Nieuw Sociaal Contract
-
Bestaanszekerheid
“Het garanderen van de bestaanszekerheid van alle burgers, door het voeren van een rechtvaardig inkomensbeleid en het veiligstellen van de toegang tot essentiële voorzieningen zoals onderdak, energie, voedsel en water.”
“Om de bestaanszekerheid te bevorderen, nemen we een aantal maatregelen, die verder gaan dan alleen aandacht voor een toereikend minimumloon. Het centrale probleem is dat de noodzakelijke kosten van levensonderhoud in Nederland zo hoog zijn. Het neoliberale beleid van de afgelopen decennia heeft de beschikbaarheid en betaalbaarheid van noodzakelijke levensbehoeften overgelaten aan de markt. De overheid dient de productie van basisvoorzieningen niet te nationaliseren, maar wel te reguleren. Wij willen werken aan strategieën voor de betaalbaarheid en beschikbaarheid van voedsel, wonen, energie en andere basisvoorzieningen.”
“Bestaanszekerheid betekent allereerst dat we het wettelijk minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen herijken. Dat doen we in de loop van 2024 bij de implementatie van de Europese richtlijn inzake toereikende minimumlonen. Het inkomen van huishoudens uit arbeid moet volgens deze richtlijn ten minste ‘toereikend’ zijn om in de basisbehoeften te kunnen voorzien. Bij het bepalen van het niveau houden we rekening met het gegeven dat Nederland reeds in de Europese top 3 staat van EU-landen met het hoogste minimumloon en met de effecten op de werkgelegenheid. We behouden het minimum jeugdloon, maar brengen het niveau dichter bij het volwassen minimumloon.”
“We willen onrechtvaardigheden in het stelsel van sociale zekerheid terugdringen die ertoe leiden dat mensen plotseling zonder inkomen komen te zitten of te maken krijgen met hoge boetes of terugvorderingen door een klein foutje. We stellen middelen beschikbaar voor reparaties in de verschillende wetten die de uitkering regelen voor mensen die bijvoorbeeld arbeidsongeschikt zijn (zoals Participatiewet en WIA), ook om deze wetten te laten voldoen aan internationale verdragen (ILO).”
“Bestaanszekerheid betekent in zijn algemeenheid dat basisvoorzieningen voor iedereen betaalbaar en bereikbaar zijn, zowel in normale tijden als in tijden van schaarste. Zo dient Nederland – samen met zijn buren – een plan te hebben om zelfvoorzienend te zijn in de voorziening van voedsel bij een stilvallende wereldhandel en een voorraad aan te houden voor noodsituaties. Nieuwe plannen, zoals de afbouw van goedkoop gas voor tuinders, dienen expliciet getoetst te worden op de gevolgen voor voedselzekerheid.”
“Bestaanszekerheid betekent ook betaalbare energie: we voeren een sociaal tarief in bij de energiebelasting op gas. Dit betekent dat huishoudens over de eerste 1000 m3 gas minder belasting betalen dan nu. Het gas dat in de Noordzee gewonnen wordt, moet ook beschikbaar zijn voor Nederlandse huishoudens in tijden van crisis. We herhalen niet de fout van Groningen, waarbij we al het gas verkocht hadden aan het buitenland en Nederlandse consumenten het voor woekerprijzen weer moesten inkopen. Het Noordzeegas zal gebruikt worden om in de overgangsfase naar duurzame energie de leveringszekerheid en betaalbaarheid van Nederlandse gebruikers te garanderen.”
“De regering zorgt voor watervoorraden, voorraden contant geld, voedselvoorraden en andere essentiële voorzieningen voor tijden van schaarste of nood. De aanbevelingen in het rapport van de Algemene Rekenkamer uit 2022 hierover zijn leidend.”
“Het hebben van onderdak is een basisvoorziening. Het aanpakken van de wooncrisis heeft voor ons een hoge prioriteit en wordt uitgewerkt in een apart hoofdstuk.”
“Het is in ons huidige stelsel moeilijk om uit de armoede te raken door (meer) te gaan werken. We hebben een doolhof gecreëerd van belastingen, premies, kortingen, toeslagen en specifieke maatregelen voor huur, energie en zorgkosten die ertoe leiden dat werken voor veel mensen niet loont. In de komende vier jaar willen we een ambitieuze start maken met een hervorming van het belastingstelsel. We doen dit op een zodanige manier dat de marginale druk bij lagere en middeninkomens afneemt en het gaat lonen om (meer) te werken. Een speciale parlementaire commissie gaat deze hervorming, die al zo lang nodig is, voorbereiden.”
“Steeds meer mensen kampen door dalende inkomsten, prijsstijgingen en betalingsachterstanden met problematische schulden. Door boetes en incassokosten belanden veel mensen in een ‘schuldenfuik’. Eén op de vijf huishoudens heeft volgens het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) geldproblemen en zo’n 620.000 huishoudens kampen met problematische schulden. Er is veel geld en aandacht beschikbaar voor deze problemen, maar de resultaten blijven achter. We streven naar een significante daling van het aantal huishoudens met problematische schulden op korte termijn en naar een halvering van deze groep in 2030.”
"Geen woning hebben zorgt er ook voor dat kinderen in onzekerheid opgroeien.”
“Steeds meer mensen krijgen door de sterk stijgende energieprijzen te maken met energiearmoede. De overheid moet bij een sterk stijgende energieprijs kunnen ingrijpen (prijsplafond) en inkomenssteun geven aan kwetsbare huishoudens. Veel mensen kunnen de verwarming simpelweg niet nóg lager zetten en veel simpele besparingsmaatregelen zijn in de praktijk al getroffen. We gaan energiearmoede tegen door gemeenten in staat te stellen om energiebesparende maatregelen te vergoeden.”
-
Klimaat
“De bewoonbaarheid van ons land en de kwaliteit van het leefmilieu zijn essentiële onderdelen van de bestaanszekerheid op langere termijn. Nederland is een dichtbevolkt land waar ruimte moet zijn voor huizen, natuur, landbouw, industrie, energieopwekking, waterwinning, afvalverwerking, recreatie en mobiliteit. De overheid moet in het nationale omgevingsbeleid actief de voorwaarden scheppen voor nieuwe ontwikkelingen, maar ook heldere keuzes maken om de gezondheid van mens en natuur te beschermen en het mooie landschap te behouden. Niet alles kan meer overal. Wij verwachten van een nieuw kabinet dat het actief inspeelt op de ruimtelijke noden van de samenleving, met name de aanpak van het woningtekort, het waarborgen van voedsel en energiezekerheid en het klimaatbeleid. Ook willen we dat alle landsdelen goed bereikbaar en leefbaar zijn.”
“Continuïteit en betaalbaarheid van energie zijn voor de economie en de samenleving essentieel. Tegelijkertijd zullen alle sectoren in de economie een bijdrage moeten leveren aan het verminderen van de CO2-uitstoot. We committeren ons aan het Klimaatakkoord van Parijs om de economie klimaatneutraal te maken. Met het oog hierop bouwen we onze afhankelijkheid van fossiele bronnen in een ambitieus maar verantwoord tempo af. Zon, wind, geothermie, groen gas, waterstof en kernenergie hebben de toekomst. De overheid dient de regie te voeren over de energietransitie ten behoeve van haar inwoners en ondernemers.”
-
Jeugdzorg
“Ons uitgangspunt is dat gezondheidszorg, welzijn en jeugdzorg beschikbaar zijn voor iedereen die het nodig heeft. Wij streven naar een goede gezondheid van de Nederlandse bevolking door preventie van ziekte en goede zorg gedurende de gehele levensloop.”
“Al op jonge leeftijd moet geïnvesteerd worden in de juiste voeding, mentale gezondheid, goede mondhygiëne, sport en bewegen, het tegengaan van alcohol-, drugs- en tabaksgebruik, een veilig (t)huis en inkomenszekerheid. Met elkaar zullen we ons als samenleving verantwoordelijk moeten voelen voor een gezonde leefstijl van de jeugd, zeker waar het gaat over drank, drugs en mentale weerbaarheid.”
“Het moet makkelijker worden om ouderen dicht bij hun volwassen kinderen te laten wonen door tijdelijke woonunits te plaatsen. Dit mag geen gevolgen hebben voor de uitkering”
“Al veel decennia zetten wij ons in Nederland in voor zorg aan kwetsbare kinderen, jongeren en gezinnen. Het blijkt een ingewikkelde opgave om hulp aan te bieden die vanuit het perspectief van het kind of gezin als passend ervaren wordt. Het komt zelfs voor dat de aangeboden hulp of het toepassen van jeugdbeschermingsmaatregelen de problemen alleen maar groter maken. Dat ligt niet aan de inzet van de betrokken hulpverleners, maar aan ons systeem. Wij vinden het, als het om het welbevinden van kinderen, jongeren en gezinnen gaat, belangrijk om oorzaken aan te pakken, in plaats van symptomen te bestrijden. Daarnaast moet het leveren van niet-passende, onnodige of onbewezen zorg teruggedrongen worden en moet de regeldruk omlaag, om de jeugdzorg ook in de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden.”
“Wij volgen de kritiek van de Raad van State en de Algemene Rekenkamer op de recent gepresenteerde ‘Hervormingsagenda Jeugd’. Wij willen fundamentele aspecten van het jeugdzorgstelsel opnieuw bezien: wie is waarvoor verantwoordelijk, welke bevoegdheden zijn nodig en hoe wordt de zorg betaald? Onze prioriteit is om wettelijk vast te leggen waarop een kind met een jeugdbeschermingsmaatregel minimaal recht heeft.”
“De stem van het kind moet worden gehoord en meegewogen in alle besluiten die over het kind en het gezin gaan. Om te komen tot afspraken die aansluiten bij de dagelijkse praktijk, is actieve betrokkenheid van kinderen, jongeren en hun omgeving en samenwerking met het werkveld en met de lokale overheden cruciaal. De juridische positie van het kind wordt versterkt.”
“Wij willen uithuisplaatsing zo veel mogelijk voorkomen en een betere jeugd- en rechtsbescherming realiseren. We voeren de voorstellen van de initiatiefnota ‘recht doen waar recht ontbreekt’ uit. Daarnaast willen wij dat meldingen of klachten die binnenkomen bij het Landelijk Meldpunt Zorg (IGJ) of Jeugdstem (AKJ) adequaat afgehandeld worden en dat ouders en kinderen hierin worden bijgestaan.”
“Binnen gezinnen is vaak sprake van meerdere en complexe problemen. Hulpverlening is pas effectief als het probleem ook integraal wordt aangepakt. Directe en vroegtijdige deskundige beoordeling van de hulpvraag door een professional zoals een psycholoog of psychiater is van belang om samen met het gezin te komen tot de juiste zorg op de juiste plek. In de uitvoering wordt gebruikgemaakt van effectieve interventies.”
“Voor een kleine groep kinderen en jongeren is het soms tijdelijk niet mogelijk om thuis te wonen. Wij vinden het belangrijk dat er voldoende kleinschalige voorzieningen (die voldoen aan heldere kwaliteitseisen waarop getoetst wordt) voorhanden zijn, zoals gezinshuizen of pleeggezinnen, om kinderen en jongeren een tijdelijk thuis te kunnen bieden. Uitgangspunt moet zijn dat het kind opgevangen wordt in de buurt van het eigen gezin en dat het kind met regelmaat wordt gehoord en dat zijn of haar belangen worden meegewogen.”
“De mogelijkheid om jeugdhulp ook in te zetten voor jongeren van 18 tot 23 jaar staat in de Jeugdwet. Uit de praktijk blijkt dat veel gemeenten de hulp aan jongeren stopzetten zodra zij 18 worden. Wij vinden dat niet leeftijd, maar zelfstandigheid het criterium moet zijn om een jeugdzorgtraject af te ronden. Om te voorkomen dat jongeren geen hulp krijgen, terwijl dit wel nodig is, moet verlengde jeugdhulp tot 23 jaar in alle gemeenten van Nederland tot de mogelijkheden behoren.”
-
Ontwikkelingssamenwerking
“Waar mogelijk dragen we bij aan het bevorderen van de mensenrechten, onder meer via de Raad van Europa. We hebben aandacht voor de onderdrukking van vrijheden in landen als Iran of Belarus. We steunen vervolging en berechting van genocide en oorlogsmisdaden. We zetten ons in tegen vervolging van religieuze minderheden, zoals christenen en jezidi's in het Midden-Oosten, en maken het mandaat van de Europese speciaal gezant voor godsdienstvrijheid permanent. We hechten aan de naleving van internationaal recht en mensenrechten door onze handelspartners en laten deze meewegen in onze inzet voor ontwikkelingshulp.”
“Ontwikkelingssamenwerking wordt meer gericht op verantwoorde groei van landen; het moet bijdragen aan de duurzame ontwikkeling en het verbeteren van sociaal-economisch perspectief. We letten scherp op effectiviteit; belastinggeld moet goed worden besteed. Meer impact kan worden bereikt door ons langduriger te richten op een beperkt aantal landen. De hulp kan sterker worden gericht op gebieden waar Nederland een bijzondere kennispositie heeft, zoals voedselproductie en watermanagement. Bijdragen aan noodhulp, zoals bij aardbevingen en overstromingen, blijven bestaan.”
“In het beleid blijven we aansluiting zoeken bij initiatieven vanuit de Nederlandse samenleving en hun directe relaties met ontwikkelingslanden. Dit is ook van belang voor het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in de samenleving.”
-
Strafrecht & Jeugd
“De toepassing van mediation in strafzaken en herstelbemiddeling wordt gestimuleerd. Dit draagt bij aan de verwerking, waardoor betrokkenen de gebeurtenissen beter achter zich kunnen laten. De toegankelijkheid voor slachtoffers en verdachten tot deze voorzieningen wordt verder ontwikkeld. Professionele mediators krijgen een plaats in de justitiële keten.”
“Onze aanpak is mensgericht. Dit betekent ook: aandacht voor slachtoffers. Zij willen gehoord worden en verwachten een snelle behandeling van hun zaak. We zetten ons in voor voldoende, passende en bereikbare opvangplaatsen voor slachtoffers van geweld achter de voordeur, waaronder kinderen, en verbeterde bereikbaarheid van hulplijnen."
-
Onderwijs
“Het speciaal onderwijs voor leerlingen die specialistische of intensieve begeleiding nodig hebben, moet in een aantal regio’s meer plekken krijgen. Dit geldt ook voor hoogbegaafde leerlingen. Te grote afstanden dragen niet bij aan het welzijn van leerlingen, we stellen een bereikbaarheidsnorm in van maximaal 45 minuten reistijd. We willen een evaluatie van het leerlingenvervoer; het vervoer van kwetsbare kinderen moet gegarandeerd zijn en mag niet leiden onder de tekortkomingen van gemeentelijke aanbestedingen.”
NSC verwacht van de samenleving: “helpen inspelen op het lerarentekort en schooluitval.”
“Om het lerarentekort terug te dringen is niet alleen een goede beloning nodig, maar ook aandacht voor de omstandigheden op school. Wij mogen niet van het onderwijs verwachten dat zij ook alle maatschappelijke en sociale problemen oplossen. Leraren worden in de klas echter wel met deze problemen geconfronteerd. Het is dan ook van groot belang dat er op scholen voldoende zorg en ondersteuning beschikbaar is, waarbij zorginstellingen en de gemeente een rol spelen.”
“We willen de kansen vergroten van leerlingen die van huis uit minder meekrijgen, met een achterstand beginnen of gewoon laatbloeier zijn. Daarom proberen we over- of onderadvisering zo veel mogelijk te voorkomen met een goed onderbouwd schooladvies door de leraar en door scholen meer ruimte te bieden om laatbloeiers te helpen hun weg te vinden. Steeds meer kinderen krijgen bijles. Dat is nadelig voor kinderen waarvan ouders dat niet kunnen betalen. Daarom dient er een goed aanbod van huiswerkbegeleiding beschikbaar te zijn bij de school zelf.”
-
Participatie
“We kennen grote waarde toe aan burgerschapsvorming in alle niveaus van het onderwijs. Alle leerlingen dienen mee te krijgen wat het betekent om – vanuit een eigen overtuiging – te leven in een democratische rechtsstaat. Dit vraagt om respectvol omgaan met andere meningen en overtuigingen. Leerlingen zouden op de middelbare in aanraking moeten komen met de volksvertegenwoordiging; dat kan op nationaal niveau maar zeker ook op lokale en regionale schaal.”
“Bij burgerschap hoort ook dat men leert dat mensen in Nederland onderdeel zijn van een gemeenschap, met rechten, plichten en verantwoordelijkheden. Wij vinden het goed dat jongeren leren het belang van deze gemeenschappen in te zien en dat zij in een vroeg stadium worden gestimuleerd hierin een actieve rol te spelen. Dat kan door het vervullen van een maatschappelijke stage of het doen van vrijwilligerswerk.”
“Jongeren die achttien worden en de stemgerechtigde leeftijd bereiken, worden daarmee een volwaardig burger van ons land. Om het besef daarvan te verdiepen en de betekenis te markeren, worden zij op een aansprekende manier geïnformeerd over de rechten en plichten van het democratisch burgerschap en van de betekenis en de ontwikkeling daarvan. De ingrediënten worden aangereikt door een onafhankelijke commissie wetenschappers, met speciale aandacht voor de Grondwet en de geboortepapieren van Nederland.”
“De stem van het kind moet worden gehoord en meegewogen in alle besluiten die over het kind en het gezin gaan. Om te komen tot afspraken die aansluiten bij de dagelijkse praktijk, is actieve betrokkenheid van kinderen, jongeren en hun omgeving en samenwerking met het werkveld en met de lokale overheden cruciaal. De juridische positie van het kind wordt versterkt.”
-
Uitbuiting
“De Europese Commissie wil een verregaande vorm van berichtenscreening (client-side-scanning) invoeren. Hierbij worden techbedrijven verplicht om de versleuteling van berichten zoals bij WhatsApp te omzeilen door alle foto’s en berichten te scannen op mogelijk bekende en onbekende strafbare content (zoals grooming en kinderporno). Deze massasurveillance betekent een aanzienlijke inbreuk op de privacy, is niet proportioneel en de gebruikte algoritmes vertonen grote gebreken. Nederland moet zich hard maken tegen de invoering van deze omzeiling van het digitale briefgeheim. Onze smartphone mag geen afluisterapparatuur worden.”
“De minimumleeftijd voor prostitutie wordt verhoogd naar 21 jaar. We intensiveren de bestrijding van mensensmokkel en dwang en voeren een pooierverbod in. Exploitanten van bordelen en klanten hebben een zware verantwoordelijkheid om misstanden te signaleren en voorkomen.”
-
Asiel & Migratie
"We krijgen grip op alle vormen van migratie: arbeidsmigratie, studiemigratie en asielmigratie."
"Wij pleiten voor een bewust, actief en selectief migratiebeleid, dat rekening houdt met de draagkracht van de Nederlandse samenleving. Hierbij past naar onze mening een richtgetal voor een migratiesaldo van maximaal 50.000 per jaar. Dit aantal omvat dus zowel arbeids-, studie-, asiel- als gezinsmigratie. Hiermee zal de totale omvang van de bevolking rond 2050 onder de 20 miljoen blijven."
"De eerste groep van vervolgden mag altijd een asielberoep doen. Voor de tweede en verreweg grootste groep, die meestal vanuit een veilig land hierheen komt, willen we een opvang op basis van een ‘eerlijk aandeel’. Deze opvang is tijdelijk; de nadruk ligt op terugkeer naar het land van oorsprong zodra dat weer mogelijk is."
"Het gebrek aan opvangcapaciteit voor asielzoekers heeft de afgelopen jaren geleid tot schrijnende situaties. We breiden de capaciteit van het COA voor de eerste opvang structureel uit, zodat er sprake is van een humane opvang, in het bijzonder wanneer het (gezinnen met) kinderen betreft. Er moet een einde komen aan het jojobeleid rond eerste opvang; de asielketen moet ook tijdelijke pieken in de instroom aankunnen."
"We zijn tegen de voorliggende Spreidingswet; we willen gemeenten pas verplichten om een aandeel te leveren in de eerste opvang van kansrijke asielzoekers als de centrale randvoorwaarden op orde zijn."
"Nederland zien we een toename van alleenreizende minderjarigen (amv-ers) die door criminele smokkelaars op een gevaarlijke reis vooruit worden gestuurd, om als anker te dienen voor gezinshereniging. Dat vinden wij een zorgelijke en onwenselijke ontwikkeling."
"Als een alleenstaande minderjarige in Nederland een verblijfstitel heeft gekregen en om nareis wordt verzocht, dient de aanvraag daarvoor voortaan niet meer door de minderjarige vanuit Nederland maar door de persoon die wil nareizen te worden gedaan vanuit het land van herkomst of verblijf."
"Gezinshereniging moet mogelijk blijven voor gezinnen die elkaar op de vlucht zijn kwijtgeraakt."
"We willen het tweestatusstelsel opnieuw invoeren, ofwel onderscheid maken tussen persoonlijk vervolgden en mensen die tijdelijk humanitaire bescherming zoeken vanwege grootschalig geweld. De eerste groep van vervolgden mag altijd een asielberoep doen. Voor de tweede en verreweg grootste groep, die meestal vanuit een veilig land hierheen komt, willen we een opvang op basis van een ‘eerlijk aandeel’. Deze opvang is tijdelijk; de nadruk ligt op terugkeer naar het land van oorsprong zodra dat weer mogelijk is."
"Bij onvoldoende medewerking en ongewenst gedrag wordt sneller ingezet op een (zwaar) inreisverbod en detentie."
"Neem verantwoordelijkheid voor migranten en vluchtelingenkinderen in de Europese Unie en kom de beloftes over relocatie na. Zorg dat Nederland en andere EU-landen de opvang en procedures in lijn brengen met het VN-Kinderrechtenverdrag We zetten ons in voor een Europese aanpak van de problematiek, gebaseerd op opvang in de regio, een scherpe controle aan de buitengrens, een gezamenlijke definitie van ‘veilige landen’ en een eerlijk aandeel in de asielopvang voor iedere lidstaat. Ook onderzoeken we de mogelijkheid om asielprocedures uit te voeren buiten de EU."
"NSC zet in op externalisering van het migratiebeleid en noemt zelfs als optie een EU-opt out. Het door NSC voorgestelde maximale migratiequotum voor Nederland bemoeilijkt samenwerking op grond van solidariteit binne de EU."
"Veel migranten verblijven in een veilig land voordat ze naar Nederland komen. Dit wordt nadrukkelijker betrokken bij het beoordelen van asielaanvragen. Mocht het niet lukken om tot goede regelgeving te komen die werkt, overwegen wij met andere EU-landen afspraken te maken over binnengrenzen (asiel-Schengen) of zelfs in uiterste geval een ‘opt out’ van het Europese beleid."
"Een migratiepact met een derde land kan zowel bilateraal als in EU-verband worden afgesloten. Hiervan moet een onderdeel zijn dat asielaanvragen plaatsvinden in veilige derde landen."
-
Voorstellen met een versterkend effect op de positie van kinderen.
De voorstellen van deze partij versterken de implementatie van kinderrechten.
-
Voorstellen/standpunten waarvan het positieve effect op kinderen onduidelijk of minimaal is.
De voorstellen van deze partij dragen niet of nauwelijks bij aan de versterking van kinderrechten.
-
Voorstellen met een negatief effect op de positie van kinderen.
De voorstellen van deze partij verzwakken de implementatie van kinderrechten.
-
Geen enkel standpunt of beleidsvoorstel op dit thema/criteria.
