave om hulp aan te bieden die vanuit het perspectief van het kind of gezin als passend ervaren wordt. Het komt zelfs voor dat de aangeboden hulp of het toepassen van jeugdbeschermingsmaatregelen de problemen alleen maar groter maken. Dat ligt niet aan de inzet van de betrokken hulpverleners, maar aan ons systeem. Wij vinden het, als het om het welbevinden van kinderen, jongeren en gezinnen gaat, belangrijk om oorzaken aan te pakken, in plaats van symptomen te bestrijden. Daarnaast moet het leveren van niet-passende, onnodige of onbewezen zorg teruggedrongen worden en moet de regeldruk omlaag, om de jeugdzorg ook in de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden.”

“Wij volgen de kritiek van de Raad van State en de Algemene Rekenkamer op de recent gepresenteerde ‘Hervormingsagenda Jeugd’. Wij willen fundamentele aspecten van het jeugdzorgstelsel opnieuw bezien: wie is waarvoor verantwoordelijk, welke bevoegdheden zijn nodig en hoe wordt de zorg betaald? Onze prioriteit is om wettelijk vast te leggen waarop een kind met een jeugdbeschermingsmaatregel minimaal recht heeft.”

“De stem van het kind moet worden gehoord en meegewogen in alle besluiten die over het kind en het gezin gaan. Om te komen tot afspraken die aansluiten bij de dagelijkse praktijk, is actieve betrokkenheid van kinderen, jongeren en hun omgeving en samenwerking met het werkveld en met de lokale overheden cruciaal. De juridische positie van het kind wordt versterkt.”

“Wij willen uithuisplaatsing zo veel mogelijk voorkomen en een betere jeugd- en rechtsbescherming realiseren. We voeren de voorstellen van de initiatiefnota ‘recht doen waar recht ontbreekt’ uit. Daarnaast willen wij dat meldingen of klachten die binnenkomen bij het Landelijk Meldpunt Zorg (IGJ) of Jeugdstem (AKJ) adequaat afgehandeld worden en dat ouders en kinderen hierin worden bijgestaan.”

“Binnen gezinnen is vaak sprake van meerdere en complexe problemen. Hulpverlening is pas effectief als het probleem ook integraal wordt aangepakt. Directe en vroegtijdige deskundige beoordeling van de hulpvraag door een professional zoals een psycholoog of psychiater is van belang om samen met het gezin te komen tot de juiste zorg op de juiste plek. In de uitvoering wordt gebruikgemaakt van effectieve interventies.”

“Voor een kleine groep kinderen en jongeren is het soms tijdelijk niet mogelijk om thuis te wonen. Wij vinden het belangrijk dat er voldoende kleinschalige voorzieningen (die voldoen aan heldere kwaliteitseisen waarop getoetst wordt) voorhanden zijn, zoals gezinshuizen of pleeggezinnen, om kinderen en jongeren een tijdelijk thuis te kunnen bieden. Uitgangspunt moet zijn dat het kind opgevangen wordt in de buurt van het eigen gezin en dat het kind met regelmaat wordt gehoord en dat zijn of haar belangen worden meegewogen.”

“De mogelijkheid om jeugdhulp ook in te zetten voor jongeren van 18 tot 23 jaar staat in de Jeugdwet. Uit de praktijk blijkt dat veel gemeenten de hulp aan jongeren stopzetten zodra zij 18 worden. Wij vinden dat niet leeftijd, maar zelfstandigheid het criterium moet zijn om een jeugdzorgtraject af te ronden. Om te voorkomen dat jongeren geen hulp krijgen, terwijl dit wel nodig is, moet verlengde jeugdhulp tot 23 jaar in alle gemeenten van Nederland tot de mogelijkheden behoren.”

“Erkenning voor regenbooggezinnen. We introduceren zo snel mogelijk een nieuwe wettelijke regeling voor meerouderschap. Vruchtbaarheidsbehandelingen worden voortaan ook vergoed als een draagouder een kind draagt voor een regenbooggezin. Bij de implementatie van het kinderrechtenverdrag krijgen kinderen in beginsel recht op de nabijheid van alle ouders.”

“Hervorming jeugdzorg. We maken haast met het doorvoeren van de plannen van de Hervormingagenda Jeugd en houden daarbij de kwaliteit van de zorg en financiële effecten voor gemeenten scherp in de gaten. Specialistische zorg voor jongeren met de meest complexe problemen, jeugd-ggz en jeugdbescherming gaan we regionaal en soms nationaal regelen. We zetten de belangen van jongeren centraal door ze meer zeggenschap en eigen regie te geven over hun behandeling. We organiseren een jongerenberaad dat een zwaarwegend advies geeft bij de hervorming van de jeugdzorg. Ook bieden we ze het recht op een zelfgekozen vertrouwenspersoon. We voorkomen uithuisplaatsingen, zodat ze alleen plaatsvinden in het uiterste geval dat het kind niet veilig en/of gezond thuis kan blijven wonen, door onder andere in te zetten op kleinschalige woonvoorzieningen en betere ondersteuning voor pleegouders. Veel jongeren komen in de problemen bij de overgang van jeugdzorg naar volwassenzorg. Daarom versoepelen we de leeftijdgrens van 18 jaar, zodat jongeren nog tot minstens 21 jaar gebruik kunnen maken van jeugdhulp die ze al hebben, als ze dat willen. Daarna komt er een overgangstraject waar de benodigde zorg op maat wordt ingericht. We draaien de ingeboekte extra bezuiniging terug en het plan voor een eigen bijdrage in de jeugdzorg gaat van tafel. We zetten ons in voor eerlijke en gelijke tarieven in het hele land.”

“Delen van informatie in zorg- en veiligheidsnetwerken. Om de samenwerking in veiligheidsnetwerken te faciliteren, moeten gemeenten, scholen, jeugdzorg jongerenwerk, politie en andere instanties in zorg- en veiligheidsnetwerken onderling informatie op een veilige en verantwoorde manier met elkaar kunnen delen. We passen het huidige Wetsvoorstel gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden aan zodat onschuldige burgers beschermd worden tegen misbruik. Automatische profilering door algoritmen en massasurveillance worden uitgesloten.”

“Terugdringen wachtlijsten in de jeugdzorg”

“Een kind of een gezin komt niet “zomaar” in een jeugdhulp traject terecht. Tijdig signaleren wat er speelt vraag betrokkenheid, kennis en kunde. BBB Is een groot voorstander van een goede verbinding tussen de GGD, het onderwijs en zorg. Door vroegtijdig te signaleren en met een gezin samen af te stemmen tussen verschillende betrokkenen, kunnen breed gedragen en uitvoerbare plannen gemaakt worden. BBB is een voorstander van het terugbrengen van de vroegere gezinshulp die in gezinnen die dat zelf niet voor elkaar krijgen rust, reinheid en regelmaat brengt. Daardoor ontstaat er ruimte om zelf weer meer voor de kinderen te zorgen”

“Buurthuizen, jeugdhonken, jongerenhubs etc. dragen bij aan preventie en aansluiting op de belevingswereld van onze jeugd. Als BBB vinden we dat de inzet van deze faciliteiten op alle mogelijke manieren in stand gehouden moeten worden en waar nodig uitgebreid. Denk hier bijvoorbeeld aan de inzet van combinatiefunctionarissen, die actief in de wijk kinderen betrekken, signaleren en verbinden. Dit heeft een sterk preventieve werking.”

“Complexe echtscheidingen doen een groot beroep op jeugdzorg en jeugdbescherming. Kinderen raken beschadigd en dit beïnvloedt hun verdere leven. BBB wil inzetten op vroegtijdige hulp en ondersteuning bij echtscheidingen gericht op het voorkomen van schade bij kinderen. Er wordt gewerkt vanuit de ervaringen van het Programma Scheiden zonder Schade dat in 2022 is afgerond. Hierbij wordt zo vroeg mogelijk hulp geboden aan ouders, bij voorkeur in de fase van relatieproblemen en voor er een scheidingsprocedure is opgestart.”

“Het is voor kinderen van groot belang om contact te hebben met beide ouders en ouderverstoting moet daarom voorkomen worden. Wanneer omgangsafspraken niet worden nagekomen wordt hier tegen opgetreden. Hierbij is een rol weggelegd voor Veilig Thuis en hulpverlening. Naast waarschuwing en sanctionering dient ook waarheidsvinding een plaats te krijgen in deze aanpak. Het belang van het kind dient altijd voorop te staan en ook de sanctionering moet leiden tot contactherstel tussen ouder en kind. Alleen straf zonder herstel van contact is zinloos.”

“Kinderen in de jeugdzorg hebben vaak het gevoel dat zij niet begrepen worden of dat er niet naar hen wordt geluisterd. Kinderen binnen jeugdzorg moeten genoeg aanspreekpunten hebben om melding te maken van misstanden. BBB wil daarom een adviesorgaan door jeugdzorg-jongeren die een heldere visie ontwikkelen op communicatie binnen de jeugdzorg.”

“Als BBB staan we voor “doen wat nodig is”. Als dit betekent dat specialistische jeugdhulp nodig is, dan doen we dat zo kort mogelijk, waar het kan ambulant, en anders zo dicht mogelijk bij huis. Waarbij nazorg voor de jeugdige en zijn of haar netwerk minstens zo belangrijk is als de inzet van de behandeling zelf.”

“Er komt een breed plan van aanpak voor psychische gezondheid waarbij naast zorgprofessionals ook het onderwijs, werkgevers- en werknemersorganisaties betrokken worden.”

“Mensen die geestelijke gezondheidszorg nodig hebben, staan soms jarenlang op wachtlijsten en krijgen daardoor niet bijtijds goede hulp. Wachtlijsten en wachttijden in de GGZ dringen we terug door te investeren in genoeg (vergoede) omscholings- en opleidingsmogelijkheden, vermindering van administratieve lasten, en vermindering van kosten door professionals te stimuleren in loondienst te gaan. Tot het zover is zorgen we voor voldoende overbruggingszorg en meer (tijdelijke) opnameplaatsen. De GGZ wordt onderdeel van de zorg in elke buurt.”

“De jeugdzorg in Nederland is in slechte staat. We gaan flink investeren om de werkdruk te verminderen en de wachtlijsten terug te dringen. Verschillen tussen gemeenten in aanbod en kwaliteit van jeugdhulp zijn onaanvaardbaar. We zorgen dat elke gemeente voldoende middelen heeft voor een goed georganiseerde jeugdzorg. De leeftijdsgrens gaat naar 21 jaar en de jeugdhulp wordt vanaf 18 jaar geleidelijk afgebouwd.”

“We vergroten de aandacht voor mentale gezondheid, met name bij jongeren. Met werkgevers en onderwijsinstellingen maken we afspraken over preventie. Na behandeling bieden we ook begeleiding met nazorgtrajecten of bij een herstelacademie.”

“Kinderen verdienen gelijke kansen op een goede start. Maar soms is extra hulp bij het opvoeden nodig. Bijvoorbeeld bij opvoedvragen, een trauma of een scheiding van de ouders. Sommige kinderen worden geboren met een (psychische) aandoening of krijgen er een in hun jeugd. Helaas lopen veel kinderen, jongeren en ouders vast als zij gespecialiseerde hulp nodig hebben. Vanuit het oogpunt van kansengelijkheid is dat onverteerbaar.”

“Wijkteams moeten gezinnen ondersteunen. De teams moeten ervoor zorgen dat alle betrokken instanties en specialisten samen werken aan de beste oplossing, en dat er voor de ouders en het kind één blijven aanspreekpunt is. Zo zorgen we ervoor dat uithuisplaatsing alleen als uiterste maatregel genomen hoeft te worden en de onderliggende oorzaken van problemen in een gezin eerst worden aangepakt.”

“Als jongeren dat willen, bieden we jeugdzorg tot 21 jaar, die geleidelijk wordt afgebouwd vanaf achttien jaar. In deze afbouwfase wordt erop ingezet om jongeren te begeleiden naar wat de Big 5 wordt genoemd: vijf essentiële aspecten (een woning, onderwijs of werk, inkomen, welzijn en een stabiel sociaal netwerk) die een jongere nodig heeft om zelfstandig te kunnen leven. Op deze manier voorkomen we dat de begeleiding abrupt stopt wanneer iemand achttien wordt. D66 accepteert het niet dat jongeren dak- of thuisloos raken op hun achttiende, omdat de jeugdzorg stopt. We investeren ook structureel om jongvolwassenen met psychische klachten mee te laten doen in de samenleving.”

“De gesloten jeugdzorg wordt verder afgebouwd. Jongeren met problemen kunnen beter binnen het gezin of in een vrije omgeving geholpen worden. In de tussentijd willen we werken aan een goede rechtspositie voor jongeren die nog in een gesloten jeugdinstelling zitten, zoals een recht op inspraak en zak- en kleedgeld.”

“Ieder kind moet zichzelf kunnen zijn, ook als dat kind een Autisme Spectrum Stoornis heeft. Daarbij past een kritische benadering van therapieën die kinderen autistisch gedrag proberen af te leren of beweren te genezen, zeker als dat gebeurt door onbevoegden of met behandelingen van onbewezen effectiviteit.”

“Gemeenten moeten voldoende geld hebben om de jeugdzorg goed te kunnen regelen. Daarom gaan we samen met gemeenten aan de slag gaan met de Hervormingsagenda om de jeugdzorg toekomstbestendig te maken.”

“Als specialistische jeugdzorg nodig is moet de zorg goed geregeld zijn. D66 maakt hier onderscheid tussen weinig voorkomende en veel voorkomende jeugdzorg. Bij weinig voorkomende zorg wordt op landelijk niveau gezorgd voor een dekkend aanbod. Voor de vaker voorkomende jeugdzorg wordt op regioniveau gezorgd voor voldoende aanbod en een visie op regionale samenwerking, waarvan het van belang is dat gemeenten binnen een regio niet vrijblijvend samenwerken op het gebied van kinderbescherming, gesloten jeugdhulp en pleegzorg of gezinsvormen.”

“D66 wil dat de jeugd-ggz beter aansluit op de ggz voor volwassenen. Daar past bij dat de jeugd-ggz centraler wordt ingekocht en op termijn door de zorgverzekeraar. Een belangrijke voorwaarde daarbij is dat we vasthouden aan het principe dat overal in de zorg zou moeten gelden: ouders en kinderen hebben één duidelijk aanspreekpunt en plan, ook als ze gebruikmaken van verschillende zorgvormen.”

“In Nederland worden jaarlijks 119.000 kinderen slachtoffer van mishandeling. Het is belangrijk dat de overheid leert van succesvol beleid in het buitenland. Hulp aan slachtoffers van huiselijk geweld, seksueel geweld en kindermishandeling dient op landelijk niveau te worden ingekocht als complexe jeugdhulp. Hulp is nodig voor slachtoffers, getuigen en plegers van geweld. Buiten aandacht voor de kinderen nu, komt er ook extra aandacht voor de groep inmiddels volwassen slachtoffers en generationele mishandeling. Dit is de beste methode om nieuwe slachtoffers te voorkomen.”

“In de jeugdzorg komt er centrale of regionale regie op wachtlijsten, zodat personeelstekorten afnemen.”
“We maken extra geld vrij voor gemeenten om de wachtlijsten in de jeugdzorg aan te pakken. Veel problemen in de jeugdbescherming zijn het resultaat van problemen in de jeugdzorg. Dit zijn communicerende vaten. Gezinnen met lichtere hulpvragen komen vaak op een lange wachtlijst terecht. In het ergste geval escaleert de situatie in de tussentijd en is plotseling veel zwaardere zorg nodig. De Hervormingsagenda Jeugd en Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming vormen de basis voor het verder versterken van de jeugdzorg.”

"Veel gemeenten kampen met grote tekorten, bijvoorbeeld in de jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning, onderhoud van de buurt of hulp aan mensen met schulden. In grote delen van het land verdwijnen belangrijke voorzieningen zoals bibliotheken, wijkcentra en zwembaden, omdat die niet ‘rendabel’ zouden zijn. Wij stoppen deze kaalslag. Gemeenten krijgen voldoende geld om te investeren in toegankelijke voorzieningen voor alle inwoners. Dat geldt in het bijzonder voor regio’s waar de bevolking krimpt en voorzieningen al jaren onder druk staan. Het zal voor iedere gemeente verplicht worden om een openbare bibliotheek beschikbaar te stellen voor haar inwoners. Uitvoeringsdiensten van de overheid gaan hun diensten weer in de buurt aanbieden."

"De wachtlijsten in de ouderenzorg, jeugdzorg en transgenderzorg zijn onacceptabel lang en werken we weg. We bezuinigen niet op de zorg, omdat hierdoor de rekening wordt verschoven naar patiënten en zorgbehoevenden. We maken de zorg wel betaalbaar, door de rekening eerlijker te verdelen. Het eigen risico gaat naar nul. Er komt een Nationaal ZorgFonds, waardoor de huidige wildgroei aan zorgpolissen en zorgverzekeraars overbodig wordt. Ook de tandarts, de ggz en de fysiotherapie worden voortaan helemaal vergoed. De zorgpremies maken we inkomensafhankelijk, mensen met een lager en middeninkomen profiteren hiervan. De zorgtoeslag wordt hiermee overbodig. We stoppen met alle nutteloze bureaucratie en concurrentie."

"De financiële verantwoordelijkheid voor de specialistische jeugdzorg komt bij de rijksoverheid. Financiële afwegingen bij gemeenten mogen de kwaliteit van de jeugdzorg niet onder druk zetten. We beperken ook de bureaucratie bij de organisatie en de verantwoording van jeugdzorg."

“We leggen ons niet neer bij de toename van zorgen, mentale problemen en zelfmoord onder jongeren. Sociale media worden verplicht minder verslavend én veiliger te zijn voor de mentale gezondheid van jongeren. Ouders, leraren, scholen, en jeugdhulpverleners krijgen meer steun, zodat ze het verschil kunnen blijven maken in het leven van jonge mensen.”

“Zet in op gezonde relaties tussen ouders (ook als zij gescheiden zijn). Kinderen en partners bloeien op in een liefdevolle relatie. Om ouders te ondersteunen komt er een aanbod van een zwangerschaps- en opvoedcursus. Verdrietig genoeg zijn er veel echtscheidingen met grote gevolgen voor kinderen. Jeugdhulp richt zich op de gevolgen hiervan voor kinderen. Maar er is meer nodig om tot heling te komen en breuken te voorkomen. Ouders krijgen hulp, advies of begeleiding om relaties te herstellen en problemen te voorkomen.”

“Voorkom vechtscheidingen. Elk jaar zijn maar liefst 60.000 kinderen betrokken bij een vechtscheiding met alle verdrietige gevolgen die er bij horen. Problemen bij een scheiding horen niet op kinderen te worden afgewenteld. Ouders blijven ook dan verantwoordelijk voor het welzijn van kinderen en worden daarop gewezen. Als de scheiding toch complex wordt, is een de-escalerende aanpak nodig. Succesvolle pilots met een gezinsvertegenwoordiger of gezinsadvocaat worden standaard ingezet.”

“Verbeter snel de jeugdzorg. De Hervormingsagenda, die samen met het veld is opgesteld en breed gesteund wordt, is de komende jaren leidend voor het verbeteren van de jeugdzorg. Wij willen dat er snel een betere afbakening komt van wat er wel en niet onder jeugdhulp valt. In sommige gevallen moet de jeugdzorg zich misschien juist terugtrekken om ruimte te geven aan gemeenschappen. Dit vergt keuzes welke behandelingen wel en niet onder de Jeugdwet vallen. We organiseren de jeugdhulp beter door slimmere regionale (en waar nodig landelijke) inkoop en minder papierwerk. Daardoor wordt juist de specialistische jeugdhulp beter beschikbaar, zodat jongeren met bijvoorbeeld suïcidale gedachten, trauma of een eetstoornis sneller geholpen worden”

“Zorg voor stabiele financiering. Gemeenten moeten de financiële middelen krijgen die ze nodig hebben voor passende inzet van jeugdhulp. We schrappen de besparing van 511 miljoen die nu nog in de boeken staat. We maken snel werk van het ontwikkelen van een nieuw financieringsmodel, in lijn met de gemaakte afspraken. De ChristenUnie is tegen de invoering van een eigen bijdrage in de jeugdzorg.”

“Verbeter gezinshulpverlening. Jongeren groeien op in gezinnen. Er moet meer aandacht komen voor manieren om hulp te verlenen aan het gezin als geheel. Dit doorbreekt een benadering die alleen op het individu is gericht en niet op het leefverband als geheel. Als jeugdhulp ingezet wordt, bekijkt de overheid eerst of er sprake is van problemen rond bestaanszekerheid of in de relationele sfeer. Die moeten dan eerst aangepakt worden.”

“Zorg voor verbinding met lokale voorzieningen. Wij willen de zorg voor jongeren meer vanuit het collectief benaderen. Het opvoeden en opgroeien van jongeren is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Door ruimte te geven en samenwerking te stimuleren tussen lokale basisvoorzieningen zoals sportclubs, scholen, jeugdgezondheidszorg en jongerenwerk, kunnen zij kennis en expertise delen en een stevige pedagogische basis vormen voor kinderen en jongeren. Individuele hulp en indicaties zijn dan minder vaak nodig. De lokale teams krijgen een actieve, samenbindende rol als spin in het web. Niet alleen bij individuele hulpvragen, maar juist ook op collectief niveau om te bouwen aan een verbonden samenleving.”

“Verminder het aantal uithuisplaatsingen van kinderen en jongeren. Uithuisplaatsing moet echt een laatste optie zijn. Het heeft de voorkeur om samen met de jongere en de ouders op te trekken om de veiligheid binnen het gezin te herstellen. Voorbeelden als de JIM (Jouw Ingebrachte Mentor) en de Eigen Kracht Conferentie tonen aan dat het bieden van ruimte aan informele zorg van grote meerwaarde kan zijn voor gezinnen en de behoefte aan formele zorg kan terugdringen. Daarom willen we vaker het eigen netwerk of buurtnetwerken inzetten, door middel van bijvoorbeeld een familiegroepsplan en steungezinnen.”

“Investeer in pleegzorg en gezinshuizen. Als uithuisplaatsing toch onvermijdelijk is en kinderen niet binnen de eigen familie(netwerken) kunnen opgroeien, willen we dat ze zo veel mogelijk in een gezinssetting terecht komen. We steunen daarom het belangrijke werk van pleeggezinnen en gezinshuizen en geven hen ondersteuning om het vol te houden, bijvoorbeeld door het bieden van respijtzorg en weekendzorg en door het terugdringen van bureaucratie.”

“Respecteer en waardeer familierelaties. Er moet een wet komen die vastlegt dat hulpverleners gezinsrelaties dienen te respecteren, waarderen, herstellen en bevorderen. Dat betekent bijvoorbeeld dat broers en zussen bij een uithuisplaatsing waar mogelijk bij elkaar blijven. Juist in situaties waarin fysieke afstand ontstaat, is het van groot belang dat hulpverleners investeren in de gezinsrelaties.”

“Bouw gesloten jeugdhulp af. Gesloten jeugdzorg en isoleercellen willen we snel en zorgvuldig afbouwen. In plaats daarvan zetten we in op kleinschalige woonvormen waar jongeren passende hulp krijgen, ook als dat geld kost. We willen landelijke regie op de afbouw van gesloten jeugdzorg, zodat er voldoende plekken en expertise beschikbaar blijven. We erkennen dat een vorm van geslotenheid soms noodzakelijk kan zijn om jongeren te beschermen.”

“Zorg voor een goede overgang naar zelfstandigheid. Gemeenten krijgen een wettelijke verplichting om jongeren die uitstromen uit de jeugdzorg passende ondersteuning en huisvesting te bieden. Er moet voor en met elke jongere in de jeugdzorg tijdig een perspectiefplan worden gemaakt. Langere jeugdhulp is daarbij niet per se de oplossing. Om door te kunnen groeien naar een zelfstandige plek in de maatschappij hebben zij vaak meer aan begeleiding bij praktische zaken en hulp bij het vinden van woonruimte en werk.”

“Schakel bedrijven in om jongeren perspectief te bieden. Voor sommige jongeren helpt het als ze de kans krijgen om aan het werk te gaan; ze bloeien op als ze mee mogen doen, ook als ze nog geen diploma hebben. Bedrijven worden gestimuleerd om jongeren in dienst te nemen en hen structuur en perspectief te bieden, zodat jongeren hun talenten kunnen benutten.”

"Wanneer kinderen (tijdelijk) niet meer thuis kunnen wonen, worden zij zoveel mogelijk in gezinsvervangende thuissituaties opgevangen. We zetten daarbij ook in op preventie. Financiering van preventie en zorg voor de mentale gezondheid van onze jongeren is van belang, voor nu en later."

"Jeugdzorg moet weer gericht zijn op effectieve zorg voor de gezinnen die dat echt nodig hebben. Daarom is het eerlijker om voor veelvoorkomende lichte hulpvragen een gemaximeerde inkomensafhankelijke bijdrage te vragen voor de jeugdzorg."

“Om het belang van gezinnen, familieleven en senioren te onderstrepen willen we een minister voor het Gezin. Deze minister brengt elke 2 jaar een rapport uit over de ‘staat van gezin, familie en ouderen’ zodat het onderwerp hoog op de politieke agenda blijft staan en door één minister wordt vormgegeven. Wij versoepelen de leeftijdsgrens van 18 jaar in de jeugdwet. Het bereiken van de leeftijd van 18 betekent niet plotseling dat er geen behoefte meer is aan hulp of ondersteuning.”

“De zorg, begeleiding en opvoeding van kinderen is primair de verantwoordelijkheid van ouders. Maar in deze verantwoordelijkheid staan zij niet alleen, dat is onze christendemocratische overtuiging. Onze jeugd behoort
volgens de ranglijstjes vaak tot de gezondste en gelukkigste jeugd ter wereld. Toch maken meer en meer kinderen gebruik van jeugdzorg. Inmiddels krijgt een op de zeven kinderen professionele hulp. Er gaat zoveel tijd, geld, energie en menskracht naar kinderen met niet-complexe problemen, dat er te weinig overblijft om kinderen met ingewikkelde problemen goed te helpen. Het CDA wil kiezen voor veel betere zorg voor kinderen met ingewikkelde problemen. Dat betekent dat we niet alle lichte opgroeimoeilijkheden, bijvoorbeeld die te maken hebben met streven naar een zinvol leven, als ‘zorg’ bestempelen, maar anders proberen op te lossen. Bezig zijn met zingeving of ‘levenskunst’ is geen zorgopgave. Het CDA kiest voor gerichtere hulp waar dat nodig is en versterking
van het normale leven waar dat kan.”

“Wanneer kinderen (tijdelijk) niet meer thuis kunnen wonen, worden zij zoveel mogelijk in gezinsvervangende thuissituaties opgevangen. ”

“We zetten daarbij ook in op preventie. Financiering van preventie en zorg voor de mentale gezondheid van onze jongeren is van belang, voor nu en later.”

“Soms is het niet zo vanzelfsprekend dat thuis een veilige haven is en is een helpende hand nodig. Daarvoor hebben we jeugdzorg. Alleen zitten de wachtlijsten bomvol en zien we dat gestegen jeugdzorg budgetten vaak niet
terecht komen in de meest kwetsbare wijken. Jeugdzorg moet weer gericht zijn op effectieve zorg voor de gezinnen die dat echt nodig hebben. Daarom is het eerlijker om voor veelvoorkomende lichte hulpvragen een gemaximeerde
inkomensafhankelijke bijdrage te vragen voor de jeugdzorg.”

“Het CDA steunt de inhoud van de Hervormingsagenda Jeugd. Deze agenda beoogt een betere en tijdige hulp en ondersteuning te bereiken voor jeugdigen en gezinnen, op de juiste plek en wanneer nodig. Het Rijk houdt hierbij oog voor voldoende financiën.”

“Grondige herziening van het gehele jeugdzorgstelsel en in het bijzonder de (gedwongen) uithuisplaatsingen van kinderen”

“Een Deltaplan mentale gezondheid om de veerkracht (met name van jongeren) te versterken.”

“Veel gezinnen zouden gebaat zijn bij meer rust, reinheid, regelmaat. De overheid moet er veel meer van doordrongen zijn dat beleid dat positief is voor gezinnen gunstig uitwerkt op de gehele samenleving, nu en in de toekomst.”

“… een ministerie van jeugd- en gezinsbeleid."

“Kinderen met gescheiden ouders zijn oververtegenwoordigd in alle vormen van jeugdhulp. De maatschappelijke gevolgen van scheidingen zijn gigantisch.”

“De overheid investeert in een pedagogisch klimaat waarin kinderen in een liefdevolle omgeving kunnen opgroeien, thuis, in de buurt, op de kinderopvang, in de klas en in hun vrije tijd. Gezinnen moeten voldoende tijd kunnen hebben voor elkaar.”

“De SGP steunt de beweging die met de Hervormingsagenda Jeugd in gang is gezet. Het komt nu aan op de uitvoering ervan.”

“Bij veel gemeenten hangt de jeugdzorg als een financiële molensteen om de nek, wat hen belemmert om de transformatie van de jeugdhulp vorm te geven. De SGP vindt dat gemeenten hiervoor financieel gecompenseerd moeten worden door het Rijk.”

“Tegelijkertijd is het nodig dat gemeenten het jeugdhulpstelsel doelmatiger en doeltreffender inrichten zodat zij de vraag naar hulp en ondersteuning weer onder controle krijgen. Dit vraagt om een duidelijke visie, consistent beleid en scherpe(re) keuzes van gemeenten.”

“Gemeenten moeten vooral wat doen aan de vraag naar lichte vormen van jeugdhulp. Niet elke opvoedvraag hoeft uit te monden in een intensief hulptraject.”

“Gemeenten moeten meer werk maken van het versterken van de eigen kracht en regie van jongeren en hun sociale netwerk.”

“Het wettelijk recht op een familiegroepsplan moet nadrukkelijk onder de aandacht worden gebracht van hulpverleners en gezinnen.”

“Jeugdzorg is erg complex. Daarom krijgen gemeenten en professionals meer ruimte om zelf prioriteiten te stellen, zodat ze beter maatwerk per gezin kunnen leveren. Buiten de lijntjes van te ‘strakke’ protocollen kleuren mag. Minder bureaucratie en meer samenwerking met andere betrokkenen moet.”

“Op regionaal, bovenregionaal en landelijk niveau moet voldoende specialistische jeugdhulp aanwezig zijn. De (wettelijke) voorwaarden die de regering stelt aan een stabiel regionaal aanbod van specialistische jeugdzorg, mogen geen afbreuk te doen aan de beleidsvrijheid en democratische legitimiteit van gemeenten. Jeugdhulp is en blijft immers decentraal georganiseerd.”

“Niet de leeftijd, maar ‘zelfstandigheid’ moet het criterium zijn om de jeugdzorg te verlaten. Veel jongeren die 18 jaar worden, kunnen nog wel wat hulp en ondersteuning gebruiken als opmaat naar hun volwassenheid. De SGP wil daarom dat de harde leeftijdsgrens verdwijnt en een vorm van ‘verlengde jeugdhulp’ een optie wordt voor alle jongeren in de jeugdzorg.”

“Het toezicht op zorg voor jongeren moet beter. Dit is niet alleen een opgave voor gemeenten, maar vraagt ook om versterking en verbreding van de taken van de Jeugdautoriteit.”

“De zwaarte van de problematiek in de jeugdzorg is met name toegenomen door veel (complexe) (v)echtscheidingen. Het is van belang om te investeren in stabiele gezinnen en duurzame relaties. Het bestaande landelijke aanbod van interventies op het gebied van relatie- en opvoedingsondersteuning moet toegankelijker worden gemaakt en steviger verankerd in het gemeentelijke beleid. Daarnaast wil de SGP dat relatietherapie via het basispakket vergoed wordt.”

“Er is extra inzet nodig om in de jeugdbescherming meer personeel te werven en (jong) personeel te behouden. Bij dit zware en verantwoordelijke werk past een goed salaris."

"Ouders dienen meer rechtsbescherming te krijgen als ze geconfronteerd worden met ingrijpende maatregelen van kinderbescherming. Hun positie zou ten minste vergelijkbaar moeten zijn met die van burgers in het bestuursrecht."

"De kwaliteitskeuring van instellingen die kinderbescherming uitvoeren (gecertificeerde instellingen) moeten ook aandacht besteden aan zorgvuldige dossiervorming, iets waaraan het nu nogal eens ontbreekt."

"Gecertificeerde instellingen moeten hun inzet meer en beter afstemmen op de werkzaamheden van gemeentelijke wijkteams.”

“Wachtlijsten in deze sector zijn onacceptabel als het gaat om de uitvoering van rechterlijke maatregelen voor kinderbescherming. De rechters moeten desnoods op kosten van gemeenten vervangend aanbod kunnen inschakelen.”

“Het aantal jongeren dat in gesloten jeugdzorg verblijft, dient zoveel mogelijk beperkt te worden.”

“Als we meer investeren in jongeren en hun thuissituatie, voorkomen we problemen op de lange termijn. Daarom verleggen we de focus in de jeugdzorg naar het gehele gezin en zorgen we dat jongeren langer toegang hebben tot deze zorg.”

“Jeugdzorg wordt gezinszorg met de jongere als uitgangspunt. Dit betekent dat er breed gekeken wordt wat een gezin nodig heeft en dat medezeggenschap voor alle jongeren die betrokken zijn bij jeugdzorg goed geregeld is.”

"We laten de leeftijdsgrens van 18 jaar los in de jeugdzorg met verblijf, zoals gezinshuizen en gesloten jeugdzorg. Nederlandse jongeren gaan gemiddeld op hun 23ste uit huis, maar jongeren in de residentiële jeugdzorg moeten er op hun 18de al klaar voor zijn."

"Volt wil dat een jongere minimaal tot de leeftijd van 23 jaar in jeugdzorginstellingen moet kunnen blijven als dit nodig is. In alle gevallen moet er ook sprake zijn van voldoende hulp bij deze transitie in de vorm van begeleiding en hulp bij het vinden van een huis en het regelen van inboedel."

"We zorgen dat de geestelijke gezondheidszorg (ggz) beter toegankelijk wordt en voor jongeren tot 25 jaar gratis is. Drie kwart van de psychiatrische stoornissen manifesteert zich voor het 25ste levensjaar; laagdrempelige en adolescentvriendelijke hulp is hierbij van groot belang."

"We draaien de bezuinigingen op de ggz van de afgelopen kabinetten terug en investeren er weer in. Doelen zijn de wachtlijsten terugdringen en de beschikbare budgetten vergroten waardoor de ggz weer toegankelijk is voor iedereen die het nodig heeft."

“We gaan klimaatverandering ambitieus tegen. We houden vast aan minstens 55% CO₂-reductie in 2030 en 100% CO₂-reductie in 2050 zoals vastgelegd in de Klimaatwet. We kiezen daarbij voor de meest effectieve manier en zijn niet dogmatisch in welke sector de reductieplaats moet vinden.”

"We zetten in op een streefdoel in 2040 van 85% CO₂-reductie. Om klimaatneutraal te zijn in 2050 zijn een ambitieus tussendoel en duidelijkheid nodig voor sectoren in 2040, zodat maatregelen en investeringen op tijd worden genomen.”

“We zetten het klimaatfonds verstandig in. Door het klimaatfonds goed in te zetten blijft de energietransitie haalbaar en betaalbaar voor huishoudens en het mkb. Zo investeren we vanuit het klimaatfonds ook in nieuwe kerncentrales en een schone en slimme industrie.”

“We gaan internationaal klimaatverandering tegen. De VVD wil maatregelen bij voorkeur Europees nemen, omdat dit effectiever is dan alleen nationaal beleid en het zorgt voor een gelijk speelveld in de EU. De VVD wil minder overlappende maatregelen die in de praktijk tot meer complexiteit en kosten leiden. Er moet ook meer aandacht komen voor de nationale uitvoerbaarheid van specifieke maatregelen. We breiden de CO₂-grensheffing (CBAM) waar mogelijk uit naar meer sectoren, om een gelijk speelveld tussen Europese bedrijven en de rest van de wereld te houden.”

“Ambities die stevig en realistisch zijn. Nederland kan op delen van het klimaatbeleid koploper zijn, als dit onze economie en verdienvermogen versterkt. Daarbij voorkomen we dat industrieën en banen verdwijnen naar andere (EU-)landen en houden we tegelijk oog voor de uitvoerbaarheid en kosten voor burgers.”

“We zetten in op klimaatadaptatie. Naast ons ambitieuze klimaatbeleid bereiden we ons ook voor op de gevolgen van klimaatverandering.”

“We gaan vooroplopen in kernenergie. We zetten de bouw van de twee grote kerncentrales door. Maar om volledig schone en betrouwbare elektriciteit te produceren zorgen we ervoor dat we zo snel mogelijk op vier grote kerncentrales inzetten. Daarnaast gaan we ook locaties en plannen ontwikkelen voor extra kerncentrales richting 2050. De overheid kan door publiek-private partnerschappen bijdragen aan de realisatie van nieuwe kerncentrales in Nederland en faciliteert dit via een staatsdeelneming.”

“Versterking en uitbouw van nucleaire kennis en onderzoek. We zorgen ervoor dat er onder andere bij toezichthouders en vergunningverleners voldoende kennis aanwezig is over nucleaire energie. Ook zetten we op universiteiten en hogescholen onderzoeksprogramma’s op. We investeren ook in nieuwe innovatieve technieken als thorium."

“We betrekken bewoners bij duurzame energie. Inwoners weten immers zelf het beste waar in hun regio ruimte is voor wind- en zonne-energie. Wel voeren we heldere afstandsnormen in voor Wind op Land, zodat het draagvlak voor windenergie blijft. We maken het makkelijker om energie coöperaties te starten. Dit doen we door wet- en regelgeving eenvoudiger te maken. Door energie coöperaties op te zetten komt er meer draagvlak voor lokale energie.”

“De bewoonbaarheid van ons land en de kwaliteit van het leefmilieu zijn essentiële onderdelen van de bestaanszekerheid op langere termijn. Nederland is een dichtbevolkt land waar ruimte moet zijn voor huizen, natuur, landbouw, industrie, energieopwekking, waterwinning, afvalverwerking, recreatie en mobiliteit. De overheid moet in het nationale omgevingsbeleid actief de voorwaarden scheppen voor nieuwe ontwikkelingen, maar ook heldere keuzes maken om de gezondheid van mens en natuur te beschermen en het mooie landschap te behouden. Niet alles kan meer overal. Wij verwachten van een nieuw kabinet dat het actief inspeelt op de ruimtelijke noden van de samenleving, met name de aanpak van het woningtekort, het waarborgen van voedsel en energiezekerheid en het klimaatbeleid. Ook willen we dat alle landsdelen goed bereikbaar en leefbaar zijn.”

“Continuïteit en betaalbaarheid van energie zijn voor de economie en de samenleving essentieel. Tegelijkertijd zullen alle sectoren in de economie een bijdrage moeten leveren aan het verminderen van de CO2-uitstoot. We committeren ons aan het Klimaatakkoord van Parijs om de economie klimaatneutraal te maken. Met het oog hierop bouwen we onze afhankelijkheid van fossiele bronnen in een ambitieus maar verantwoord tempo af. Zon, wind, geothermie, groen gas, waterstof en kernenergie hebben de toekomst. De overheid dient de regie te voeren over de energietransitie ten behoeve van haar inwoners en ondernemers.”

“Demonstreren is een grondrecht. Wij staan pal voor het recht op demonstratie. Intimidatie is daar geen onderdeel van. Het openbaar gezag gaat zich meer faciliterend opstellen bij demonstraties. Uitgangspunt moet zijn dat demonstranten worden behandeld als burgers die gebruikmaken van hun grondwettelijk recht op vrijheid van meningsuiting, in plaats van als potentiële relschoppers. Dat betekent een minder prominente aanwezigheid van politie bij demonstraties. Ook betekent dat een uiterste terughoudendheid met betrekking tot de digitale surveillance van organisatoren en hun familieleden.”

“Internationale klimaatrechtvaardigheid. Landen die het hardst getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering, zijn vaak de landen die zelf het minst aan het probleem hebben bijgedragen én die het minst in staat zijn zichzelf ertegen te beschermen. Nederland zet zich actief in voor klimaatrechtvaardigheid en houdt zich in ieder geval aan de gemaakte afspraken over de betalingen aan landen in het mondiale zuiden om klimaatverandering en de gevolgen daarvan tegen te gaan. Nederland gaat additioneel geld vrijmaken voor het klimaatschadefonds dat is afgesproken bij de klimaattop in 2022. Ook gaat Nederland een leidende rol spelen in de overdracht van duurzame technologie naar ontwikkelende landen. De vraag naar grondstoffen en groene energie in Nederland en Europa mag zuidelijke landen niet ondermijnen in het behalen van sociale- en milieudoelstellingen, waaronder de lokale energietransitie.”

“Duidelijkere doelen voor een leefbare planeet. Ons belangrijkste klimaatdoel is om de aarde leefbaar te houden voor toekomstige generaties en de schadelijke effecten van klimaatverandering zoveel mogelijk te beperken. Om dit te bereiken houden we ons aan de afspraken zoals vastgelegd in het Parijs Akkoord en beperken we de opwarming van de aarde tot maximaal opwarming van de aarde te beperken tot anderhalve graad. Daarom voeren we een ambitieus klimaatbeleid met concrete doelen die we vastleggen in de Klimaatwet. In 2030 hebben we als land onze CO2-uitstoot met 65% verminderd (ten opzichte van 1990) en in 2040 zijn we volledig klimaatneutraal. Bovendien zorgen we ervoor dat in 2035 onze elektriciteitsvoorziening CO2-neutraal is, en in 2040 ons gehele energiesysteem. Ook de
industrie stoot in 2040 netto geen CO2 meer uit. Het Rijk helpt de zeven Nederlandse steden om de afspraken over klimaatneutraliteit van het Europese programma ‘Cities Mission’ te realiseren. Daarnaast komen er heldere doelen voor het terugdringen van het grondstoffengebruik en het circulair maken van onze economie. Deze worden wettelijk verankerd in een nieuwe Grondstoffenwet. Om de samenhang tussen het klimaat- en grondstoffenbeleid te waarborgen, worden beide dossiers ondergebracht bij één coördinerend minister.”

“Betrouwbare, wetenschappelijk onderbouwde en toegankelijke informatie over de klimaat- en biodiversiteitscrisis
vergroot het draagvlak voor maatregelen. Bij de coronapandemie hebben we gezien hoe belangrijk goede informatievoorziening is. Er komt een doorlopende landelijke informatiecampagne over wat
klimaatverandering is en wat de gevolgen voor Nederland zijn, welke maatregelen de overheid neemt en wat mensen zelf kunnen doen. De minister van klimaat geeft regelmatig persconferenties over de voortgang van het behalen van klimaatdoelen.”

“Het klimaat verandert altijd, al eeuwenlang. Bij veranderende omstandigheden passen we ons aan. Dat doen we door verstandig waterbeheer, door het verhogen van de dijken wanneer dat nodig is en door ruimte voor de rivier. Maar we stoppen met de hysterische reductie van CO2, waarmee we als klein landje ten onrechte denken het klimaat te kunnen “redden”."

“De PVV zegt: nee, dat gaan we mooi níét doen! De Klimaatwet, het Klimaatakkoord en alle andere klimaatmaatregelen gaan direct door de shredder. Geen miljardenverspilling aan zinloze klimaathobby’s, maar meer geld voor onze mensen.”

“Terugtrekken uit het VN-Klimaatakkoord; Klimaatwet intrekken”

Geen treffers.

“Nederland zet zich maximaal in om de opwarming van de Aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius. In 2030 zijn we klimaatneutraal. Deze nieuwe reductiedoelstelling wordt vastgelegd in de Klimaatwet. Nederland neemt een voortrekkersrol in het toezien op de mondiale uitvoering van het Parijsakkoord.”

“Met een Burgerberaad voor het klimaat betrekken we burgers bij oplossingen voor de klimaat- en natuurcrisis. Het Burgerberaad vormt een dwarsdoorsnede van de samenleving en krijgt heldere integrale voorwaarden mee: bijdragen aan de oplossing van de klimaat- en biodiversiteitscrisis en een leefbare Aarde voor alle levende wezens. De regering heeft de plicht om de aanbevelingen in beleid en regelgeving om te zetten.”

“De minister-president geeft iedere maand een persconferentie over het klimaat.”

“Er komt een klimaatrechtvaardigheidstoets voor alle klimaatplannen en subsidies.”

“Er komt beleid op klimaat en milieu voor de it ook bijdragen aan meer bewustwording over klimaat, natuur en milieu.”

“Demonstreren is een grondrecht. De autoriteiten moeten zich maximaal inspannen om demonstraties te faciliteren en uitgaan van de vreedzaamheid van demonstranten. De aanmeldingsplicht voor demonstraties wordt vrijwillig.” “De Wet openbare manifestaties wordt in lijn gebracht met de verplichtingen die volgen uit de internationale mensenrechten. De tekst die het mogelijk maakt regels op te leggen aan een demonstratie of deze te verbieden alleen vanwege hinder voor het verkeer, of omdat de demonstratie niet of te laat is aangemeld, wordt geschrapt.”

“Aanhouding van vreedzame demonstranten wordt vermeden. Wanneer een deel van de demonstranten geweld gebruikt, moet de politie ervoor zorgen dat de vreedzame demonstranten door kunnen gaan met hun protest.”

“Bij (dreigend) geweld van anderen (vijandig publiek) beschermt de politie het vreedzame protest en treedt op tegen de mensen die geweld gebruiken.”

“Medewerkers van de gemeente en de politie worden beter op de hoogte gesteld van de mensenrechten en wettelijke kaders van het demonstratierecht. Onvoldoende kennis of onduidelijkheden over het demonstratierecht in de praktijk kunnen leiden tot regels en voorschriften die tegen de mensenrechten in gaan. Er komt een website over het demonstratierecht.”

“We investeren in de aanpak van online (aangejaagde) ordeverstoringen. Wanneer de politie een mogelijke ordeverstoring signaleert, moet de veiligheidsdriehoek (burgemeester, politie en OM) optreden op grond van bestaande bevoegdheden. Daarbij wegen zij zorgvuldig af of ingrijpen strijdig is met de vrijheid van meningsuiting en het demonstratierecht.”

“We verhogen de klimaatdoelstelling naar 60 procent CO2-reductie in 2030 en klimaatneutraal in 2040. In 2030 willen we 50 procent minder grondstoffen gebruiken; in 2050 zijn we helemaal circulair.”

“We ontwikkelen een nationale jeugdstrategie om de volgende generatie goed in de startblokken te zetten. Hierin brengen we alle problemen van jongeren in kaart, zodat de betrokken ministeries ze bij de bron kunnen aanpakken.”

“We onderwerpen de gevolgen van elke politieke keuze aan een generatietoets. Om deze toets kracht bij te zetten, voeren we een wet op het welzijn van toekomstige generaties in voor toekomstgericht bestuur.”

“D66 wil dat alle jongeren een stem hebben in hun toekomst. Zo kunnen jongeren in jongerenfora meepraten over de grote thema’s die zij belangrijk vinden, zoals het klimaat en klimaatverandering.”

“De opwarming van de aarde moeten én willen we tegengaan met beleid dat rechtvaardig is. Dit is in ons eigen belang en in het belang van volgende generaties. Klimaatrechtvaardigheid betekent dat investeringen in en de kosten van de bestrijding van klimaatverandering eerlijk verdeeld moeten worden. De industrie is de grootste veroorzaker van klimaatverandering en heeft daar in het kapitalisme flink aan verdiend. Die krijgt daarom van ons de rekening. Subsidies aan fossiele energiebedrijven moeten zo snel mogelijk stoppen. Als essentiële bedrijven in onze samenleving tóch subsidies nodig hebben voor vergroening, dan moet dat leiden tot publieke zeggenschap.”

“Maar zo kwam ook onze strijd voor rechtvaardig klimaatbeleid tot stand, beleid waarvan niet alleen rijken profiteren, terwijl armen in de kou en in de schulden zitten.”

“Nederland erkent de urgentie van het klimaatprobleem. CO2-uitstoot moet wereldwijd teruggedrongen worden en dat kan alleen maar door de vervuilende industrie aan te pakken. Het kapitalisme heeft geleid tot het wereldwijde klimaatprobleem. Dus om het klimaatprobleem terug te dringen, moeten we het kapitalisme terugdringen. We verzetten ons tegen maatregelen waar¬van de kosten alleen bij mensen komen te liggen. Verhoging van de belastingen, zoals een plastictaks of een vliegtaks, worden niet gevoeld door mensen met een hoog inkomen, die relatief veel uitstoot veroorzaken. Hoge prijzen maken het leven wel onbetaalbaar voor mensen met een laag en gemiddeld inkomen. Tweedeling door klimaatbeleid staan wij niet toe; daarvoor komt er een klimaatrechtvaardigheidstoets.”

“Er zal ingezet worden op het aanpakken van de problemen binnen de politie zoals pestgedrag, racisme, willekeur, seksisme en agressie. Het demonstratierecht wordt gewaarborgd. De wijze waarop overheid en politie omgaan met demonstranten moet niet afhankelijk zijn van de voorkeuren van de korpsleiding. Politiegeweld keuren we af.”

“We zijn ervan overtuigd dat we op een andere manier moeten omgaan met de schepping. We introduceren nieuw rentmeesterschap. We stoppen met manieren van produceren en consumeren die een zware wissel trekken op de aarde en het klimaat. We kiezen voor het perspectief van wat beter is voor ons allemaal, binnen de draagkracht van de schepping. De landbouw en economie worden circulair, dat is minder belastend voor de natuur. We kiezen voor verantwoorde consumptie en gaan een eerlijke prijs betalen. Natuur krijgt ruimte om te herstellen. Met meer treinen, minder vliegen. We maken onze samenleving snel klimaatneutraal, zodat we een mooie schepping door kunnen geven aan onze kinderen.”

“Om de schepping te bewaren en verder verval van natuur en klimaat tegen te gaan dienen economische, recreatieve en sociale activiteiten zich te bewegen binnen planetaire grenzen.”

“Aangezien het klimaat zich niet aan landsgrenzen houdt is klimaatverandering een wereldwijd vraagstuk dat een internationale aanpak vraagt. De ChristenUnie wil dat Nederland zich in Europees en internationaal verband inzet voor goede, bindende afspraken om klimaatverandering tegen te gaan. Wij zien het Akkoord van Parijs en de Europese doelstellingen (zoals de Green deal) die daarop zijn gebaseerd als een goed fundament. Dat geldt ook voor de Nederlandse Klimaatwet waarin is vastgelegd dat we in 2030 55% CO2-reductie moeten hebben behaald ten opzichte van 1990. De ChristenUnie wil 60% reductie in 2030, zodat tegenvallers er niet direct toe leiden dat we het minimale doel niet halen. Sinds 1990 is de uitstoot van broeikasgassen met ongeveer 30% verminderd. De komende zeven jaar moet dat verdubbelen om de klimaatverandering binnen de perken te houden. In een land waarin ruimte schaars is en de besluitvorming soms traag verloopt, is dat een flinke uitdaging.”

“Breng kinderen in contact met de natuur. Alle kinderen hebben recht op natuur. Educatie en onderwijs over natuur en landschap worden een vast onderdeel op basis en middelbare scholen. Liefde en respect voor de natuur beginnen al vroeg.”

"Met onze plannen voor een groene industriepolitiek en de bouw van kleine kerncentrales zorgen we voor een duurzame toekomst voor onze kinderen. Klimaatbeleid moet ambitieus, realistisch en sociaal zijn, zodat banen en bedrijven voor Nederland blijven behouden."

Geen treffers.

“Natuurrampen, zoals extreme droogte of verwoestende overstromingen, hebben ons wat te zeggen: leven en handelen wij wel in lijn met Gods bedoeling? Ten diepste zijn het waarschuwingen van God om mensen op te roepen tot een omkeer, bekering tot God. Die notie geeft, juist ook in onze tijd, perspectief. Er is geen reden tot wanhoop of doemdenken. Gods schepping, dus ook het klimaat, is en blijft in Zijn handen.”

“De SGP wil een nuchter en consistent energie- en klimaatbeleid. Dat begint met iets wat heel normaal is, of zou moeten zijn: energiebesparing. En natuurlijk is er meer te doen. Investeren in innovatie bijvoorbeeld, wat dat betreft zit Nederland vol met vernieuwende ondernemers en ondernemende vernieuwers. Die moeten niet tegengehouden worden door gedateerde regelgeving. Wat ook belangrijk is: bedrijven en regio’s het vertrouwen en de ruimte geven om de energietransitie op basis van heldere en afrekenbare doelen op een eigen manier vorm te geven”

“Richting het jaar 2050 moet het gebruik van fossiele brandstoffen zoveel mogelijk afgebouwd worden. Niet alleen vanwege schadelijke gevolgen, maar ook omdat het verstandig is om niet meer afhankelijk te zijn van dure import uit onbetrouwbare landen.”

“Het beleid op dit punt moet realistisch zijn: haalbaar, betaalbaar, met behoud van een betrouwbaar energiesysteem. Zo is het onverstandig ons blind te staren op tenminste 55% reductie van de CO2-uitstoot in 2030. Cruciaal is dat het overbelaste energienet op orde wordt gebracht. Pas dan zijn bedrijven ook echt in staat om te elektrificeren. Dat betekent concreet investeren in extra stroomkabels, meer transformatorstations en water-stofleidingen, met een stikstofvrijstelling hiervoor, maar ook ruimte om energie te delen, bijvoorbeeld op een bedrijventerrein. Knellende wetgeving die creatieve oplossingen blokkeert, moet spoedig worden aangepast.”

“We toetsen nieuwe klimaatmaatregelen op negatieve effecten, en daarmee op klimaatrechtvaardigheid. Nieuw klimaatbeleid dat invloed heeft op de portemonnee moet getoetst worden op het eerlijk verdelen van de lasten. Ook moet er gekeken worden naar de kosten voor de volgende generaties van het lenen van geld voor fondsen: dit wordt voorkomen door de vervuiler nu te laten betalen.”

“We starten direct met het beëindigen van fossiele subsidies, in Nederland én in de EU. Op dit moment besteedt Nederland miljarden aan fossiele vrijstellingen en subsidies aan vervuilers.”

“We pleiten voor duidelijke richtlijnen omtrent uitbuiting van mensen, ontbossing en milieubescherming. Niet alleen in de EU, maar vooral ook daarbuiten. Zodra er nieuwe technieken en innovaties beschikbaar zijn die deze problemen tegengaan, worden ze wettelijk de norm; met Nederland als voorloper in de EU en met het doel om Europese afspraken te maken.”

“Iedereen heeft het recht om te demonstreren, en de overheid moet het demonstratierecht beschermen. Demonstraties moeten behandeld worden voor wat ze zijn: een samenkomen om je mening te verkondigen.”

"De Wet openbare manifestaties moet in lijn worden gebracht met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Daar waar de Nederlandse wetgeving onvoldoende is, moet die worden aangescherpt."

"Medewerkers van de gemeente en politie moeten aanvullende training krijgen over de wettelijke kaders van het demonstratierecht, zodat zij hun werk goed kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld ten aanzien van onwettige ID-controles en het aanhouden van journalisten of waarnemers van demonstraties. We moeten demonstranten niet als criminelen behandelen."

“We willen dat deelnemers van niet-aangemelde, vreedzame demonstraties niet worden aangehouden. Alleen wanneer wordt opgeroepen tot haat, belediging, geweld of wanorde kan een burgemeester of andere bestuurder beperkingen aan een demonstratie opleggen.”

“Het gespecialiseerd onderwijs is van grote waarde en blijft behouden. Wanneer veel leerlingen die extra aandacht nodig hebben in een reguliere klas zitten, gaat dat ten koste van het leerproces van alle leerlingen en van leraren. Onnodige barrières in het reguliere onderwijs halen we weg, bijvoorbeeld voor leerlingen met een lichamelijke beperking.”

“We willen dat er voldoende leraren en schoolleiders zijn. Daarom verbeteren we de arbeidsvoorwaarden en komt er een meerurenbonus. We zetten in op het aanspreken van de stille reserve, uitbreiding van uren, verminderen van uitval en het ondersteunen van overstappers uit andere beroepen en mensen die willen bijdragen. Scholen werken hiervoor verplicht regionaal samen. Er komen meer universitair geschoolde leraren, onder andere door deze leraren in hogere salarisschalen in te laten stromen.”

“Leraar zijn is een vak. Daarbij horen goede arbeidsvoorwaarden, een goede opleiding, intensieve begeleiding voor startende leraren en in de basis arbeidscontracten van minimaal vier dagen per week. Daarom stimuleren we contractuitbreiding en beperken we externe inhuur. Dat voorkomt ook dat commerciële bureaus misbruik maken van het lerarentekort.”

“We maken het leraarschap aantrekkelijker. Leraren krijgen meer mogelijkheden om door te groeien of te specialiseren. Samen met leraren komen we tot vaste carriere paden in het onderwijs. De functietitels junior-, medior- en seniordocent vervangen de huidige salarisschalen en de beste leraren kunnen een hoger salaris krijgen. Scholen gaan verplicht een stagevergoeding geven aan stagiairs.”

“Rekenen en taal voorop. We leggen de nadruk op basisvaardigheden. We zetten de huidige curriculumherziening voort en reken- en taalvaardigheid worden onderdeel van elk schoolvak. Tijdelijke noodmaatregelen vanwege het lerarentekort mogen niet de onderwijstijd in de basisvaardigheden raken.”

“Ieder kind verdient een kansrijke start. We gaan daarom door met gratis schoolmaaltijden en komen met een toegankelijke huurregeling voor kinderen die dat het hardste nodig hebben. Scholen benadrukken dat de vrijwillige ouderbijdrage echt vrijwillig is en gebruiken de bijdrage alleen voor extracurriculaire activiteiten. Schoolkosten als een kluisje, fietsenstalling of printpas komen niet voor rekening van ouders. We gaan verspilling van schoolboeken tegen.”

“We maken experimenten met leerrechten weer mogelijk.”

“Het speciaal onderwijs voor leerlingen die specialistische of intensieve begeleiding nodig hebben, moet in een aantal regio’s meer plekken krijgen. Dit geldt ook voor hoogbegaafde leerlingen. Te grote afstanden dragen niet bij aan het welzijn van leerlingen, we stellen een bereikbaarheidsnorm in van maximaal 45 minuten reistijd. We willen een evaluatie van het leerlingenvervoer; het vervoer van kwetsbare kinderen moet gegarandeerd zijn en mag niet leiden onder de tekortkomingen van gemeentelijke aanbestedingen.”

NSC verwacht van de samenleving: “helpen inspelen op het lerarentekort en schooluitval.”

“Om het lerarentekort terug te dringen is niet alleen een goede beloning nodig, maar ook aandacht voor de omstandigheden op school. Wij mogen niet van het onderwijs verwachten dat zij ook alle maatschappelijke en sociale problemen oplossen. Leraren worden in de klas echter wel met deze problemen geconfronteerd. Het is dan ook van groot belang dat er op scholen voldoende zorg en ondersteuning beschikbaar is, waarbij zorginstellingen en de gemeente een rol spelen.”

“We willen de kansen vergroten van leerlingen die van huis uit minder meekrijgen, met een achterstand beginnen of gewoon laatbloeier zijn. Daarom proberen we over- of onderadvisering zo veel mogelijk te voorkomen met een goed onderbouwd schooladvies door de leraar en door scholen meer ruimte te bieden om laatbloeiers te helpen hun weg te vinden. Steeds meer kinderen krijgen bijles. Dat is nadelig voor kinderen waarvan ouders dat niet kunnen betalen. Daarom dient er een goed aanbod van huiswerkbegeleiding beschikbaar te zijn bij de school zelf.”

“Goed onderwijs en een groene toekomst komen ook hier samen. Kinderen zitten nog veelal in schoolgebouwen uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Het grootschalig opknappen, vernieuwen, verduurzamen en veiliger maken van de scholen en de schoolomgeving is voor ons een essentieel onderdeel van een goed leerklimaat.”

“Concurrentie en competitie zijn niet langer zaken waar we jongeren mee opzadelen. We maken van leraar
weer een hooggewaardeerd beroep en zetten vol in op kwaliteitsvol publiek onderwijs.”

“Wij streven naar inclusief onderwijs waarbij kinderen met en zonder beperking samen naar school gaan, zoveel mogelijk in hun eigen buurt. Het is cruciaal dat we thuiszitters helpen om hun weg terug te vinden naar het onderwijs. Hiervoor zorgen wij voor een betere samenwerking en financiële ontschotting tussen onderwijs en zorg, met flexibelere regelgeving en meer mogelijkheden tot maatwerk.”

“Ons doel is dat iedereen in staat wordt gesteld om zich gedurende het leven te kunnen ontwikkelen (…) Een van de grote obstakels om dit te realiseren is het tekort aan leraren, ondersteuners in de klas en pedagogisch medewerkers. We maken daarom het vak van leraar aantrekkelijker door meer zeggenschap te geven op de werkvloer, papierwerk terug te dringen en de arbeidsvoorwaarden aantrekkelijker te maken. In alle onderwijssectoren, van basis- tot universitair onderwijs, krijgen de mensen die het werk doen het recht om te beslissen over de besteding van de zogenaamde werkdrukmiddelen en krijgen ze meer invloed op het curriculum en de besteding van extra onderwijsgelden. Het salaris van leraren maken we minder afhankelijk van het niveau waarop zij lesgeven.”

“Voor het aanpakken en voorkomen van maatschappelijke problemen als racisme, discriminatie en uitsluiting, krijgt burgerschap een prominente rol in het onderwijscurriculum. Alle scholen geven voorlichting over relaties, (online)
seksualiteit, het aangeven van wensen en grenzen en sekse-, gender- en seksuele diversiteit.”

“Meer leraren voor de klas.”

“Geen onbevoegde leraren meer voor de klas.”

“BBB streeft naar een inclusief en hoogwaardig onderwijsstelsel dat voor iedereen toegankelijk is, met extra nadruk op het openhouden van scholen, het bevorderen van basisvaardigheden en het behoud van goed onderwijs op alle niveaus.”

“Een herbeoordeling van de huidige structuur waarbij speciaal onderwijs (deels) een onderdeel is van het overige onderwijs dient wat ons betreft plaats te vinden.”

“BBB wil een Noaberstaat. Een Nederland, waar iedereen zich thuis voelt en toegang heeft tot de basisvoorzieningen, of je nu woont op het platteland of in de stad.”

“Een belangrijk onderdeel om ervoor te zorgen dat regio’s en lagen van de samenleving deelgenoot kunnen zijn in Nederland, is toegang. Toegang tot de instituten, toegang tot onderwijs, toegang tot de rechtspraak, een huisarts, een bank, politiekantoren, de zorg en een gemeentehuis.”

“BBB streeft naar een inclusief en hoogwaardig onderwijsstelsel dat voor iedereen toegankelijk is, met extra nadruk op het openhouden van scholen, het bevorderen van basisvaardigheden en het behoud van goed onderwijs op alle niveaus.”

“Leren is een recht. In het onderwijs is plek voor iedere leerling. Voor de Partij voor de Dieren is passend, toegankelijk en inclusief onderwijs een kernwaarde.”

“Kinderen krijgen leerrecht om zich op een school te ontwikkelen, inclusief het recht op maatwerk.”

“Het onderwijs piept en kraakt in zijn voegen: er is een groot tekort aan leraren. De leraren die er wel zijn raken overbelast, krijgen moeilijk een vaste aanstelling en kunnen, mede daardoor, in verschillende plaatsen lastiger een huis vinden. Hierdoor kiezen veel leraren ervoor het onderwijs te verlaten. (…)De Partij voor de Dieren wil structureel investeren in het onderwijs en leraren beter belonen, ontlasten en ze de ruimte geven te doen wat ze het liefste doen: kinderen ondersteunen en goed lesgeven.”

“Er is een groot tekort aan leraren, de uitstroom is hoog en er is groeiende kansenongelijkheid. De Partij voor de Dieren wil structureel investeren in het onderwijs. Iedereen die dat wil of dat nodig heeft, zou zich een leven lang moeten kunnen ontwikkelen.”

“Kinderen verdienen eerlijke en gelijke kansen om zich te kunnen ontplooien. Goed onderwijs speelt daarin een grote rol.”

“Basisvoorzieningen (zoals scholen, culturele instellingen en zorgvoorzieningen) in dunbevolkte gebieden worden zoveel mogelijk behouden zodat iedereen fatsoenlijke toegang houdt tot deze essentiële voorzieningen.”

“Jongeren die hier zijn opgegroeid en onderwijs hebben genoten verdienen gelijke toegang tot mbo, hbo en wo, ook na hun achttiende verjaardag.”

“Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld worden bestreden. Seks tegen de wil wordt strafbaar. Daarnaast is een cultuuromslag nodig, waarbij we ons richten op voorlichting, bewustwording en preventie.”

“De voorgestelde EU ‘chatcontrol’, waarmee alle digitale communicatie gescand wordt, komt er niet. We houden end-to-end encryptie in stand.

"D66 wil naar inclusief onderwijs: elke school en opvang is toegankelijk voor zoveel mogelijk kinderen. Daarnaast blijft speciaal onderwijs mogelijk voor wie het nodig heeft. We stimuleren voldoende onderwijsaanbod, zoveel mogelijk dicht bij huis. Zo laten we niet langer kinderen gescheiden van elkaar opgroeien, maar samen spelen en leren. Dat is goed voor de brede ontwikkeling van kinderen én goed voor de maatschappij."

"Om inclusief onderwijs te realiseren, brengen we eerst de basis verder op orde. Dat doen we in de eerste plaats door het lerarentekort aan te pakken. Ook organiseren we de zorg binnen onderwijs goed en zetten we op de lange termijn in op kleinere klassen. We stimuleren en ondersteunen alle scholen die nu al inclusief onderwijs aanbieden en schrappen regels die het in weg zitten. Ook is het belangrijk om leraren beter toe te rusten op inclusief onderwijs in de lerarenopleiding. We stimuleren meer samenwerking tussen het speciaal onderwijs en het reguliere onderwijs om kennis en expertise beter beschikbaar te maken."

"Een goed schoolgebouw draagt bij aan de onderwijskwaliteit en is de basis om inclusief onderwijs en de rijke schooldag verder te realiseren."

"We pakken het lerarentekort radicaal aan, met een beter salaris voor leraren, betere arbeidsvoorwaarden en minder bureaucratie. We geven leraren het vertrouwen om hun beroep, het onderwijs en de ontwikkeling daarvan vorm te geven."

"We halen alles uit de kast om het lerarentekort te keren en versterken de kwaliteit van het onderwijs."
Kinderen verdienen de beste toekomst die ze kunnen krijgen. Leraren en hun tomeloze inzet zijn daar de sleutel voor. Het is dan ook niet uit te leggen dat er een groot tekort aan leraren is en al helemaal niet dat dit vooral scholen in zwakke wijken of kleine dorpen treft. D66 wil het tekort radicaal aanpakken. Door docenten en schoolleiders weer vertrouwen te geven en meer regie. Binnen hun aanstelling en in overleg met elkaar bepalen ze hoe ze het onderwijs vormgeven en organiseren. Wanneer gewenst is passende coaching beschikbaar. Daar horen marktconforme arbeidsvoorwaarden en salarissen bij. Op de korte termijn zetten we in om uitval te voorkomen en stimuleren we uitbreiding van uren van huidige leraren. We zetten in op ruimere bekostiging, gericht op meer handen in de klas. Het is aan scholen zelf hoe ze dit inrichten: met kleinere groepen, meer ambulante leerkrachten, teamteaching en dergelijken."

"De salarissen van leraren in het basis en middelbaar onderwijs stijgen mee met de gemiddelde cao-loonstijging. Daarnaast maken we geld vrij voor een bredere salarisverhoging om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. Werken op een school met veel leerlingen met een achterstand blijft meer lonen."

"Elke basisschool krijgt ruime ondersteuning van pedagogisch medewerkers door de nabijheid van kinderopvang, buitenschoolse opvang en de rijke schooldag."

"De minister voert voortaan zelf de cao-gesprekken en zorgt voor één gezamenlijke cao voor het hele funderend onderwijs en de kinderopvang. Daar vallen ook de pedagogisch medewerkers, de voorschoolse krachten, onderwijsassistenten en het onderwijsondersteunend personeel onder. Daardoor kunnen scholen en opvang ook gemakkelijker samenwerken. Daardoor kunnen scholen en opvang ook gemakkelijker samenwerken.
Er komt een nationale academie voor leraren, waarmee lerarenopleidingen rechtstreeks onder het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vallen. Zo kunnen we beter sturen op studentenaantallen, opleidingsplekken, bekostiging en kwaliteit. Ook maken we de opleidingen minder afhankelijk van schommelende studentenaantallen.
De pabo’s en lerarenopleidingen gaan, onder gezag van de beroepsgroep, de opleiding verbeteren en zorg dragen voor de verdere ontwikkeling van leerkrachten die al voor de klas staan. Lerarenopleidingen komen zo dichter bij de scholen te staan. De opleidingen krijgen ook meer specialisaties: kleuters vragen wat anders dan tieners."

"We wachten de resultaten van de ingezette verkenning met vermindering van de onderwijstijd op scholen af. Het is goed dat hier ruimte voor wordt geboden, omdat dit de werkdruk zou kunnen verlagen en meer tijd zou kunnen bieden aan leraren om te investeren in verbetering van de onderwijskwaliteit."

"We geven leraren meer kansen om, naast leidinggevende of coördinerende functies, ook onderwijsinhoudelijk door te kunnen groeien met bijbehorende salarisstappen. Leraren krijgen de leiding om de bevoegdhedenstructuur, de functieomschrijvingen en carrièrepaden op te stellen."

"Gezien het nijpende lerarentekort in zowel het primair onderwijs als het voortgezet onderwijs nemen we financiële drempels zoveel mogelijk weg en daarom schaffen we het collegegeld voor de lerarenopleidingen af, onder dezelfde voorwaarden die nu gelden voor de halvering van het collegegeld."

"Voor mensen die al in het onderwijs werken en zich willen blijven ontwikkelen, zijn voldoende scholingsmiddelen beschikbaar. Voor iedereen die zich wil laten omscholen tot docent zijn voldoende financieringsmiddelen beschikbaar, ongeacht het inkomen van de fiscale partner."

"Vakmensen kunnen een ‘pedagogisch didactisch getuigschrift’ krijgen voor mbo-docent, maar deze mogelijkheid wordt vaak niet gezien. We pleiten voor het breder bekendmaken van dit traject en goede samenwerking tussen scholen en bedrijven, zodat deze optie meer wordt benut."

"We maken (bij-)scholing prioriteit en bevorderen professionele ontwikkeling. We ondersteunen startende leraren beter, en flexibiliseren en verbeteren de opleiding voor zijinstromers."

"Onderwijs toegankelijk voor álle kinderen,"

"Te veel kinderen zitten onnodig thuis. Dat mag niet zo zijn. Op korte termijn willen we kinderen met een hoog schoolverzuim ondersteunen waar dat kan, door bijvoorbeeld afstandsonderwijs te faciliteren en doelgerichte ondersteuning via thuiszittersvoorzieningen. D66 wil elk kind een vorm van onderwijs geven. We gaan door met ons initiatiefwetsvoorstel over het leerrecht, waarin we de Leerplichtwet in de Leerwet wijzigen. We geven kinderen een leerrecht dat zo nodig afdwingbaar is. Een leerrecht is het recht van het kind op onderwijs, gericht op een zo volledig mogelijke ontplooiing van persoonlijkheid, interesses en talenten, en geestelijke en lichamelijke vermogens."

"D66 staat voor een krachtige strijd tegen het opkomende antisemitisme en het toenemende gevoel van onveiligheid voor Joodse Nederlanders. We zetten in op meer onderwijs over de holocaust, racisme en discriminatie."

"Discriminatie bestrijden we op alle fronten."

"Er moet een einde komen aan stagediscriminatie. Instellingen dragen zorg voor de eerste stageplaatsen via stagematching."

"Alle scholen onderwijzen over seksuele diversiteit en pakken lhbtiq+ discriminatie aan. We helpen docenten met vaardigheden om acceptatie te bevorderen en voor een veilige omgeving voor alle kinderen op school. Seksuele voorlichting schenkt ook aandacht aan instemming, seksuele weerbaarheid en een brede definitie van ‘seks’. De overheid ondersteunt scholen daarbij."

"Scholen mogen geen identiteitsverklaringen vragen aan leerlingen of hun ouders. De Onderwijsinspectie ziet daar strikt op toe."

"Inclusief onderwijs, toegankelijk openbaar vervoer, een inclusieve arbeidsmarkt, toegankelijke woningen, passende hulpmiddelen en de behoeften van mensen die neurodivergent zijn – bijvoorbeeld ADHD of autisme. Deze onderwerpen krijgen steeds meer aandacht, maar er is meer nodig. D66 onderschrijft het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en zet zich er vol voor in om deze rechten goed te regelen. Mensen met een handicap moeten kunnen rekenen op een gelijke uitgangspositie."

“Het ‘passend onderwijs’ heeft niet opgeleverd wat werd beloofd en moet op de schop. De behoefte van kinderen komt centraal te staan en niet meer het geld. Nieuwe scholen voor speciaal onderwijs worden mogelijk gemaakt. Het starten van speciaal onderwijs binnen het regulier onderwijs wordt ook gemakkelijker, zolang de kinderen daar profijt van hebben. We investeren in goed leerlingenvervoer voor speciaal onderwijs. Alle kinderen krijgen een leerrecht, dat hen beschermt tegen schoolbesturen die ruzie maken over waar een kind terecht kan.”

“Er is een groeiend tekort aan leraren. Het vak van leerkracht maken wij daarom veel aantrekkelijker. Docenten krijgen een hoger salaris en de lonen worden landelijk uitbetaald. Daarbij worden over de hele linie de lonen van docenten verhoogd. Bestuurders vallen voortaan onder de onderwijs-cao, want geld voor het onderwijs is niet bedoeld voor hoge beloningen of voor dure bonussen. Wij versterken ook de zeggenschap van docenten in het bestuur, onder andere door hen instemmingsrecht te geven op de begroting van scholen.”

“We investeren in goed leerlingenvervoer voor speciaal onderwijs. Alle kinderen krijgen een leerrecht, dat hen beschermt tegen schoolbesturen die ruzie maken over waar een kind terecht kan.”

“Elk kind verdient gelijke kansen, scholen mogen kinderen niet meer uitsluiten door een hoge ouderbijdrage.”

"Draag zorg voor toereikend speciaal onderwijs. Het speciaal onderwijs is een waardevol en toegankelijk onderdeel van ons onderwijsstelsel voor kinderen met een zwaardere ondersteuningsbehoefte. Onderwijs en zorg gaan hier samen, zonder bureaucratie en geschuif met budgetten. De overheid maakt er werk van dat voor deze kinderen voldoende scholen voor speciaal (primair en voortgezet) onderwijs zijn. In elke regio komt volwaardig speciaal voortgezet onderwijs op HAVO en VWO-niveau beschikbaar. Er wordt steeds gelet op de mogelijkheid van soepele terugkeer en doorstroming naar het regulier onderwijs.”

“Versterk de samenwerking tussen onderwijs, jeugdhulp en zorg. Bij een kind dat meer hulp en ondersteuning nodig heeft moet de behoefte centraal staan, zonder bureaucratie en geschuif met budgetten. We vereenvoudigen en versterken de samenwerking tussen de verschillende domeinen. Dat gebeurt onder meer via regionale infrastructuren. Professionals en bestuurders werken daarin samen aan inclusief opgroeien van 0-18-jarigen.”

"Investeren in leraren. De mensen in het onderwijs maken een belangrijk verschil in het leven van leerlingen. De beste vorm van kansengelijkheid is een goede leraar. Scholen krijgen meer ruimte om te investeren in de kennis en kunde van onderwijsteams bij het herkennen van kansenongelijkheid en het aanpakken van achterstanden."

"Het aanpakken van het lerarentekort begint bij de waardering van de onderwijsprofessional. De ChristenUnie vindt dat hiervoor gerichte en planmatige aandacht nodig is."

"Ontwikkel een planmatige aanpak voor het lerarentekort. Om het beroep van leraar aantrekkelijk te maken dient een brede aanpak te worden gevolgd. Naast een goede beloning en vermindering van de werkdruk, gaat het om loopbaanperspectieven, regie en verantwoordelijkheid voor het onderwijs en een ervaren professionele ruimte. Er komt een integraal plan van aanpak waarbij de onderwijssector en de opleidingen betrokken zijn. Richt een task force in om tempo te kunnen maken."

"Inzetten op verminderde werkdruk. De middelen die beschikbaar zijn om werkdruk te verminderen blijven beschikbaar. Scholen bepalen zelf waar het geld aan wordt besteed. Tevens moet de administratieve werkdruk van leraren drastisch verminderd worden."

"Passende beloning en aanstelling. De afspraken die gemaakt zijn in de Werkagenda bij het Onderwijsakkoord (2022) over de beloning van leraren worden uitgevoerd. Wat de aanstellingsvoorwaarden betreft blijven scholen zelf verantwoordelijk voor hun personeelsbeleid."

"Geen verplichte regionalisering van de onderwijsarbeidsmarkt. Voorstellen om de onderwijsarbeidsmarkt te regionaliseren kennen geen verplichtend karakter. De overheid stimuleert de samenwerking tussen schoolbesturen om het lerarentekort aan te pakken, maar schoolbesturen blijven zelf verantwoordelijk voor hun personeelsbeleid."

"Vergroot de zij-instroom. Geef subsidie voor opleiding of deelcertificaten zodat mensen met relevante praktijkervaring na het volgen van een verkorte opleiding het onderwijs kunnen instromen als leraar."

"Sterke schoolleiders zijn cruciaal. Een sterke schoolleider is van cruciaal belang voor het goed functioneren en de innovatiekracht van de school. Er komt een Register voor Schoolleiders in het VO, in navolging van het PO. De sector ontwikkelt dit zelf op basis van een beroepsprofiel."

"Investeer in de brede kwaliteit van opleidingen. Het is belangrijk dat lerarenopleidingen aanstaande leraren toerusten tot brede onderwijsprofessional. Het Nederlandse onderwijsstelsel kent een grote vrijheid van inrichting. Dat vraagt om vakbekwame docenten die zelf onderwijs kunnen ontwerpen en niet alleen leunen op aangereikte methoden. Het opleiden van academisch gevormde leraren voor het funderend (primair en voortgezet) onderwijs wordt verder gestimuleerd."

"Onderwijs is bij uitstek de plek om ieder talent tot bloei te brengen en te ontwikkelen tot een goede burger. Dat geldt ook voor kinderen met een beperking. We zetten ons in voor inclusief onderwijs zodat kinderen met een beperking zoveel mogelijk meedoen in het reguliere onderwijs."

"Goed en meer inclusief onderwijs is het fundament voor een betrokken samenleving, waar plek is voor eenieder, en een hoogwaardige kenniseconomie. Dat moet je dan ook stevig houden. Het CDA wil dat allereerst doen met de onderwijsinstellingen zelf, met docenten, ouders, leerlingen en studenten en geeft de besturen en scholen ruimte om onderwijs op maat voor ieder kind te kunnen realiseren. De bureaucratische top-downcultuur is dringend aan revisie toe."

“Het tekort aan leraren speelt hierbij een rol. Dat laat zich niet alleen oplossen met extra geld. Als samenleving moeten we de leraar weer steunen in waar hij of zij goed in is: onderwijzen met aandacht.”

"Het lerarentekort heeft een negatieve invloed op zowel de leerlingen als de teams die samen uit hen het beste weten te halen. Oplossingen voor dat tekort moeten daarom vooral uitgaan van de versterking van de school als team van professionals die samen uitstekende vorming en kwaliteit bieden. We stimuleren een vast dienstverband."

"Om het lerarentekort in (vooral) het PO en VO aanzienlijk terug te dringen, bieden we ruimte aan beheersbare experimenten, zoals het opleiden van zij-instromers in één jaar tot leraar PO/VO, meer mogelijkheden om bevoegd docent in het vmbo te worden, het geven van beleidsvrijheid aan PO- en VO-scholen om, waar nodig en met behoud van kwaliteit, lestabellen (tijdelijk) aan te passen én het via lokale overheden faciliteren van betaalbare woonruimte voor (aankomende) leraren in het PO en VO."

"Bijles en huiswerkbegeleiding groeien. Juist kwetsbare gezinnen die daar baat bij hebben kunnen dit vaak niet betalen. Dat vergroot de kansenongelijkheid. Elk kind moet toegang kunnen krijgen tot bijscholing, bij voorkeur binnen en door de school zelf."

"Onderwijs is bij uitstek de plek om ieder talent tot bloei te brengen en te ontwikkelen tot een goede burger. Dat geldt ook voor kinderen met een beperking. We zetten ons in voor inclusief onderwijs zodat kinderen met een beperking zoveel mogelijk meedoen in het reguliere onderwijs."

“Passend Onderwijs begrenzen; meer investeren in Speciaal Onderwijs. Kinderen met lichamelijke of mentale beperkingen moeten niet gedwongen in een gewone klas blijven zitten. Kinderen die niet mee kunnen komen moeten thuis onderwijs krijgen of naar speciale scholen.”

“Als aanzien en beloning van leerkrachten omhoog gaat, de groepen kleiner worden, de werkdruk daalt en het passend onderwijs zoveel mogelijk wordt vervangen door speciaal onderwijs, wordt het beroep van leerkracht weer een stuk aantrekkelijker waardoor er meer instroom plaatsvindt en het lerarentekort opgelost kan worden.”

“Meer eigen verantwoordelijkheid en vrijheid voor goed onderwijs bij de leerkracht.”

“Inzetten op kwaliteit door betere selectie van docenten.”

“Hogere beloning voor de leerkrachten”

“Ook kinderen uit kansarme milieus moeten via goed, algemeen toegankelijk onderwijs de mogelijkheid krijgen het beste uit zichzelf te halen.”

“Geen deelname van kinderen aan ‘pride parades’ en ‘dragqueenshows’”

“Een wettelijk verbod op transgender-propaganda op scholen en in TV-programma’s voor de jeugd en een einde aan LGBT+ campagnes vanuit overheidsinstellingen.”

“Instellen van een onafhankelijke commissie om de politieke sturing in schoolboeken te onderzoeken en zoveel mogelijk terug te dringen.”

“Het lerarentekort lossen we niet op door regionale samenwerking af te dwingen. De overheid moet zorgen voor betere financiële ondersteuning voor (bij)scholing. Vakkundige mensen die belangstelling hebben voor een baan in het onderwijs mogen niet vastlopen in een rigide systeem.”

“We creëren gelijke kansen voor alle kinderen door (…) het onderwijs inclusief te maken en religieus onderwijs niet meer te financieren, en door studeren voor iedereen bereikbaar te maken door de basisbeurs te verhogen. Zo krijgt iedereen gelijke kansen om zich te ontwikkelen.”

“Goed onderwijs staat of valt met de kwaliteit van de leraar. Het lerarentekort kan niet zomaar opgelost worden in de huidige krappe arbeidsmarkt. Wel kunnen er stappen in de goede richting worden gezet. Volt pleit voor een verhoging van de maatschappelijke positie van de leraar door het niveau van de lerarenopleiding te verhogen en het salaris tot een hierbij passend niveau op te schalen.”

“We willen een structurele investering in onderwijsregio’s om zo het onderwijs beschikbaar te houden en het lerarentekort terug te dringen.”

"We creëren gelijke kansen voor alle kinderen door kinderopvang beschikbaar te maken voor alle kinderen, ongeacht of de ouders wel of niet werken het onderwijs inclusief te maken en religieus onderwijs niet meer te financieren, en door studeren voor iedereen bereikbaar te maken door de basisbeurs te verhogen. Zo krijgt iedereen gelijke kansen om zich te ontwikkelen.”

“We willen een structurele investering in onderwijsregio’s om zo het onderwijs beschikbaar te houden en het lerarentekort terug te dringen.”

“Volt wil dat de rechten van kinderen worden gegarandeerd, waarbij toegang tot onderwijs, een veilige leefomgeving en sociale ontwikkeling voorop staan.”

“We stellen digitale leermiddelen in het onderwijs gratis beschikbaar, zodat het niet uitmaakt of de school voldoende financiële middelen en digitale kennis in huis heeft voor de aanschaf en het ook niet uitmaakt of ouders de financiële middelen hebben.”

“We zorgen ervoor dat studeren voor iedereen binnen handbereik is én blijft.”

“Er moet goed bereikbaar en beschikbaar regionaal openbaar vervoer zijn, zodat iedereen, overal in Nederland, zich met het openbaar vervoer kan verplaatsen en werk, onderwijs en zorg goed bereikbaar blijven.”

“Volt legt de focus weer op de regio en wil de regionale ongelijkheid in bereikbaarheid en toegankelijkheid van onderwijs, zorg, werk, cultuuraanbod en publieke ontmoetingsruimten aanpakken, zodat ook buiten de grote steden sterke en aantrekkelijke regio’s ontstaan met volop voorzieningen en bereikbaarheid.”

“Volt wil dat de rechten van kinderen worden gegarandeerd, waarbij toegang tot onderwijs, een veilige leefomgeving en sociale ontwikkeling voorop staan.”

“Volt vindt dat er op school aandacht zou moeten zijn voor medialessen, inclusieve geschiedenislessen (zoals o.a. over het koloniale verleden), en lessen over racisme en discriminatie. Bovendien zou op álle basis- en middelbare scholen les moeten worden gegeven over seksuele en genderdiversiteit. Op iedere school hoort inclusieve seksuele voorlichting aan bod te komen. Daarnaast pleit Volt ervoor dat kinderen respectvol om leren gaan met, nu nog, gemarginaliseerde groepen.”

“Europees burgerschap wordt in ons burgerschapsonderwijs centraal gesteld. Zo bevorderen we van jongs af aan een Europese identiteit en Europese waarden als vrijheid, gelijkheid, democratie, rechtsstaat en mensenrechten.”

“Er komt onderzoek naar institutioneel racisme binnen (…) publieke domeinen, zoals zorg, onderwijs en sport. Onderzoek moet leiden tot het bestrijden van racisme en verbeteren van de veiligheid, door middel van klachtenmechanismen en ondersteuning van antidiscriminatiebureaus.”

“Meer handelsverdragen. We voeren een proactief handelsbeleid en blijven inzetten op meer handelsverdragen met landen zoals de VS, Brazilië en Australië. We zetten in op gelijke standaarden. Dit vergroot onze toegang tot afzetmarkten en grondstoffen en voorkomt dat landen zich tot China wenden. Handelsverdragen zijn cruciaal voor het behoud van onze welvaart.”

“Waar mogelijk dragen we bij aan het bevorderen van de mensenrechten, onder meer via de Raad van Europa. We hebben aandacht voor de onderdrukking van vrijheden in landen als Iran of Belarus. We steunen vervolging en berechting van genocide en oorlogsmisdaden. We zetten ons in tegen vervolging van religieuze minderheden, zoals christenen en jezidi's in het Midden-Oosten, en maken het mandaat van de Europese speciaal gezant voor godsdienstvrijheid permanent. We hechten aan de naleving van internationaal recht en mensenrechten door onze handelspartners en laten deze meewegen in onze inzet voor ontwikkelingshulp.”

“Ontwikkelingssamenwerking wordt meer gericht op verantwoorde groei van landen; het moet bijdragen aan de duurzame ontwikkeling en het verbeteren van sociaal-economisch perspectief. We letten scherp op effectiviteit; belastinggeld moet goed worden besteed. Meer impact kan worden bereikt door ons langduriger te richten op een beperkt aantal landen. De hulp kan sterker worden gericht op gebieden waar Nederland een bijzondere kennispositie heeft, zoals voedselproductie en watermanagement. Bijdragen aan noodhulp, zoals bij aardbevingen en overstromingen, blijven bestaan.”

“In het beleid blijven we aansluiting zoeken bij initiatieven vanuit de Nederlandse samenleving en hun directe relaties met ontwikkelingslanden. Dit is ook van belang voor het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in de samenleving.”

“Universele mensenrechten. De universele rechten van de mens zijn en blijven een hoeksteen van onze internationale inzet. We voeren daarom een ambitieus en effectief mensenrechtenbeleid. We wegen de mensenrechtensituatie sterk mee in al onze inzet, bilateraal en multilateraal. We zijn transparant in de afwegingen die we maken in de samenwerking met bijvoorbeeld autocratische staten of wanneer we wapens leveren aan democratieën. We zetten ons in voor het naleven van het VN-Kinderrechtenverdrag.”

“Een sterke civil society. Ter bevordering van mensenrechten en democratie steunen we het maatschappelijk middenveld wereldwijd. Ngo’s, democratische vakorganisaties, activisten en mensenrechtenverdedigers zijn vaak de enigen die intern een dam kunnen opwerpen tegen aantasting van de rechtsstaat en het afglijden naar dictatuur. Ook beschermen we het recht op protesteren, en steunen we initiatieven die de democratische deelname van jongeren aanmoedigt. Nederlandse ambassades en maatschappelijke organisaties rusten we beter toe om hen te ondersteunen en we trekken hiervoor meer middelen uit. We gaan in onze inzet sterk af op hun inschatting van wat ter
plaatse effectief is. Gezien de conclusies van mensenrechtenorganisaties zoals Human Rights Watch en Amnesty International, ondersteunen wij het uitvaardigen van arrestatiebevelen voor verdachten van misdaden tegen de menselijkheid die gepleegd zijn door sleutelfiguren binnen autoritaire regimes.”

“Ontwikkelingsbudget op peil. We besteden minstens 0,7% van ons bruto nationaal inkomen aan internationale samenwerking, conform de internationale norm. We zorgen voor meer zekerheid over het budget dat werkelijk aan internationale samenwerking ten goede komt, en voorkomen zo de huidige praktijk dat ieder jaar een fors en wisselend deel uit het budget wordt besteed aan andere doelen, zoals de eerstejaarsopvang van asielzoekers in Nederland. Het budget ontwikkelingssamenwerking wordt daarom losgekoppeld van fluctuaties in het budget voor asielopvang. Klimaatsteun voor ontwikkelende landen en compensatie voor klimaatschade komen uit additioneel klimaatbudget, niet uit het internationale samenwerkingsbudget. Binnen de EU ijveren we voor een solidariteitspact waarin wordt vastgelegd dat lidstaten niet alleen hun defensie-uitgaven, maar ook de bestedingen aan internationale samenwerking, internationale klimaatsteun en compensatie voor klimaatschade laten stijgen totdat de EU en de lidstaten aan de internationale afspraken voldoen. Zo dragen we bij aan het aanpakken van de grondoorzaken van conflicten, instabiliteit en gedwongen migratie. We moedigen aan dat Nederlandse en Europese bedrijven bijdragen aan ontwikkeling van arme landen, maar we stoppen met het beleid ontwikkelingsgeld in te zetten om het Nederlands bedrijfsleven te spekken. We geven alleen ongebonden hulp.”

“Geen economische zonder sociale ontwikkeling. We voeren om sociale ontwikkeling te bevorderen een breed en geïntegreerd beleid, met internationale samenwerkingsmiddelen als belangrijk instrument. Belangrijke prioriteiten waar we via die brede inzet aan willen bijdragen zijn: armoedebestrijding en versterking van de positie van vrouwen en LHBTQIA+-mensen (incl. seksuele en reproductieve rechten) en andere gemarginaliseerde groepen; voedselzekerheid, aanpassing aan klimaatverandering en hernieuwbare energie; opvang en perspectief voor vluchtelingen en humanitaire hulp om tegemoet te komen aan de toenemende noden wereldwijd. We trekken lessen uit decennia ontwikkelingswerk: we zetten in op maximale effectiviteit, verminderen de versnippering en letten scherper op onbedoelde neveneffecten van ontwikkelingsprojecten. We streven naar bredere coalities: overheid, maatschappelijke spelers, bedrijven en andere stakeholders werken samen om maximale synergie te creëren voor ontwikkelingsdoelen.”

"(Inter)nationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzame handel. Bedrijven worden geacht te opereren binnen de grenzen van onze planeet en te voldoen aan mensen- en kinderrechten verdragen. Om bedrijven te stimuleren meer inzicht te krijgen in hun waardeketens en eventuele misstanden daarin te voorkomen, komt er een Nederlandse wet voor internationaal duurzaam en verantwoord ondernemen. Deze wet dient in lijn te zijn met de door de OESO opgestelde richtlijn voor de zorgplicht van bedrijven. Dat doen we door de initiatiefwet waar het parlement zich momenteel over buigt zo snel mogelijk aan te nemen. Ook zetten we ons in voor vooruitstrevende Europese regelgeving op dit gebied. We stoppen met fossiele exportsteun en diplomatieke steun aan fossiele projecten. De EU bevordert dat bedrijven die EU-steun ontvangen verduurzamen. We blijven ons ervoor inzetten dat de EU uit het Energiehandvestverdrag stapt. Daarnaast voert Nederland nationale IMVO-wetgeving invoeren om bedrijven te verplichten de schadelijke impact op mensenrechten en kinderrechten aan
te pakken. Deze wetgeving moet in lijn zijn met internationaal afgesproken normen van de OESO en de Verenigde Naties. Er mogen geen uitzonderingen zijn voor bepaalde bedrijfssectoren, zoals de financiële sector.””

“Afschalen diplomatieke betrekkingen met sharia-landen en eisen aan diplomaten”

“Volledige stop op ontwikkelingshulp. Geen minister voor Ontwikkelingshulp meer”

“Bindend referendum over Nexit”

“We komen onze afspraken met internationale organisaties als de VN, NAVO en EU natuurlijk na, maar leggen onze focus op doelgerichte ontwikkelingssamenwerking met landen waarmee we een speciale relatie hebben of kunnen onderhouden.”

“Voorop staat het lokale eigenaarschap van regio’s en landen waar BBB ontwikkelingssamenwerking voorziet. Het versterken van de zelfredzaamheid in de lokale en regionale context staat voorop. Het gaat erom dat onze hulp zich niet richt op wat wij vinden dat ze nodig hebben, maar dat we de vraag stellen, wat zij nodig hebben om aan een leefbaardere toekomst te bouwen.”

“De EU zet zich in voor de versterking van de rechtsstaat en democratie, vrije media en mensenrechten. Zulke grondrechten dienen in alle EU-landen gewaarborgd te zijn. Landen die hieraan tornen kunnen niet langer rekenen op EU-subsidies. We steunen bestraffing van corruptie en mensenrechtenschendingen met bijvoorbeeld Europese sancties. Er komt een bindend mechanisme om toezicht te houden en jaarlijks verslag uit te brengen over de staat van democratie en eerbiediging van de rechtsstaat in de EU-lidstaten.”

“Als de EU handelsakkoorden gaat sluiten, moeten die gericht zijn op een groene economie en verbetering van de positie van kwetsbare mensen. Daarbij horen bindende en afdwingbare afspraken over duurzaamheid, biodiversiteit, klimaat, mensenrechten en dierenwelzijn.”

“Bij onderhandelingen met ontwikkelingslanden eisen we dat maatschappelijke organisaties, inheemse volken en vakbonden uit die landen een sterke stem krijgen. Geen besluiten over hen, zonder hen.”

“Minimaal 1% van ons bruto nationaal inkomen (bni) wordt besteed aan ontwikkelingssamenwerking. Het deel dat wordt toegewezen aan Least Developed Countries, zoals gedefinieerd door OESO, wordt verhoogd.”

“Er komt extra aandacht voor de positie van kwetsbare groepen zoals vrouwen en meisjes. Nu leiden zij vaak een leven in dienst van de ander: de echtgenoot, familie, een (groot) gezin of het huishouden. Zij krijgen meer grip op hun eigen leven als ze meer perspectieven en keuzevrijheid hebben. Dat wordt gerealiseerd door beter en toegankelijker onderwijs, krachtige lokale gemeenschappen en versterking van de rechten van vrouwen en meisjes.”

“In het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid komen ook duidelijke doelen voor het bereiken van kwetsbare jongeren zoals LHBTIQA+-jongeren, jongeren met een beperking en etnische of religieuze minderheden. Er wordt ook geïnvesteerd in sociale programma’s die zich richten op fysieke veiligheid en mentaal welzijn van kinderen en jongeren.”

“We betrekken burgers bij onderhandelingen, besluitvorming en uitvoering op het gebied van (internationaal) klimaatbeleid. Met name vrouwen, jongeren, inheemse gemeenschappen en lokale maatschappelijke organisaties in ontwikkelingslanden spelen een cruciale rol in de strijd tegen klimaatverandering, maar hebben nog steeds geen gelijkwaardige of betekenisvolle plek aan tafel. Voor effectieve en duurzame besteding van internationale klimaatgelden is het cruciaal dat deze groepen direct worden betrokken bij beleidsvorming en besteding van middelen.”

“We pleiten voor blijvende inzet op seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, vanwege het recht op zelfbeschikking en voor de positie van vrouwen en meisjes. “

“Voldoende budget is noodzakelijk voor het halen van de ontwikkelingsdoelen. D66 stelt daarom het structurele budget voor ontwikkelingssamenwerking gelijk aan de internationale norm van 0.7 procent van het Bruto Nationaal Inkomen. Er komt een maximum op het bedrag aan ODA-geld dat kan worden ingezet voor de opvang van asielzoekers binnen Nederland.”

“Door klimaatverandering zal het aantal natuurrampen de komende jaren toenemen. Binnen het budget verhogen we de bijdrage aan humanitaire noodhulp als redmiddel voor mensen in de meest erbarmelijke omstandigheden bij conflictsituaties, gezondheidscrises of natuurrampen.”

“Internationale organisaties zoals de Verenigde Naties blijven belangrijk voor het bieden van noodhulp, daarnaast zal meer worden ingezet op noodhulp via lokale organisaties. Nederland zal daarnaast ook andere donoren in de EU en VN aansporen om meer bij te dragen aan acute noodhulp en wederopbouw. “

“We bieden perspectief met onderwijs en werk. Door het aanpakken van grondoorzaken, zoals slecht bestuur, gebrek aan scholing en inkomen, kunnen we armoede, ongelijkheid, ‘gedwongen migratie’ en conflict bestrijden.”

“We zetten in op toegang van kwetsbare groepen tot drinkwater en sanitaire voorzieningen.”

“Wij zetten ons in voor eerlijke internationale handel en blijven ons verzetten tegen handelsverdragen met exclusieve privileges voor buitenlandse bedrijven. Het is oneerlijk om van onze boeren te eisen dat ze verduurzamen, terwijl de grenzen openstaan voor niet-duurzame producten uit het buitenland. Het Mercosur-verdrag wijzen wij af. Internationaal zetten we ons in voor een belasting op financiële transacties en afspraken om belastingontwijking verder tegen te gaan. Zo kunnen we ook uitbuiting van arme landen helpen voorkomen.”

“We zijn voor internationale samenwerking, gebaseerd op het Handvest van de Verenigde Naties, waarbij de mensenrechten altijd voorop staan. We streven naar een nieuwe internationale veiligheidsstructuur onder leiding van de VN, waarin alle landen vertegenwoordigd zijn. De NAVO moet niet meer uitbreiden en ook niet opereren als een agressieve interventiemacht. Dit werkt militarisering in de hand, waar niemand anders dan de militaire industrie van profiteert.”

“We zijn voor internationale samenwerking, gebaseerd op het Handvest van de Verenigde Naties, waarbij de mensenrechten altijd voorop staan. We streven naar een nieuwe internationale veiligheidsstructuur onder leiding van de VN, waarin alle landen vertegenwoordigd zijn. De NAVO moet niet meer uitbreiden en ook niet opereren als een agressieve interventiemacht. Dit werkt militarisering in de hand, waar niemand anders dan de militaire industrie van profiteert.”

“We bieden noodhulp en ontwikkelingshulp, waar en wanneer dat nodig is. Ontwikkelingsgeld moet terechtkomen in de ontwikkelingslanden zelf: voor betere zorg, onderwijs, infrastructuur en de economie. Daarmee worden tevens de armoede en de migratie teruggedrongen. We steunen landen in natuurbescherming en bestrijding van klimaatopwarming. Ontwikkelingshulp geven we niet aan corrupte regimes die de mensenrechten schenden, maar aan betrouwbare organisaties in die landen.”

“We geloven dat alle mensen op aarde naar Gods beeld zijn geschapen en dat maakt dat we verbonden zijn met het lot van mensen buiten onze landsgrenzen. Nederland blijft actief bijdragen aan vrede en recht in de wereld. We investeren in ontwikkelingssamenwerking om armoede en onrecht te bestrijden. […]”

“Kom op voor mensenrechten en menselijke waardigheid. Dit moet de kern zijn van ons buitenlands beleid. Nederland blijft een actieve en betrouwbare partner in de internationale gemeenschap en multilaterale fora. Nederland neemt hierin een leidende rol in het adresseren van mensenrechtenschendingen en het tegengaan van straffeloosheid. Idealiter in samenwerking met landen binnen en buiten de Europese Unie om meer draagkracht te creëren voor instrumenten die mensenrechtenschendingen onderzoeken en berechten. “

“Reserveer meer geld voor ontwikkelingssamenwerking. Nederland moet 0,7% van het bruto nationaal inkomen (BNI) gaan uitgeven uit aan ontwikkelingssamenwerking. In Europees verband is de ChristenUnie er alert op dat ontwikkelingsfondsen niet worden aangewend voor militaire uitgaven. Uitgaven voor de opvang van asielzoekers of het stimuleren van de Nederlandse handel zouden niet meer ten koste moeten gaan van het budget voor ontwikkelingssamenwerking.”

“Geef prioriteit aan de armste landen. De ChristenUnie wil dat in elk geval 50% van het ontwikkelingsbudget wordt besteed aan verbetering van de leefomstandigheden in landen met de grootste armoede en achterstanden. Dat betekent een duurzaam commitment met die landen en het ondersteunen bij het opzetten of vormgeven van sociale vangnetten in deze landen, met speciale aandacht voor de meest gemarginaliseerde groepen, zoals mensen met een beperking. Om deze groepen te bereiken kijken we nadrukkelijk ook naar religieuze actoren die in die gemeenschappen een belangrijke rol spelen.”

“Ga geweld tegen vrouwen en kinderen tegen. Wereldwijd is er veel (seksueel) geweld tegen vrouwen en kinderen, zoals vrouwenbesnijdenis, kindhuwelijken en (online seksuele uitbuiting). Nederland blijft zich inspannen om geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld tegen te gaan.”

“Ga kinderarbeid tegen. Bestrijding van kinderarbeid betekent versterken van kinderrechten. Nederland investeert in child labour free zones en sociale vangnetten voor weeskinderen.”

“Bied perspectief voor jongeren. Veel jongeren groeien op zonder perspectief op een menswaardig bestaan en toekomst. Daarom blijft de ChristenUnie zich inzetten voor onderwijs en werkgelegenheid, met name voor meisjes, in die landen waar de toekomst voor jongeren onzeker is.”

"Daarnaast streven we ernaar om de investeringen in ontwikkelingssamenwerking weer naar het niveau van 0,7% van het BNI te brengen."

“Geloofsvrijheid is een speerpunt van ons buitenlandbeleid. Wij bouwen door aan een internationale coalitie tegen geloofsvervolging. Christenen vormen wereldwijde meest vervolgde groep gelovigen. Het beschermen van mensenrechten, waaronder geloofsvrijheid, vrijheid van meningsuiting en gelijke rechten voor LHBTIQ+’ers, is een speerpunt van ons buitenlandbeleid. Wij bouwen door aan een internationale coalitie tegen elke vorm van vervolging en ongelijke behandeling. De positieve ontwikkelingen van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties blijven wij monitoren, zowel landelijk als wereldwijd.”

“Internationale verdragen opzeggen die onze beleidsvrijheid inperken, zoals het VN-vluchtelingenverdrag dat ons dwingt tot het opnemen van migranten.”

“Een intelligente uittreding uit de Europese Unie. In hetzelfde licht moet de betrokkenheid van Nederland bij andere internationale organisaties (EVRM, WEF, WHO, NAVO) worden herzien.”

“Het Nederlands belang voorop: ‘trade, not aid’.”

“Stoppen met subsidies aan non-gouvernementele ontwikkelingshulporganisaties.”

“een handels- en ontwikkelingsbeleid waar, in nauwe samenwerking met lokale (religieuze) organisaties, juist de allerarmsten van profiteren.”

“Binnen het ontwikkelingsbeleid moet de ondersteuning van de allerarmsten en meest kwetsbaren (zoals weduwen, kinderen en mensen met een beperking) voorrang hebben. Een belangrijk aandachtspunt is een rechtvaardige inkomensverdeling binnen en tussen landen.”

“Genderbeleid mag niet gaan om verspreiding van een ideologie die verschillen tussen man en vrouw ontkent of kleine minderheden als uitgangspunt neemt. Het gaat om zaken als het tegengaan van geweld tegen vrouwen en meisjes (inclusief ‘gendercide’) en het toerusten van vrouwen in economisch opzicht.”

“We versterken multilaterale internationale organisaties zoals de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en de Verenigde Naties (VN), mede door een evenredige vertegenwoordiging voor alle geografische regio’s te garanderen.”

“Natuur- en mensenrechten zijn leidend in het handelsbeleid. Dit betekent dat we als EU geen vrijhandelsverdragen sluiten waarbij deze rechten worden geschaad, zoals het Mercosur-verdrag. Hierom is Volt mede-initiatiefnemer van de wet Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.”

“We voeren de mensenrechtentoets uit op alle nieuwe beleidsmaatregelen, ook op het gebied van economie en buitenlandse zaken.”

“De EU is een unie waarin de bescherming van mensenrechten centraal staat, waar waarden het uitgangspunt zijn. Volt wil minder mooie woorden en meer actie: Nederland koppelt de bescherming van mensenrechten en grondrechten altijd en overal aan beleid. Of het nu gaat om de bescherming van lhbtiq+’ers, vrouwen en meisjes, of om het aangaan van handelsrelaties als Nederland of als EU: mensenrechten staan voorop.”

“De overheid houdt zich aan haar eigen regels. Om effectieve controle van de overheid te garanderen zorgt de overheid voor goede en open informatievoorziening aan de Tweede Kamer en de samenleving. We steunen goed en open publiek debat en een sterk maatschappelijk middenveld.”

“Meer participatie van burgers. Als groepen mensen gemeentelijke taken willen overnemen en daarvoor een goed plan hebben, dan wordt dat mogelijk. Daartoe wordt het uitdaagrecht in de wet opgenomen. Dit geldt ook voor provincies en waterschappen. Om mensen meer betrokken te maken bij de totstandkoming van beleid, komen er voor specifieke onderwerpen burgerfora.”

“We kennen grote waarde toe aan burgerschapsvorming in alle niveaus van het onderwijs. Alle leerlingen dienen mee te krijgen wat het betekent om – vanuit een eigen overtuiging – te leven in een democratische rechtsstaat. Dit vraagt om respectvol omgaan met andere meningen en overtuigingen. Leerlingen zouden op de middelbare in aanraking moeten komen met de volksvertegenwoordiging; dat kan op nationaal niveau maar zeker ook op lokale en regionale schaal.”

“Bij burgerschap hoort ook dat men leert dat mensen in Nederland onderdeel zijn van een gemeenschap, met rechten, plichten en verantwoordelijkheden. Wij vinden het goed dat jongeren leren het belang van deze gemeenschappen in te zien en dat zij in een vroeg stadium worden gestimuleerd hierin een actieve rol te spelen. Dat kan door het vervullen van een maatschappelijke stage of het doen van vrijwilligerswerk.”

“Jongeren die achttien worden en de stemgerechtigde leeftijd bereiken, worden daarmee een volwaardig burger van ons land. Om het besef daarvan te verdiepen en de betekenis te markeren, worden zij op een aansprekende manier geïnformeerd over de rechten en plichten van het democratisch burgerschap en van de betekenis en de ontwikkeling daarvan. De ingrediënten worden aangereikt door een onafhankelijke commissie wetenschappers, met speciale aandacht voor de Grondwet en de geboortepapieren van Nederland.”

“De stem van het kind moet worden gehoord en meegewogen in alle besluiten die over het kind en het gezin gaan. Om te komen tot afspraken die aansluiten bij de dagelijkse praktijk, is actieve betrokkenheid van kinderen, jongeren en hun omgeving en samenwerking met het werkveld en met de lokale overheden cruciaal. De juridische positie van het kind wordt versterkt.”

“Een overheid voor iedereen. De overheid is bedoeld om een vrij, waardig en zeker bestaan te garanderen. Daarvoor is het van belang dat ze haar burgers begrijpt. Om goed beleid te maken, wordt voortaan uitgegaan van de ervaringskennis van de mensen om wie het gaat. Niet langer voor hen zonder hen. Mensen die ervaringsdeskundige zijn, worden ingezet door de overheid om betaald gevraagd en ongevraagd advies te geven. Waar mogelijk worden zij begeleid naar een bepaalde functie in de relevante sector. Ook worden korte- en langetermijneffecten van beleid getoetst op de positie van vrouwen, LHBTQIA+-mensen, mensen met een beperking, mensen met een migratieachtergrond en jongeren en toekomstige generaties.”

“Politiek die ook voor jongeren werkt. Vooral voor jongeren zijn onze sociale grondrechten zoals kwalitatief goed onderwijs, een fijne en prettige leefomgeving of een eigen woning lang geen vanzelfsprekendheden meer. Omdat we zien hoe een stapeling van problemen bij veel jongeren tot een uitgesteld leven leidt, gaan we een Nationale Jeugdstrategie ontwikkelen, waarover de premier regie voert als coördinerend bewindspersoon. Ook willen we de betrokkenheid van jongeren bij de politiek vergroten. Dat doen we onder meer door de stemgerechtigde leeftijd te verlagen naar zestien jaar. En we gaan actieve campagnes uitrollen om de verkiezingsopkomst van jongeren en
andere ondervertegenwoordigde groepen te vergroten. Ook verhogen we de subsidie voor (politieke) jongerenorganisaties zodat jongeren niet alleen vaker gaan stemmen, maar ook gestimuleerd worden om zelf actief te worden. Ook voeren we een jeugdparlement in naar Vlaams voorbeeld en ondersteunen we lokale overheden met het opzetten van jongerenraden."

Geen treffers.

“Input van jongeren wordt serieus genomen. Vooraf wordt bepaald wat er met hun input gebeurt.”

“Er worden meer burgerberaden ingevoerd, waarin door loting geselecteerde dwarsdoorsneden van de Nederlandse bevolking serieus gaan meepraten en meebeslissen over belangrijke nationale kwesties, als aanvulling op en verrijking van de huidige parlementaire democratie.”

“Bij raadplegingen van burgers en belanghebbenden is er borging dat ook de stem van toekomstige generaties, dieren en natuur wordt gehoord.”

“De politiek maakt keuzes die een grote impact hebben op de toekomst van jongeren. De kiesgerechtigde leeftijd wordt daarom verlaagd naar 16 jaar en daarvoor worden de Grondwet en de Kieswet aangepast.”

“Er wordt geïnvesteerd in organisaties die zich inspannen om jongerenparticipatie, ervaringsdeskundigheid en de ondersteuning van jongvolwassenen in kwetsbare omstandigheden mogelijk te maken, en om ze een vaste en gelijkwaardige plek aan de tafel te geven om mee te praten en mee te beslissen.”

“Op alle overheidsniveaus onderzoeken we in hoeverre de inwoner centraal staat bij beleidsvorming en besluitvorming. Hierbij is specifiek aandacht voor jongeren.”

“We breiden het stemrecht uit naar zestien- en zeventienjarigen.”

“We maken meer structurele middelen vrij voor jongereninspraak via bijvoorbeeld jongerenfora. Hierbij besteden we extra aandacht aan de toegankelijkheid van deze vormen van inspraak.”

“We onderwerpen de gevolgen van elke politieke keuze aan een generatietoets. Om deze toets kracht bij te zetten, voeren we een wet op het welzijn van toekomstige generaties in voor toekomstgericht bestuur.”

“We ontwikkelen een nationale jeugdstrategie om de volgende generatie goed in de startblokken te zetten. Hierin brengen we alle problemen van jongeren in kaart, zodat de betrokken ministeries ze bij de bron kunnen aanpakken.”

“We stellen een Ombudsman voor toekomstige generaties aan die opkomt voor hun belangen en de juridische gevolgen van de generatietoets uit kan werken.”

“Ook komt er een Kamercommissie voor de toekomst. Deze reageert op de jaarlijkse toekomstverkenning van de regering en komt met adviezen en voorstellen voor toekomstgericht beleid. Op deze manier worden langetermijnkeuzes ook binnen het parlement gehandhaafd.”

"Er zal ingezet worden op het aanpakken van de problemen binnen de politie zoals pestgedrag, racisme, willekeur, seksisme en agressie. Het demonstratierecht wordt gewaarborgd."

“Artikel 23 van de Grondwet gaat op de schop. De vrijheid om een school te stichten mag geen vrijbrief zijn om jongeren uit te sluiten. Elke school dient iedere leerling of docent in principe te accepteren. Levens- of geloofsovertuiging mag hierbij geen rol spelen. Op elke school krijgen kinderen les over de waarden, de rechten en plichten die gelden in onze samenleving.”

“We willen Nederland radicaal democratiseren. Niet politici maar burgers horen het laatste woord te hebben. Te vaak zien we bestuurders dingen doen waar mensen nooit voor hebben gekozen. De bevolking krijgt het recht om de politiek terug te fluiten, op het moment dat die besluiten neemt die mensen echt niet willen. Een bindend en correctief referendum op nationaal, provinciaal en lokaal niveau is een speerpunt van onze partij. Ook als internationale verdragen worden gesloten die onze eigen soevereiniteit raken, worden die in een referendum aan de bevolking voorgelegd. Het recht van mensen om te demonstreren mag niet door restrictief overheidsbeleid belemmerd worden.”

“Versterk de kinderrechten. Nederland onderschrijft het derde facultatieve protocol bij het verdrag voor de rechten van het kind, dat kinderen het recht geeft om naar het Kinderrechtencomité te stappen.”

"De overheid zal beter functioneren als burgers worden gezien als deel van de oplossing in plaats van als een probleem. Nodig is een openbaar bestuur dat handelt vanuit vertrouwen."

“We willen goed burgerschapsonderwijs versterken op onze scholen en in het middelbaar beroepsonderwijs. Niet alleen in de vorm van meer kennis over democratie en rechtsstaat, maar juist ook over omgaan met verschillen en
denken vanuit gemeenschappelijke belangen. Zo leren we kinderen en jongeren op een respectvolle manier om te gaan met verschillende opvattingen en diverse leefwerelden. Burgerschap wordt een volwaardig vak met heldere leerdoelen en een bijpassend toetsingskader.”

“We geven volop ruimte aan goede ideeën uit de samenleving. Burgerinitiatieven juichen we toe. Het uitdaagrecht wordt als specifieke vorm van participatie wettelijk vastgelegd.”

Geen treffers.

“Burgers en ondernemers moeten al in een vroeg stadium betrokken worden bij het opstellen van beleid. Hoe meer betrokkenheid aan de voorkant, hoe minder tegengas bij de uitwerking. Dat geldt ook voor duurzame energieprojecten.”

“Er moet een permanent burgerberaad op Europees niveau komen om de stem van inwoners in Brussel te vergroten. Dit orgaan is verantwoordelijk voor het organiseren van burgerberaden over Europese thema’s, waarin inwoners vanaf zestien jaar zwaarwegende aanbevelingen over allerlei zaken kunnen doen aan o.a. het Europees Parlement.”

“Die stem vergroten we door de stemgerechtigde leeftijd te verlagen van achttien naar zestien jaar. Het is belangrijk dat juist jongeren eerder kunnen en mogen meedenken en stemmen over beleid.”

“We verstevigen de generatietoets door er een verplichte verantwoording aan toe te voegen. De generatietoets toetst de langetermijneffecten van beleid, zodat we weten wat de gevolgen zijn over tien, twintig en dertig jaar. Volt wil dat de regering actief verantwoording aflegt over de langetermijneffecten van nieuwe weten regelgeving. De generatietoets is hét middel om de gevolgen van ons beleid op toekomstige generaties, die nu geen stem hebben, in kaart te brengen.”

“Toepassing van HALT-straffen ook voor jongeren onder de twaalf jaar. HALT krijgt meer mogelijkheden om informatie, zoals onderwijsdossiers, in te zien.”

“We verhogen de maximale straffen in het jeugdstrafrecht. Ook passen we vaker het volwassenenstrafrecht toe bij 16- en 17-jarigen die zeer ernstige gewelds- en zedenmisdrijven plegen. We voeren ook een verplichte zogenaamde SCIL-test in bij jongeren die hun eerste delict plegen. Hierdoor worden jongeren met een licht verstandelijke beperking sneller herkend, zodat we gerichte maatregelen kunnen treffen om recidive te voorkomen. Geharde jeugdigen die een prominente rol hebben in een crimineel netwerk kunnen in een regime voor volwassenen worden geplaatst om zo beter toezicht te kunnen uitoefenen.”

“We bevorderen ouderparticipatie bij het doorbreken van crimineel gedrag van hun kinderen. Ouders die hardnekkig weigeren te participeren krijgen een bestuurlijke boete. Preventie krijgt een sterke rol om dit te voorkomen.”

“We sluiten geen penitentiaire inrichtingen en ook geen jeugdinrichtingen. Het is essentieel om genoeg cellen te hebben in plaats van een tekort aan cellen.”

“Het beveiligingsniveau van jeugdinrichtingen wordt verhoogd. Ook krijgen jeugdinrichtingen een Bureau Inlichtingen en Veiligheid.”

“De toepassing van mediation in strafzaken en herstelbemiddeling wordt gestimuleerd. Dit draagt bij aan de verwerking, waardoor betrokkenen de gebeurtenissen beter achter zich kunnen laten. De toegankelijkheid voor slachtoffers en verdachten tot deze voorzieningen wordt verder ontwikkeld. Professionele mediators krijgen een plaats in de justitiële keten.”

“Onze aanpak is mensgericht. Dit betekent ook: aandacht voor slachtoffers. Zij willen gehoord worden en verwachten een snelle behandeling van hun zaak. We zetten ons in voor voldoende, passende en bereikbare opvangplaatsen voor slachtoffers van geweld achter de voordeur, waaronder kinderen, en verbeterde bereikbaarheid van hulplijnen."

“Mediation en herstelrecht als oplossing. We investeren in professionele mediators en geven ze een plaats in de justitiële keten. Met herstelrecht kunnen slachtoffer en dader onder professionele begeleiding werken aan het herstellen van de materiële of immateriële schade die het slachtoffer van een misdrijf is aangedaan.”

“Jongerenrechtbanken op scholen en wijkrechtspraak. Door leerlingen hun problemen zelf onderling op te laten lossen is de kans op herstel van de beschadigde relaties het grootst. Daarom gaan we jongerenrechtbanken structureel inzetten en uitbreiden. De succesvolle voorbeelden van wijkrechtspraak gaan we introduceren in buurten waar dit kan bijdragen aan meer leefbaarheid en veiligheid.”

“Herhaling voorkomen bij jonggestraften. Jonggestraften worden nu te vaak naar de gevangenis gestuurd, waar zij door gebrek aan begeleiding snel in recidive vervallen. We gaan jeugdstraffen daarom anders vormgegeven: voor alle jonggestraften stelt de rechter een individueel Jeugdstraf en Herstelplan vast. Dat plan bestaat uit een combinatie van straf, resocialisatiemaatregelen en herstelrecht. Bij het opstellen van het plan worden alle relevante partijen betrokken: reclassering, ouders, kinderbescherming, onderwijs, en specialistische jongerenwerkers.”

“Kleinschalige detentievormen. Kleinschalige detentievormen krijgen de voorkeur boven megagevangenissen. Zo kunnen we beter differentiëren in het niveau van beveiliging en krijgen gedetineerden de begeleiding die zij nodig hebben. Met name bij jongeren is dit essentieel.”

“Vanaf 14 jaar altijd volwassenstrafrecht toepassen bij zeden en geweldsdelicten”

Geen treffers.

“Het voorkomen van criminaliteit wordt de eerste prioriteit. Er wordt daarom geïnvesteerd in kansengelijkheid en aandacht voor de oorzaken van criminaliteit. Lokale overheden krijgen meer budget voor gerichte ondersteuning aan ouders met kinderen die dreigen af te glijden, bij voorkeur door professionals in wie de jongeren in kwestie zich kunnen herkennen.”

“In het strafrecht verdienen jongeren extra aandacht. Samenwerking met Jeugdzorg is essentieel voor opvang en slachtofferhulp. Wanneer een jongere wel in de gevangenis terechtkomt, is het belangrijk om vanaf de eerste dag te werken aan de terugkeer in de samenleving. Hierbij is het belangrijk dat er aandacht is voor een warme overdracht bij de overgang van binnen naar buiten. Dit voorkomt recidive en dakloosheid.”

“Het ingrijpen door de jeugdbescherming is een van de ingrijpendste maatregelen die de overheid kan doen achter de voordeur van mensen. Om die reden zouden kinderen en ouders een betere vorm van rechtsbescherming moeten krijgen. D66 wil daarom gesubsidieerde rechtsbijstand voor zowel ouders als kinderen die met jeugdbescherming in aanraking komen, zodat zij begeleid kunnen worden door gespecialiseerde juristen en hun rechten beter worden beschermd.”

“De rechter is niet altijd de beste uitweg voor het oplossen van problemen, ook niet in het strafrecht. D66 wil dan ook de HALT-aanpak introduceren voor jongvolwassenen, omdat de kans dat zij opnieuw een strafbaar feit plegen daardoor aanzienlijk lager wordt. In sommige gevallen kan herstelbemiddeling of mediation passender zijn dan een rechterlijke uitspraak. Deze kunnen bijdragen aan het verlagen van recidive en het vergroten van het gevoel van genoegdoening voor slachtoffers en maatschappij.”

“Tijdens de uitvoering van de jeugdbeschermingsmaatregel krijgt de rechter de ruimte om de situatie van het kind en de ouders te beoordelen en beiden een plek te geven in de uiteindelijke afweging. Uitgangspunt daarbij is om een kind op te laten groeien in diens eigen huis, bij (één van) de eigen ouder(s). Om dat te bewerkstelligen, moeten ook onorthodoxe maatregelen bekeken worden, zoals het tijdelijk uit huis plaatsen van een ouder in plaats van het kind. Ook zou er bij de uitspraak meer aandacht moeten zijn voor eventuele andere problemen in het gezin. Vaak is er sprake van multiproblematiek. Een rechter moet ook daar dwingend op kunnen ingrijpen, om samen met de jeugdbescherming echt door te pakken en de oorzaak van de onveiligheid te verhelpen.”

“Uit onderzoek blijkt dat kwetsbare jongeren een gemakkelijk slachtoffer zijn voor criminelen in de mensenhandel. Het is belangrijk dat professionals in de jeugdhulpverlening zich bewust zijn van de essentiële rol die zij spelen bij het signaleren en helpen van slachtoffers. D66 vindt dat het onderwerp mensenhandel een structurele plek moet krijgen binnen de taakopdracht van jeugdhulporganisaties.”

“We gaan omgangsregelingen bij ‘vechtscheidingen‘ beter handhaven. Bij problemen in de omgang is eerder ingrijpen nodig, zodat de ene ouder de kinderen niet ongestraft kan weghouden bij de ander. “

Geen standpunten op dit thema.

“Herstelrecht wettelijk verankeren. Het recht van slachtoffers en daders van delicten om een herstelrechtelijk traject aan te vragen, wordt uitgebreid en wettelijk verankerd. Geschonden relaties of de negatieve gevolgen van het delict worden zo waar mogelijk hersteld. Daarbij is wederzijdse instemming vereist.”

“Zorgvuldig omgaan met positie slachtoffer. De nieuwe positie van het slachtoffer in het strafrecht knelt met de onschuldpresumptie van de verdachte. De stem van het slachtoffer blijft belangrijk, gelet op de functies van het strafrecht, maar is pas relevant als de schuld is vastgesteld en de straf moet worden bepaald. Daartoe kan een tweefasenproces worden overwogen.”

“Een goede aanpak huiselijk geweld. Jaarlijks zijn zo’n 200.000 volwassenen en kinderen slachtoffer van ernstig huiselijk geweld; de meest omvangrijke vorm van geweld in Nederland. Vrouwen zijn ruim vijf keer vaker dan mannen slachtoffer van structureel geweld door een partner of ex-partner. Om dat te keren, willen wij laagdrempelige plekken om geweld te melden, bescherming voor slachtoffers, gezinsgerichte ondersteuning en voldoende passende, bereikbare opvangplaatsen voor slachtoffers van huiselijk geweld. Ook willen we dat politie en wijkteams investeren in kennis en samenwerking.”

“Oog voor kinderen van gedetineerden. Het is onvermijdelijk dat kinderen ook deels gestraft worden door gevangenschap van hun ouders. We willen de negatieve impact op de ouder-kind relatie zoveel mogelijk beperken. De aandacht en mogelijkheden voor moeder-kind relaties moeten ook gelden voor vader-kind relaties. Het aantal vader-kind vleugels wordt uitgebreid.”

“Intensieve begeleiding voor jonge overtreders. Tijdens en na de gevangenisstraf worden (ex-) gedetineerde jongeren intensief begeleid en geholpen bij een succesvolle terugkeer in de samenleving.”

“Investeer in betere reclassering voor jongeren. We investeren in gerichte en intensievere reclasseringsprogramma’s voor tieners die in verband met drugscriminaliteit worden opgepakt. De toename van (jonge) hackers vraagt om een andere vorm van reclassering: een vorm die deze jongeren helpt om hun kennis en kunde voortaan voor het goede in te zetten en daarmee recidive voorkomt.”

“Kom op voor onze jongeren. Het raakt ons dat jongeren in de criminaliteit of in extremistisch gedachtegoed worden gezogen. Het programma Preventie met Gezag, dat grote steden helpt om op tijd in te grijpen, breiden we uit. We willen dat ook kleinere gemeenten hier gebruik van kunnen maken.”

"Jeugd en gezinnen die vatbaar zijn voor criminaliteit moeten eerder in beeld zijn zodat direct passende hulp en begeleiding kan worden geboden."

"Jongeren die vatbaar zijn voor criminaliteit staan te vaak op een wachtlijst voor (zorg-) instellingen, waardoor de ellende zich herhaalt of verzwaart. Deze jongeren krijgen prioriteit en waar nodig breiden we de capaciteit uit.
Partners die de verantwoordelijkheid dragen voor het opgroeien en opvoeden van kinderen moeten daarvoor ook juridisch de ruimte krijgen. Het belang van het kind staat hierbij altijd voorop."

“Wij treden streng op tegen seksueel misbruik, intimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Daarom
herbenoemen we na 2025 een regeringscommissaris seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag, zodat er ook na 2025 breed ingezet blijft worden op preventie, signalering en slachtofferhulp.”

Geen treffers.

“… de rechtsbescherming van ouders versterken en kinderrechters extra tijd geven voor een zorgvuldige beoordeling.”

“Rechters dienen meer tijd te krijgen om maatregelen van kinderbescherming zorgvuldig te onderzoeken en te behandelen, onder meer door het inzetten van deskundigen en een second opinion.”

"Het is vaak beter om geschillen buiten de rechtbank op te lossen. Daarom willen we dat mediation een prominentere rol krijgt. Dat kan onder meer door de mogelijkheden van mediation beter onder de aandacht te brengen en te kijken of er meer ruimte gemaakt kan worden voor mediation binnen het bestuursrecht."

“We investeren in kleinschalige detentieopvang, alternatieve straffen en maatregelen die de rechten van gedetineerden respecteren en hun kans op succesvolle re-integratie in de samenleving vergroten. Dit doen we door een grotere focus op onderwijs, op het vinden van werk na detentie en op het versterken van sociale weerbaarheid.”

“Er komt meer aandacht voor de opsporing en vervolging van zedendelicten en communicatie richting slachtoffers. Er wordt nauwer samengewerkt met (internationale) diensten om (netwerken van) online kinderlokken, zedencriminaliteit, kinderporno en seksueel geweld aan te pakken. Er wordt daarbij geïnvesteerd in de zedenpolitie en in slimme innovatieve oplossingen, waarbij slachtoffercoördinatoren van het OM, slachtoffers eerder en vollediger voorzien van informatie over de strafzaak. De nieuwe Wet seksuele misdrijven doet meer recht aan slachtoffers”

“We verlagen de bewijslast bij de herziening van het delict mensenhandel. Hierdoor krijgen we meer daders veroordeeld. Ook komt er een aangifteplicht voor iedereen (behalve slachtoffers en hulpverleners) die kennis heeft over het plegen van mensenhandel.”

“Veilig en weerbaar in de digitale wereld. We maken mensen weerbaarder tegen bestaande en nieuwe vormen van digitale criminaliteit zoals vriend-in-noodfraude, phishing en spoofing. Hierbij hebben we extra aandacht voor het beschermen van kinderen tegen online misbruik. Nieuwe vormen van digitale oplichting en fraude met behulp van kunstmatige intelligentie gaan we actief tegen door digitale vaardigheden en kennis te versterken en door te werken aan transparantie en veiligheidswaarborgen voor kunstmatige intelligentie. Het watermerken van materiaal dat is gegenereerd met behulp van kunstmatige intelligentie, wordt de norm.”

“Kinderen beter beschermen. We werken de aanbevelingen van het Expertteam Ouderverstoting verder uit, zodat het vaststellen van een sanctie snel kan plaatsvinden en uitvoering daarvan plaatsvindt door agenten die hier goed op zijn voorbereid. We voorkomen kinderontvoering. Door betere signalering te ontwikkelen zorgen we een kind niet zomaar buiten de Nederlandse grens kan worden meegenomen, terwijl vaak al meldingen van mogelijke ontvoering gedaan zijn.”

“De Europese Commissie wil een verregaande vorm van berichtenscreening (client-side-scanning) invoeren. Hierbij worden techbedrijven verplicht om de versleuteling van berichten zoals bij WhatsApp te omzeilen door alle foto’s en berichten te scannen op mogelijk bekende en onbekende strafbare content (zoals grooming en kinderporno). Deze massasurveillance betekent een aanzienlijke inbreuk op de privacy, is niet proportioneel en de gebruikte algoritmes vertonen grote gebreken. Nederland moet zich hard maken tegen de invoering van deze omzeiling van het digitale briefgeheim. Onze smartphone mag geen afluisterapparatuur worden.”

“De minimumleeftijd voor prostitutie wordt verhoogd naar 21 jaar. We intensiveren de bestrijding van mensensmokkel en dwang en voeren een pooierverbod in. Exploitanten van bordelen en klanten hebben een zware verantwoordelijkheid om misstanden te signaleren en voorkomen.”

“Aanpakken seksueel grensoverschrijdend gedrag. We zetten de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag door als onderdeel van het nationaal actieprogramma (NAP), wat zich uitstrekt van preventie tot de justitiële keten. Waar nodig worden onderdelen wettelijk verankerd (denk aan vertrouwenspersonen en gedragscodes). Het NAP wordt uitgebreid naar huiselijk geweld en femicide. Een regeringscommissaris zal ook de komende periode nog dienen als aanjager voor de noodzakelijke cultuurverandering. De aanpak wordt zowel uitgevoerd in de publieke als private sector met betrokkenheid van ervaringsdeskundigen. We zetten een onderzoeksraad voor Sociale en Seksuele veiligheid op die dient als kennis- en coördinatiecentrum van alle sectorale meldpunten en die onderzoek doet naar specifieke casussen. Er komt een wettelijk kader voor onderzoeksbureaus die onderzoek doen in opdracht van organisaties of bedrijven naar seksueel grensoverschrijdend gedrag of sociale veiligheid. Bedrijven zorgen ook voor een aanpak als onderdeel van hun arbeidsomstandigheden. Zij stellen daarvoor vertrouwenspersonen aan, hebben een transparante klachtenprocedure en werken met hun medewerkers aan het levend houden van een gedragscode en een veilige cultuur. Er komt meer aandacht voor de slachtoffers van seksueel- en huiselijk geweld. We trainen agenten zodat zij signalen van seksueel geweld herkennen en daar goed mee om kunnen gaan en investeren met prioriteit in de politiecapaciteit voor de behandeling van aangiften van haatdelicten en strafbaar seksueel overschrijdend gedrag. Ook breiden we bijvoorbeeld de Centra Seksueel Geweld en ‘veilig thuis’-huizen verder uit. Zo krijgen zedenslachtoffers betere psychologische begeleiding en kunnen aanwijzingen om verdachten te vervolgen beter veiliggesteld worden.”

“Aanpak mensenhandel. Er komt een eenduidige, landelijke aanpak op het gebied van mensenhandel. De huidige aanpak is te versnipperd en gemeenten kunnen het probleem niet altijd de prioritering geven die het verdient.”

“Aanpak online misdaad en criminaliteit. Online criminaliteit moet als ‘high impact crime’ kunnen worden geclassificeerd en behandeld. Zo blijven online overtredingen niet ongestraft en worden de daders van online haat en bedreigingen, de verspreiders van wraakporno, van kindermisbruikmateriaal en cyberoplichting eerder opgespoord en effectief aangepakt.”

“Jongeren weerbaar maken. Al op jonge leeftijd worden jongeren met weinig bestaanszekerheid en toekomstperspectief geronseld voor kleine klusjes, wat de eerste stap kan zijn naar een ‘carrière’ in de criminaliteit. Eenmaal in het criminele circuit, komen ze daar moeilijk weer uit. Wij vinden dat we als samenleving deze jongeren niet aan hun lot mogen overlaten, om pas naar ze om te kijken wanneer criminele activiteiten hun levens al hebben verwoest. Binnen het Nationaal Programma Leefbaarheid
en Veiligheid geven we extra aandacht aan het onderdeel Preventie met Gezag. We nemen de voedingsbodem voor criminaliteit weg door jongeren perspectief te bieden: toegang tot goed onderwijs, een dak boven hun hoofd, financiële zekerheid en kans op een baan. De meest kwetsbare jongeren beschermen we tegen de verlokkingen van criminele organisaties door samen met ouders, gemeenten, scholen, jeugdzorg, (specialistische) jongerenwerkers, rolmodellen en politie beschermende netwerken om ze heen te bouwen. Naast sport is de inzet van culturele participatie in de vorm van muziek, theater of schilderen, hierbij een beproefde methode. Jongeren die de fout in zijn gegaan, helpen we terug op het rechte pad.”

“Harde aanpak criminele organisaties. We pakken de criminele organisaties die zich bezighouden met drugscriminaliteit, mensenhandel en gedwongen prostitutie hard aan. Daarbij richten we ons op de topcriminelen die deze organisaties aansturen en de financiële stromen waar het ze om te doen is. Politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst, FIOD, gemeenten en woningcorporaties werken daarvoor samen in een langjarige aanpak. We vergroten daarom de (financiële) kennis en slagkracht van opsporingsdiensten, het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht.”

“Digitaal briefgeheim. Wij leggen het recht op end-to-end encryptie vast. Nederland neemt geen wetten aan die achterdeurtjes in encryptie inbouwen en komt ook in internationaal verband op voor de vertrouwelijkheid van communicatie en het recht op encryptie.”

“Aanpak cybermisdaad. De politie krijgt meer capaciteit om cyberoplichting, online haat en bedreigingen, de verspreiding van beelden van seksueel misbruik, kindermisbruik, wraakporno en andere vormen van digitale criminaliteit aan te pakken. Bedrijven die de maatschappij in gevaar brengen door hun IT-producten of diensten onvoldoende tegen misbruik te beveiligen, worden daarvoor verantwoordelijk gehouden. De overheid investeert in defensieve capaciteiten om onze vitale infrastructuur te beschermen tegen cyberaanvallen.”

Geen treffers.

Geen treffers.

“Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld worden bestreden. Seks tegen de wil wordt strafbaar. Daarnaast is een cultuuromslag nodig, waarbij we ons richten op voorlichting, bewustwording en preventie.”

“De voorgestelde EU ‘chatcontrol’, waarmee alle digitale communicatie gescand wordt, komt er niet. We houden end-to end encryptie in stand.

“In Nederland worden jaarlijks 119.000 kinderen slachtoffer van mishandeling. Het is belangrijk dat de overheid leert van succesvol beleid in het buitenland. Hulp aan slachtoffers van huiselijk geweld, seksueel geweld en kindermishandeling dient op landelijk niveau te worden ingekocht als complexe jeugdhulp. Hulp is nodig voor slachtoffers, getuigen en plegers van geweld. Buiten aandacht voor de kinderen nu, komt er ook extra aandacht voor de groep inmiddels volwassen slachtoffers en generationele mishandeling. Dit is de beste methode om nieuwe slachtoffers te voorkomen.”

“Uit onderzoek blijkt dat kwetsbare jongeren een gemakkelijk slachtoffer zijn voor criminelen in de mensenhandel. Het is belangrijk dat professionals in de jeugdhulpverlening zich bewust zijn van de essentiële rol die zij spelen bij het signaleren en helpen van slachtoffers. D66 vindt dat het onderwerp mensenhandel een structurele plek moet krijgen binnen de taakopdracht van jeugdhulporganisaties.”

“End-to-end encryptie blijft wat D66 betreft een grondrecht. Zo kunnen advocaten, journalisten, mensenrechtenactivisten en ieder ander veilig online communiceren zonder dat ze bespioneerd worden door kwaadwillenden. Metadata (data over data, zoals wanneer, naar wie en hoe laat berichten zijn verzonden) worden opgenomen binnen het briefgeheim.”

“Het wetsvoorstel voor betere bescherming tegen mensenhandel wordt doorgezet. De praktijk laat zien dat het moeilijk is om mensenhandel en uitbuiting te bewijzen, daarom passen we de bewijslast aan zodat het makkelijk wordt om daders te straffen. Daarom wordt het artikel over mensenhandel in het wetboek van Strafrecht gemoderniseerd. We stellen beschermende voorzieningen in voor iedereen met signalen van mensenhandel en uitbuiting en begeleiden bij het weer opbouwen van hun leven. “

“We investeren in de aanpak van geweld achter de voordeur. Via Veilig Thuis, maar ook met voldoende opvangplekken voor vrouwen en kinderen die niet veilig thuis kunnen wonen. Codewoorden waarmee geweld achter de voordeur gemeld kan worden bij bijvoorbeeld apotheken worden gemeengoed. Hierbij komt ook meer aandacht voor psychisch geweld en de signalen van femicide (moord op vrouwen omdat ze vrouw zijn). We investeren in de kennis hierover bij hulpverleners – van politie tot huisarts.”

“Meer aandacht is nodig voor het voorkomen van eerwraak, misbruik en huiselijk geweld. We starten een programma tegen seksisme, huwelijksdwang en eergerelateerd geweld en vóór de zelfbeschikking van vrouwen. Slachtoffers van bedreiging en stalking moeten beter beschermd worden. We gaan de wettelijke verplichtingen uitvoeren die voortvloeien uit het Verdrag van Istanbul. Daaronder vallen ook bestrijding van geweld, huwelijksdwang, mishandeling en stalking. Nazorg mag hierbij niet vergeten worden.”

“We vinden het onverteerbaar dat in ons land nog steeds zoveel mensen in de greep zijn van onnoemlijk groot onrecht. We willen een overheid die opstaat tegen het kwaad en onrecht bestrijdt. We doen alles wat mogelijk is om een einde te maken aan de moderne slavernij van mensenhandel in de prostitutie. We bestrijden de georganiseerde drugscriminaliteit en de drugscultuur die geweld, uitbuiting en criminaliteit in stand houdt. Er komen strengere regels en stevige maatregelen om dit in te dammen. Het verwoestende Nederlandse gokbeleid wordt teruggedraaid en alle vormen van kansspelen worden verboden. Ons ideaal is een verslavingsvrije samenleving.”

“Een goede aanpak huiselijk geweld. Jaarlijks zijn zo’n 200.000 volwassenen en kinderen slachtoffer van ernstig huiselijk geweld; de meest omvangrijke vorm van geweld in Nederland. Vrouwen zijn ruim vijf keer vaker dan mannen slachtoffer van structureel geweld door een partner of ex-partner. Om dat te keren, willen wij laagdrempelige plekken om geweld te melden, bescherming voor slachtoffers, gezinsgerichte ondersteuning en voldoende passende, bereikbare opvangplaatsen voor slachtoffers van huiselijk geweld. Ook willen we dat politie en wijkteams investeren in kennis en samenwerking.”

“Mensenhandel, dwang en uitbuiting zijn aan de orde van de dag in Nederland. Een onverteerbaar onrecht. Jaarlijks gaat het naar schatting om circa 5000 mensen, waarvan het merendeel onzichtbaar blijft. Daar zijn bovendien veel minderjarigen bij. Het gaat onder andere om seksuele uitbuiting, gedwongen arbeid of criminele chantage. Kinderen worden gedwongen om drugskoerier te zijn, vrouwen en mannen belanden in de prostitutie of er is sprake van arbeidsuitbuiting. Dat raakt ons in het bijzonder omdat God mensen heeft gemaakt om in vrijheid te leven, niet in systemen van gevangenschap, slavernij en uitbuiting. Deze moderne slavernij moet stoppen.”

“Betere bescherming van minderjarige slachtoffers. Steeds vaker worden minderjarigen ingezet door criminele (drugs)bendes. Deze jonge slachtoffers lopen het risico om als dader te worden vervolgd. Het non-punishmentbeginsel wordt wettelijke verankerd om dit tegen te gaan. Klanten die seks kopen van minderjarigen zijn verantwoordelijk en maken zich strafbaar aan een zedendelict. Er komt voldoende capaciteit voor opsporing en daadwerkelijke berechting wordt een prioriteit.”

“Veilige opvang voor slachtoffers van loverboys, pooiers en mensenhandelaren. Jonge meisjes en jongens die weglopen uit zorginstellingen vallen nu nog te vaak in de handen van daders. Maar ook op of rondom sommige scholen met kwetsbare kinderen wordt geronseld. Kinderen moeten veilig zijn, thuis, in een instelling en ook op school. Dit vraagt betere samenwerking tussen zorginstellingen en opsporing, en meer bewustwording bij scholen.”

“Bestrijd kinderporno. Het is onaanvaardbaar dat Nederland koploper is in het hosten van kinderporno, dat moet stoppen. De ChristenUnie wil effectieve strafwetgeving en een grotere verantwoordelijkheid voor hostingbedrijven om hier een einde aan te maken.”

“Versterk de strafrechtelijke aanpak. Op dit moment worden te weinig mensenhandelaren, klanten en uitbuiters veroordeeld. De vangst blijft vaak beperkt tot het laaghangende fruit: de ‘kleinere pooiers’. We investeren in gespecialiseerde politiemensen, officieren van justitie en rechters. De aangiftebereidheid van slachtoffers wordt vergroot door het strafproces bij zaken rond mensenhandel slachtoffervriendelijker te maken. Daarnaast zetten we in op vroegbescherming, zodat slachtoffers zich veilig voelen om aangifte te doen.”

“Online mensenhandelaren aanpakken. We investeren in innovatieve middelen zoals een webcrawler en de inzet van lokprofielen, om mensenhandelaren die online actief zijn aan te pakken. We pakken daders aan, die bewust misbruik maken van kwetsbare slachtoffers, zoals de zogenaamde pro-ana coaches”

"We pakken de uitbuiting van vrouwen en mensenhandel hard aan, ook in de vergunde prostitutie."

"Als wij moeten kiezen tussen wetgeving die de aanpak van kinderpornografie makkelijker maakt en het belang van privacy, dan komt het kind op de eerste plek. De Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden moet het mogelijk maken om informatie sneller te delen tussen overheden en veiligheidspartners in de aanpak van criminaliteit."

Geen treffers.

“Prostitutie is geen normaal beroep, maar een vorm van moderne slavernij. Om seksuele uitbuiting en exploitatie van mensen te voorkomen is een totaalverbod op betaalde seks nodig. Daarnaast moet er meer werk gemaakt worden van uitstapprogramma’s voor prostituees.”

“Juist de allerarmsten en minderjarigen zijn vaak slachtoffer van (seksuele) uitbuiting en geweld. Nederland bevordert naleving van internationale afspraken en een goed functionerend rechtssysteem in landen waar dit onvoldoende het geval is. Daar ligt een duidelijke taak voor onze ambassades.”

“De strijd tegen mensenhandel en uitbuiting moet samen met andere (Europese) landen worden opgevoerd.”

“De Algemene verordening gegevensbescherming is nog steeds een grote hinderpaal om de strijd tegen mensenhandel goed aan te pakken. Dat moet snel veranderen om het geringe aantal zaken dat wordt opgelost te verhogen.”

“Het tegengaan van mensenhandel, moderne slavernij en (seksuele) uitbuiting – zeker van kinderen – verdient topprioriteit. EU-lidstaten werken intensief samen om te voorkomen dat vrouwen (onder druk of dwang) in de prostitutie terecht komen. Er komt een Europees uitstapprogramma voor prostitutie naar het model dat in Zweden wordt gehanteerd.”

“Er moet extra bescherming zijn voor vrouwen in kwetsbare posities. Bijna de helft van de Nederlandse vrouwen heeft aangegeven na haar 15e levensjaar slachtoffer te zijn geworden van lichamelijk of seksueel geweld. Volt wil dat geweld tegen vrouwen niet gezien wordt als privéprobleem, maar als een maatschappelijk probleem en dat de overdracht van huiselijk geweld na één generatie stopt.”

“We zorgen voor meer vroeg signalering, extra (preventieve) zorg en begeleiding voor de groep mensen met een verstandelijke beperking. Zij hebben vaker moeite om mee te komen in de zich digitaliserende wereld, zijn vaker slachtoffer van (seksueel) misbruik en belanden vaker in de gevangenis.”

“Voor Volt is het afzwakken van end-to-endencryptie ten behoeve van schijnveiligheid onaanvaardbaar. Online communicatie blijft dus beschermd.”

“Nederland zal niet instemmen met de invoering van de Europese Chat control-wet”